اقتصاد۲۴- نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا یکی از مهمترین متغیرهای اقتصادی جهان است که به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر بازارهای مالی و کالایی اثر میگذارد. طلا به عنوان یک دارایی امن، همواره در برابر تغییرات نرخ بهره واکنش نشان میدهد و معاملهگران و سرمایهگذاران جهانی با دقت این ارتباط را دنبال میکنند. وقتی فدرال رزرو تصمیم میگیرد نرخ بهره را تغییر دهد، نه تنها بازار ارز و اوراق قرضه دستخوش تغییر میشود، بلکه طلا نیز به سرعت تحت تاثیر این تصمیمات قرار میگیرد.
رابطه نرخ بهره فدرال رزرو و ارزش دلار بر طلا
یکی از مهمترین کانالهای اثرگذاری نرخ بهره فدرال رزرو بر بازار طلا، تغییر ارزش دلار آمریکا است. زمانی که نرخ بهره افزایش مییابد، بازدهی اوراق خزانه و داراییهای دلاری بیشتر میشود و سرمایهگذاران ترجیح میدهند سرمایه خود را به سمت دلار منتقل کنند. این موضوع باعث تقویت دلار میشود. از سوی دیگر، طلا کالایی است که به دلار قیمتگذاری میشود و هر چه دلار قویتر شود، قیمت طلا برای خریداران غیر دلاری افزایش یافته و در نتیجه تقاضا کاهش مییابد. به همین دلیل در بیشتر مواقع رشد نرخ بهره به افت قیمت طلا منجر میشود.
تاثیر نرخ بهره واقعی بر جذابیت سرمایهگذاری در طلا
نرخ بهره واقعی که از کسر نرخ تورم از نرخ بهره اسمی به دست میآید، نقش کلیدی در تعیین جذابیت طلا دارد. طلا برخلاف اوراق قرضه یا سپردههای بانکی سود دورهای ایجاد نمیکند، بنابراین زمانی که نرخ بهره واقعی بالاتر میرود، نگهداری طلا از نظر اقتصادی کمتر به صرفه است. برعکس، زمانی که نرخ بهره واقعی منفی یا پایین باشد، سرمایهگذاران برای حفظ ارزش داراییهای خود در برابر تورم به سمت خرید طلا میروند. در سالهایی که فدرال رزرو نرخ بهره را کاهش داده یا تورم از نرخ بهره فراتر رفته، بازار طلا شاهد رشد چشمگیر بوده است.
بیشتر بخوانید: خرید سکه بهتر است یا شمش طلا؟/کدام یک برای سرمایهگذاری مناسبتر است؟
نقش انتظارات بازار نسبت به سیاستهای فدرال رزرو بر طلا
بازار طلا تنها به تغییرات بالفعل نرخ بهره واکنش نشان نمیدهد بلکه انتظارات معاملهگران از تصمیمات آینده فدرال رزرو نیز نقش بسیار پررنگی دارد. زمانی که فدرال رزرو در بیانیههای خود از احتمال افزایش نرخ بهره در آینده سخن میگوید، حتی پیش از اجرای این تصمیم شاهد افت قیمت طلا هستیم. در مقابل، هر نشانهای از سیاست انبساطی و کاهش نرخ بهره، میتواند موجی از خرید طلا را در بازار ایجاد کند. به همین دلیل گزارشهای منتشر شده پس از نشستهای کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) و سخنرانیهای مقامات فدرال رزرو به دقت توسط فعالان بازار طلا رصد میشود.
ارتباط نرخ بهره فدرال رزرو و جریان سرمایه در بازارهای جهانی طلا
افزایش نرخ بهره در آمریکا معمولا سبب خروج سرمایه از بازارهای نوظهور و انتقال آن به داراییهای دلاری میشود. این جابجایی سرمایه جهانی، تقاضا برای طلا را کاهش میدهد، زیرا بسیاری از صندوقهای سرمایهگذاری به سمت اوراق خزانه آمریکا حرکت میکنند که ریسک کمتری دارد و بازدهی بالاتری ارائه میدهد. به همین دلیل در دورههای سیاست پولی انقباضی، بازار طلا فشار فروش بیشتری را تجربه میکند. از سوی دیگر، در زمان کاهش نرخ بهره و افزایش نقدینگی، جریان سرمایه جهانی به سمت داراییهای امن از جمله طلا افزایش مییابد.
تاثیر سیاستهای انبساطی و انقباضی فدرال رزرو بر قیمت طلا
سیاستهای پولی فدرال رزرو به دو دسته کلی انبساطی و انقباضی تقسیم میشوند. در سیاست انقباضی که شامل افزایش نرخ بهره و کاهش ترازنامه فدرال رزرو است، قیمت طلا عموما روند نزولی پیدا میکند. دلیل آن کاهش تقاضا برای داراییهای بدون بازدهی مانند طلا و تقویت دلار است. در مقابل، در سیاستهای انبساطی که شامل کاهش نرخ بهره و تزریق نقدینگی به اقتصاد است، سرمایهگذاران به دلیل نگرانی از افزایش تورم و کاهش ارزش پول، تمایل بیشتری به خرید طلا پیدا میکنند. این موضوع در دورههای بحران مالی و رکود اقتصادی به وضوح مشاهده میشود.
تاثیر نرخ بهره فدرال رزرو بر صندوقهای سرمایهگذاری طلا
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در طلا (ETFهای طلا) بخش بزرگی از تقاضای جهانی این فلز گرانبها را تشکیل میدهند. تغییر نرخ بهره فدرال رزرو مستقیماً بر جریان ورود یا خروج سرمایه به این صندوقها اثر میگذارد. در دورههای افزایش نرخ بهره، شاهد خروج سرمایه از ETFهای طلا و کاهش ذخایر آنها هستیم. در مقابل، زمانی که فدرال رزرو نرخ بهره را کاهش میدهد یا سیگنالهای تضعیف سیاست انقباضی را مخابره میکند، تقاضا برای این صندوقها افزایش یافته و قیمت جهانی طلا تقویت میشود.
اثر نوسانات نرخ بهره فدرال رزرو بر تقاضای طلا در بازارهای نوظهور
کشورهای نوظهور مانند هند و چین بزرگترین مصرفکنندگان طلا در جهان محسوب میشوند. نوسانات نرخ بهره فدرال رزرو از طریق تغییر نرخ ارز و ارزش پول ملی این کشورها بر قدرت خرید مردم اثر میگذارد. وقتی نرخ بهره آمریکا بالا میرود و ارزش دلار افزایش پیدا میکند، ارزهای ملی بازارهای نوظهور تضعیف شده و در نتیجه واردات طلا برای این کشورها گرانتر میشود. این اتفاق تقاضای فیزیکی طلا را کاهش میدهد. برعکس، در زمان سیاستهای تسهیلی فدرال رزرو، کشورهای نوظهور به دلیل تقویت قدرت خرید و رشد اقتصادی تقاضای بیشتری برای طلا نشان میدهند.