اقتصاد24 - این روزها در مجلس شورای اسلامی طرح اصلاح نظام بانکی مطرح است، طرحی که انتظار میرود با تصویب آن بخشی از مشکلات سیستم بانکی در کشور رفع شود. بر اساس بخشی از این طرح ، نحوه انتخاب رئیس بانک مرکزی تغییر می کند.
در گذشته به پیشنهاد رئیس جمهور و تایید هیات اجرایی رئیس بانک مرکزی انتخاب می شد اما اکنون به واسطه این طرح، اشخاصی به پیشنهاد اعضای هیات اجرایی و حداقل با سه رای به رئیس جمهور معرفی میشوند و در نهایت رئیس بانک مرکزی توسط رئیس جمهور از میان این افراد انتخاب میشود.
فارغ از تغییر نحوه انتخاب رئیس بانک مرکزی این سوال هنوز پاسخ داده نشده است که چرا بانک مرکزی از دولت مستقل نیست و چرا استقلال بانک مرکزی که بسیاری از اقتصاددانان آن را دوای درد مشکلات نظام بانکی می دانند به رسمیت شناخته نمی شود؟
در بسیاری از کشورهای پیشرو بانک مرکزی مستقل از دولت است تا دولت ها برای جبران کسری بودجه دست به انتشار پول بدون پشتوانه نزنند و کشورشان را دچار تورم افسارگسیخته نکنند. ضمن اینکه با استقلال بانک مرکزی از دولت ها شائبه دستکاری در آمار نیز پیش نمی آید.
اماچرا هنوز بانک مرکزی در ایران از دولت مستقل نیست؟ در همین زمینه علی اصغر سمیعی زفرقندی تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره استقلال بانک مرکزی از دولت ، به خبرنگار اقتصاد24 گفت: استقلال بانک های مرکزی از دولت ها امری مبارک است، به شرط اینکه بانک مرکزی تحت نظارت شدید همه قوای سه گانه باشد ، بدون اینکه خدشه ای به استقلال آن وارد شود و مردم هم توسط رسانه ها بتوانند به عملیات آن اشراف داشته و در مواقع لازم بتوانند از عملکرد آن انتقاد کنند.
وی افزود: در همه کشورها تنها عامل بالا رفتن بی حساب و کتاب نرخ تورم و بهره، بانک های مرکزی هستند چون هم چاپ اسکناس و هم خلق پول بیش از قدرت جذب اقتصاد، توسط بانک مرکزی انجام می شود.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی بیان کرد: نرخ تورم فقط در کشورهایی به شدت بالا می رود که دولت ها دائم در حال استقراض از بانک مرکزی هستند، دولت ها هم در مواقع کسر بودجه راحتترین کار را که استقراض از بانک مرکزی است، انتخاب می کنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: ولی ظاهراً اگر بانک مرکزی مستقل باشد، شاید این کار به این سادگی برای دولت ها انجام پذیر نباشد. همچنین نظارت دستگاه های دولتی، رسانه ها و مردم، باعث پیشگیری از فساد می شود و بسیار ضروری است.