اقتصاد24- طی چند سال گذشته شاهد این مهم بودیم که دیگر سود بانکی نقش چندانی در تامین منابع مالی بودجه کشورها ندارد، از این رو با کاهش چشمگیر نرخ سود بانکی در بسیاری از کشورها مواجه هستیم اتفاقی که در حال حاضر نیز کم و بیش در کشور ما نیز در حال رخ دادن است، هرچند هنوز برخی از بانک‌های کشور برای جذب هرچه بیشتر سپرده‌گذاران اقدام به افزایش نرخ سود بانکی می کنند که البته این خود با سیاست‌های بانک مرکزی در تضاد است.
گفتنی است بنا به اظهارنظر کارشناسان هرگاه شاهد افزایش نرخ سود بانکی باشیم به یقین باید انتظار بالا رفتن نرخ تورم را نیز داشت چرا که این دو با هم رابطه معناداری دارند بنابراین یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل تورم را می توان کاهش نرخ سود بانکی عنوان کرد اتفاقی که طی چند ماه گذشته نیز در کشور کم و بیش شاهد تحقق آن بودیم.
آرژانتین پرداخت کننده بالاترین نرخ سود بانکی در دنیا
با نگاهی گذرا به وضعیت نرخ سود بانکی کشورها به راحتی می توان به این مهم دست یافت که آرژانتین بیشترین نرخ سود بانکی را به سپرده گذاران خود پرداخت می کند نرخی برابر با ۲۰.۴۷ و ایران نیز در این طبقه بندی با پرداخت نرخ سود بانکی ۱۵ درصد رتبه چهارم دنیا را به خود اختصاص داده است هرچند باید متذکر شد که امروزه برخی از بانک های خصوصی اقدام به پرداخت نرخ سود بانکی بیشتر از حد مشخص شده از سوی بانک مرکزی می کنند اما در این میان نیز باید به این نکته نیز اشاره کرد که سوئیس با پرداخت سود بانکی ۳/۰- توانسته به عنوان کمترین نرخ سود بانکی در دنیا شناخته شود که این خود می‌تواند نشان از اقتصاد پویای این کشور باشد.
تعیین دستوری نرخ سود بانکی
نرخ سود بانکی در ایران به صورت دستوری و از سوی شورای پول و اعتبار مشخص می‌شود اما این در حالی است که در کشورهایی که اقتصاد آنها در وضعیت مناسبی به سر می برد، نرخ سود بانکی از رابطه میان تقاضا و عرضه منابع مالی مشخص می شود. بنابراین یکی از مهمترین دلایل بالا رفتن نرخ سود بانکی و تاثیر آن در اقتصاد کشور را می‌توان در تعیین آن به صورت دستوری عنوان کرد چرا که اگر وضع بدین منوال نبود به یقین اقتصاد کشور می‌توانست وضعیت بسیار مناسب تری داشته باشد هرچند باید یادآور شد که فاکتورهای دیگری برای پویایی و رونق اقتصادی دخیل هستند.
مهجور بودن بازار سرمایه عاملی برای گرایش به نرخ سود بانکی بالا
لازم به ذکر است که در حال حاضر متاسفانه بازار سرمایه به دلیل ناشناخته بودن برای تمام مردم نمی تواند گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب شود از این رو بسیاری از افراد تمایل دارند تا پس انداز خود را تنها در بانک ها سرمایه گذاری کنند تا شاید از این طریق بتواند منبع درآمدی مشخص و مطمئنی داشته باشند اما این در حالی است که بنا به گفته کارشناسان اگر منابع مالی به سمت بازار سرمایه حرکت کند به یقین برکات آن از سرمایه‌گذاری در بانک‌ها بیشتر خواهد بود چراکه این بازار رابطه مستقیمی با افزایش رونق تولید ملی خواهد داشت اما سرمایه گذاری در بانک ها خود می تواند باعث افزایش نرخ تورم و همچنین کاهش آمار اشتغال شود. البته باید متذکر شد که یکی از مهمترین دلایل کاهش سرمایه گذاری در بازار سرمایه را می توان ریسک پذیری بالای آن عنوان کرد اتفاقی که به یقین ترجیح بسیاری از افراد جامعه نمی باشد.
کاهش سرمایه گذاری در سایه بالا رفتن نرخ سود بانکی
از سوی دیگر باید خاطرنشان کرد که هرگاه نرخ سود بانکی افزایش پیدا کند به یقین شاهد کاهش سرمایه گذاری در بازارهای اقتصادی نیز خواهیم بود اتفاقی که خود می‌تواند زمینه‌ساز افزایش رکود اقتصادی نیز شود بنابراین یکی از سیاست های اقتصادی کشورهای پیشرفته دنیا برای ایجاد رونق اقتصادی، کاهش نرخ سود بانکی است چرا که طبق نظریه های اقتصادی این دو رابطه معکوس با یکدیگر دارند تا جایی که با نگاه به نرخ سود بانکی کشورها به راحتی می توان وضعیت اقتصاد آنها را نیز مورد بررسی قرار داد.
در خاتمه باید یادآور شد که برای کاهش نرخ سود بانکی در کشور نیاز به اصلاح قوانین موجود دارد. همچنین نمی توان این امید را داشت که در صورت پایین آمدن نرخ سود بانکی سرمایه گذاری در بازارهای اقتصادی افزایش یابد چرا که تنها در صورتی می توان شاهد تحقق این مهم بود که امنیت اقتصادی و مواردی از این دست به صورت کامل محقق شده باشد، در غیر این صورت کاهش نرخ سود بانکی شدنی نیست و می تواند برای بانک ها بسیار زیان ده باشد.