اقتصاد24- علی ربیعی سیاستمدار کهنه کاری که در کارنامه خود سمتهایی همچون مشاور مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای سیاستگذاری مرکز بررسیهای راهبردی ریاست جمهوری، دبیر ستاد ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت یازدهم و دولت دوازدهم و سخنگویی دولت را داشته است.
از سخنگوی دولت در خصوص عملکرد دولت دوازدهم، مذاکره با آمریکا و افزایش حقوق کارکنان دولت پاسخ گفت؛ مشروح گفتوگو با سخنگوی دولت را در ادامه میخوانید.
ضمن تبریک هفته دولت، بفرمایید که عملکرد دولت را با توجه به شرایط کنونی کشور چطور ارزیابی میکنید و به قوه مجریه چه نمرهای میدهید؟
ربیعی: اینکه بگوییم چه نمرهای به خودمان میدهیم کمی خودخواهانه است، اما میتوانم بگویم عملکرد ما قابل قبول بوده و از ارائه نمره خودداری میکنم، به نظرم کارنامه قابل قبولی داریم. اگر بخواهیم بدون توجه به عوامل محیطی، پدیدهای را قضاوت کنیم بهویژه پدیده عملکرد مدیریتی را، نمیتوانیم به درستی تحلیل کنیم، به عبارتی نمیتوانید خود پدیده را مستقل از عوامل محیطی بررسی کنید.
با توجه به شرایط محیطی دولت، معتقدم دولتِ آقای روحانی، دولت موفقی بوده است، در دورهای که از سال 92 شروع شده و بنده تحت عنوان «دوره 55 ماهه» از آن نام میبرم، ما در این دوره زیر فشار قطعنامههای شورای امنیت بودیم و در کنار گفتههای نسنجیدهای که داشتیم، رژیم غاصب صهیونیستی بهانه پیدا کرده بود که ما را با گروههای فاشیست مقایسه کند؛ در آن زمان وضعیتمان در رسانهها و افکار عمومی مطلوب نبود، حدود ۴۰ درصد تورم و رکود بود و در آن زمان بیش از ۶۰ درصد رشد منفی داشتیم.
وقتی که دولت آقای روحانی آمد چه اتفاقی افتاد؟ آیا کسی منکر رشد متوسط ۵ درصدی ماست؟ برخی از سالها حدود ۱۲ درصد رشد داشتیم برخی از سالها هم رشد نداشتیم، دولت تدبیر و امید در حالی سالی ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کرده است که تنها اقتصادهای بزرگ دنیا میتوانند چنین میزان اشتغالی را ایجاد کنند.
البته تحولات جمعیتی در ایران به صورتی است که نمیتوان سالیانه کمتر از یک میلیون و ۳۰۰ هزار شغل ایجاد کرد وگرنه علاوه بر بیکاری موجود یک موج بیکاری مضاعفی هم پیش میآید، اما این مسئله تحولات جمعیت در کشور ما رخ داده و دورههایی که به تاخیر وارد بازار کار شدند، خوشبختانه دولت تدبیر و امید توانست تورم را کنترل کند؛ قیمت ارز چندسال ثابت ماند.
بنده همان ربیعی سابق هستم و دولت همان دولت، شما اگر بخواهید قضاوت کنید باید بگویید این دولت در پنجاه و پنج ماه اخیر چه حرکتی رو به جلویی داشت، باید بگوییم ما در این ۱۸ ماه با پدیدهای تحت عنوان بی ربطترین رئیس جمهور دوره تاریخی آمریکا روبهرو شدیم، ترامپ از نظر ذهنی هیچ تعادلی ندارد و نه تنها جامعه آمریکا بلکه اروپا و منطقه را ذله کرده است، البته سخنان و حرکات او فقط رژیم صهیونیستی را خوشحال کرده است، حتی کشورهای عربی هم که به ظاهر مدافع او هستند، متوجه شدند که نمیتوانند به ترامپ تکیه کنند.
بنده میخواهم منصفانه حرف بزنم، نه میخواهم ضعفهای دولت خودمان را نادیده بگیریم نه مثل افرادی دیگر چشم ببندم و بگویم که هیچ اتفاقی نیفتاده است. متاسفانه ما نتوانستیم نفت بفروشیم و پول فروش آن را به کشور بیاوریم.
ما حتی در شرایط جنگ هم چنین فشاری نداشتیم، یک کشتی را دائم رصد میکنند، به یک مسافر ایرانی در هواپیما که بر فراز آسمان آمریکا عبور میکند، تذکر میدهند، یک شرکتی که با ایران معامله میکند، سفیر آن کشور با او تماس میگیرد، این سطح فشار بی سابقه است؛ ما با یک شوک رو به رو شدیم، معتقدم اگر هر دولتی به جز این دولت بود با وضع وخیمتری مواجه میشد.
در کتاب «هنر تحریم» بیش از ۳۰۰ بار از واژه «درد» استفاده شده، به عبارتی این فشار اقتصادی برای برهم زدن تعادل اجتماعی ایران صورت گرفته است. اتفاقاتی که سال ۹۶ در ایران رخ داد، قصد بیانصافی ندارم، طبیعی است که هر دولتی که روی کار میآید مخالفانی داشته باشد، اما باید به مخالفان و دولت جدید احترام گذاشته شود و زمینه کار را فراهم کنیم. برخی تندرویهایی بودند که قابل قبول نبود و فکر کردند با به خیابان کشاندن مردم، میتوانند دولت را تحت فشار قرار دهند که این موضوع همزمان با سوء استفاده ترامپ شد؛ رئیس جمهور آمریکا به اروپا گفته که چرا عجله دارید، ایران تا سه ماه دیگر فرومیپاشد، بعد درباره ایران تصمیم میگیریم، این موضوع را هم سران اروپایی به ما گفتند.
متاسفانه هجوم به اجناس مختلف، مانند پوشک و روغن، ارز و ... جامعه ما را دچار جو روانی کرد، البته در ۲۴ ماه اخیر از تعادل منفی بیرون آمدیم. هر چند در این میان هوشمندی رهبر انقلاب را نباید فراموش کنیم. یک سری جهت گیریها بر روی شرکتهای کوچک، متوسط، دانش بنیان، خام فروشی و واردات و صادرات ایجاد شد و دولت هم از این فرصت استفاده کرد و نفت زدایی شد و دیگر بودجه بوی نفت نمیدهد؛ تعادل منفی را پشت سر گذاشتیم و به تعادل رسیدیم. سازمانهای بینالمللی پیشبینی کردند که ما سال آینده رشد را تجربه خواهیم کرد، رشد تورم منفی شده است نه اینکه ارزان شده است، اما از گرانی بیشتر جلوگیری شده است؛ در این مدت فشار بر طبقات پایین وارد شد.
دولت دوازدهم تعادل را به تعادل مثبت تبدیل کرد و حرکت را به سمتی هدایت میکند تا شرایط پایدار را برای دولت ۱۴۰۰ فراهم کند. زمانی که خدمت رهبر انقلاب بودیم، ایشان هم بر برخی شاخصها همچون پیشی گرفتن صادرات و بر واردات، کشاورزی و صنعت رضایت داشتند. این دولت با تجربه و اجماع نگری که داشت توانست از این بحران عبور کند.
رهبر معظم انقلاب فرمودند که تولیدکنندگان رزمندگان جنگ اقتصادی هستند، دولت برای حمایت از این رزمندگان چه تدابیری اندیشیده است؟
ربیعی: ما باید امنیت سرمایهگذاری را حفظ کنیم، همچنین باید بین کسی که با رانت ثروتمند شده و کسی که ثروت خود را به زمین پیچ و مهره میکند، تفاوت قائل شویم. زمانی که در وزارت کار بودم بیشتر از کلمه «تولید کننده کارآفرین» استفاده میکردم، لازم است که نگاه ذهنی خود را درست کنیم، ولی نباید اجازه دهیم که کسی بانک درست کند و از طریق جمع آوری پول به شرکتهای زیر مجموعه خود وام دهد، این اقدامات باید ممنوع شود.
بعد از فرمایش مقام معظم رهبری، ما در رابطه با مسئله موانع اداری تولیدکنندگان در دولت بحث کردیم، اما ساختارهای اداری ما در هم تنیده است، از طرفی هم ما دائم در حال مقررات زدایی هستیم البته این موضوع زمان بر است. مشکلات ارزی در شرایط فعلی ایجاد شده و لازم است که امنیت سرمایه گذاری و مردم را هم حفظ کنیم، افراد راضی به سرمایه گذاری در مکانی نیستند که اعتماد ندارند، همچنین باید دولت، قوه قضائیه، مجلس، مردم از تولیدکنندگان حمایت کنند. آمریکا باید به جایگاه اول خود بازگردد، وقتی آمریکا متوجه شد که ایران فرو نمیپاشد، شرطهای خود را برداشت، جامعه مقاوم شده و ایستاده است، سازمانهای بین المللی هم اعلام کردند که ایران در حال رشد است.
اقدام خوبی که از سوی آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در ستاد اقتصاد مقاومتی صورت گرفته است، تهیه لیستی از واردات کالاهای اساسی و ارسال آن به وزارت صَمت و وزارتخانههای مربوطه بود، بر این اساس از همه کسانی که در این زمینه میتوانند کارآفرینی کنند، دعوت و منجر به برگزاری نمایشگاهی در ماه گذشته شد؛ این نمایشگاه نخستین نمایشگاهی بود که خرید در آن ممکن نبود در واقع قصدمان این بود که چه کسی میتواند آن را تولید کند. فکر میکنم که این استراتژی امنیت ملی ماست، سیاست خارجی ما را متاثر میکند و اشتغال و رفاه را به پیش میبرد.
دولت در نهایت چه تصمیمی برای بحث افزایش حقوق ۴۰۰ هزار تومانی به اضافه ۱۰ درصد افزایش حقوق کارکنان و بازنشستگان گرفت؟
ربیعی: آن 400 هزار تومان به همه پرداخت شد و برای کسانی که حداقل دستمزد را داشتند هم ضریب بیشتری پرداخت شد، با این وجود میتوان گفت 39 درصد به کسانی که حداقل دستمزد را دریافت میکنند، اضافه شد، در واقع به حقوق هیچ کسی کمتر از ۴۴۰ هزار تومان اضافه نشد، به طبقه حداقل دستمزد که حقوق آنها ۱ میلیون و ۱۲۳ هزار تومان بوده، ۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد، البته ما برای همسان سازی حقوق بازنشستگان هم ۵ هزار میلیارد تومان اختصاص دادهایم. اگر از من بپرسید که این حقوق کفاف زندگی را میدهد باید بگویم که هنوز خیلی کار داریم.
هیچ جلسهای در دولت نیست که درباره مشکلات مردم بحث نشود، دولت شرایط سخت را به طور کامل درک میکند، ولی از زمانی که قیمت کالاهای کشاورزی افزایش داشته در کنار آن خوشبختانه درآمدهای ناشی از کشت و کاشت نیز مناسب شده است، ۱۸ هزار میلیارد تومانی که در بخش اشتغال روستایی تخصیص یافت، در حال تاثیرگذاری است. بخشهایی همچون خدمات مولد رشد کرده است.
مردم در سختی زندگی میکنند و در این هیچ تردیدی نیست، برنامهای داریم که منوط به اصلاح ساختاری اقتصادی و بودجه است، به دنبال تامین منابع هستیم که قدرت خرید دهکهای پایین را افزایش دهیم.
بخش زیادی از مسکن مهر در دولت دوازدهم تکمیل شد
درباره جزییات آغاز به کار عملیات اجرایی ساخت ۱۱۰ هزار واحد مسکونی بفرمایید؟
ربیعی: در دولت دوازدهم هدفگیری کردیم که 500 هزار مسکن مهر به اتمام برسد، خوشبختانه بخش زیادی از مسکن مهر در این دولت تکمیل شد، بدون اینکه شعار دهیم، 400 هزار مسکن در دستور کار داریم، به طرح صندوقها و مسکن اولیها و مسکن کارمندان انتقادی شده است، این موارد به دلیل اینکه تجربه جدید است نیازمند اصلاح است که قطعا از سوی دستگاههای مربوطه نهادگذاری خواهد شد، معتقدم که در آینده در بخش مسکن میتوانیم یک تحولی را داشته باشیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان