سحر گلی‌زاده، اقتصاد24 - ضریب نفوذ بیمه در ایران نسبت به کشورهای شاخص و حتی متوسط جهانی در صنعت بیمه، رقم قابل توجهی است. ضریب نفوذ بیمه در هلند به جز سال ۲۰۱۷ که به رقم ۹.۶ درصد رسیده است، پیوسته بیش از ۱۰ درصد بوده و این ضریب در آمریکا نیز در مرز ۸ درصد در نوسان است. همچنین متوسط ضریب نفوذ بیمه در جهان نیز در سال های اخیر در حدود ۶ درصد بوده است. اما ضریب نفوذ بیمه در ایران طی سال‌های مورد بررسی اگرچه با افزایش 2 برابری مواجه شده اما همچنان پایین است.
پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در ایران عوامل مختلفی دارد از فرهنگ عامه مردم و عدم اعتقادشان به بیمه گرفته تا ضعف شرکت‌های بیمه در افزایش این ضریب. یکی از ضعف های شرکت های بیمه به عدم برنامه ریزی و سرمایه گذاری آنها در بحث تبلیغات و اطلاع رسانی محصولات و خدماتشان است. آمارها نشان می دهد شرکت های بیمه کمتر از دو درصد درآمدهای خود را به بحث تبلیغات اختصاص داده اند و این مسئله حاکی از آن است که مدیران صنعت بیمه اعتقادی به تبلیغات ندارند و هزینه های مربوط به آن را هزینه می دانند تا فایده.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال 97 شرکت‌های مورد بررسی در جامعه آماری حدود 86 میلیارد تومان در زمینه تبلیغات و بازاریابی هزینه کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 43 درصد رشد داشته است. در این میان شرکت بیمه آسیا با بیش از 10 میلیارد تومان، بیشترین هزینه تبلیغات و بازاریابی را داشت. شرکت‌های بیمه سرمد، کوثر، سامان و البرز نیز رتبه‌های بعدی از لحاظ تبلیغات و بازاریابی را در اختیار دارند.
در این میان شرکت‌های نوپایی مثل بیمه زندگی خاورمیانه و بیمه حکمت صبا پیشتاز سایر شرکت‌ها بودند به گونه‌ای که نسبتِ هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی به درآمد حق بیمه در این شرکت‌ها به ترتیب 2/3 و 2/2 درصد بود.
اما چرا ضریب نفوذ بیمه در ایران پایین است و مدیران صنعت بیمه کمترین توجه را به بحث تبلیغات و اطلاع رسانی دارند. آیا در کشورهای شاخص و حتی متوسط جهان هم میزان تبلیغات و اطلاع رسانی به این میزان پایین است؟
در کشوری که ضریب نفوذ بیمه به قدرت خرید مردم بستگی دارد، با تبلیغات مشکلی حل نمی شود
در همین رابطه عزیز اله بیات کارشناس بیمه به خبرنگار اقتصاد24 گفت: در کشورهای پیشرفته مردم درگیر نیازهای اولیه خود نیستند و می توانند به نیازهای ثانویه خود فکر کنند به همین دلیل است که ضریب نفوذ بیمه در آن کشورها بالاست. در کشورهایی مانند سوئد و نروژ که مردم به فکر تامین رفاه خود هستند ضریب نفوذ بسیار بالاست اما در کشوری که مردم با نیازهای اولیه خود دست و پنجه نرم می کنند هیچوقت به نیازهای ثانویه خود فکر نمی کنند.
وی افزود: بسیاری از مردم ایران، نیازهای اساسی دارند که در مقابل آنها بیمه جزو نیاز ثانویه محسوب می شود. در این شرایط مردم فقط توان گرفتن بیمه اجباری را دارند اما بسیاری از مردم توان خرید همان بیمه های اجباری را هم ندارند و خود را در معرض خطرات گوناگون قرار می دهند.
این کارشناس بیمه با بیان اینکه ضریب نفوذ بیمه در ایران، به قدرت خرید مردم برمی گردد و برای عده‌ای کالای لوکس محسوب می شود، به خبرنگار اقتصاد 24 گفت: ضریب نفوذ بیمه در ایران، به قدرت خرید مردم برمی گردد و مردم درآمد خود را صرف خرج و مخارج زندگی خود می کنند و دیگر پولی برای پرداخت بیمه نامه ندارند. تا نیاز های اساس مردم در گام اول حل نشود، به نیازهای ثانویه خود فکر نمی کنند و ضریب نفوذ بیمه همچنان پایین است.
عزیز اله بیات بیان کرد: در کشوری که ضریب نفوذ بیمه به قدرت خرید و سطح درآمد مردم بستگی دارد، با تبلیغات و بازاریابی مشکلی حل نمی شود.
علیرضا رنجبر عضو شورای فنی بیمه دانا و کارشناس رسمی دادگستری در رشته بیمه نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصاد24 ضمن تایید اظهارات بیات گفت: با وجود هزینه های انجام شده در سال ۹۷ و سال های قبل‌تر در شرکت‌های دولتی و خصوصی جهت تبلیغات، ضریب نفوذ بیمه(نسبت حق بیمه تولیدی به تولید ناخالص داخلی) رابطه مستقیمی با درجه توسعه یافتگی کشور در تمام زمینه ها دارد.
وی افزود: با بررسی های انجام شده می توان به تعدادی از آنها شامل عدم فرهنگ سازی مناسب توسط خانواده، سیستم آموزشی و...، سطح درآمد و رفاه عموم مردم و خانواده، عدم ویژگی ملموس خدمت بیمه نسبت به سایر خدمات و کالاها، عدم ارائه محصولات جدید بیمه ای متناسب با نیازها جامعه امروزی، تحریم ها و اثرات آن در تمام بخش ها (ورود دانش، رقابت و...) و در آخر هدفمند نبودن هزینه های انجام شده بابت تبلیغات اشاره کرد که این امر خود باعث ورود شرکت ها به جنگ قیمت برای حفظ سهم بازار شده است.