اقتصاد24- دود واگن های سوخته در چشم کارگران می رود- دوم شهریورماه، ایستگاه رودشور راه آهن به دلایلی نامعلوم دچار حریق شد و ساعاتی پس از وقوع این سانحه، راه آهن در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که آتش مهار شده و واگن‌های فرسوده و ضایعاتی که دچار حریق شده‌اند متعلق به شرکت‌های حمل ونقل ریلی مسافری بخش خصوصی بودند.
فردای آن روز مدیرعامل شرکت راه آهن در نشست خبری درباره جزئیات این سانحه مدعی شد که ایستگاه رود شور محل دپوی واگن‌های اسقاطی است که از آنجا به کارخانه‌های ذوب آهن می‌روند و اغلب واگن‌های دپو شده با عمر بالای 50 سال و از رده خارج هستند. همچنین در این آتش سوزی از 67 دستگاه واگن 36 دستگاه کامل سوخت و 31 دستگاه نیم سوز شد.
در حالی که سعید رسولی مدعی شده ایستگاه رود شور محل نگهداری ضایعات راه آهن و واگن‌های با عمر بالای 50 سال بوده اما شنیده‌ها حاکی از آن است که در بین واگن‌هایی که سوختند، واگن‌هایی با عمر حدود ۴۰ سال هم دیده می‌شده که امکان بازسازی، تعمیر و برگشت آنها به خط وجود داشت.
از سوی دیگر تعداد واگن‌های دپو شده در این محل در نشست خبری 67 دستگاه اعلام شده اما طبق بازدید میدانی خبرنگار ایلنا از ایستگاه رودشور پس از وقوع این سانحه، تعداد واگن‌هایی که در این محل، دپو و دچار حریق شده‌اند بیش از دوبرابر این عدد بوده است و مدیرعامل راه آهن هم در مصاحبه‌ای نسبت به این موضوع اذعان داشت و پذیرفت که تعداد واگن‌های موجود در آن ایستگاه حدود 200 دستگاه بوده است.
هر چند که راه آهن سعی در کم ارزش جلوه دادن خسارت‌های ناشی از این سانحه را دارد اما حتی با فرض اینکه این واگن‌ها قابل بازسازی هم نبوده‌اند؛ تعیین سرنوشت آنها از جمله ذوب شدن، فروش یا تبدیل آنها به واگن‌های باری و خدماتی باید با براساس تصمیم مالکان‌شان صورت می‌گرفت.
موضوعات دیگری چون تاخیر در مهار آتش، نبود نظارت کافی برای حراست از اموال بخش خصوصی در این محل و اهمال در انجام وظایف راه آهن در حراست از تجهیزات ریلی مطرح است اما موضوع مهم‌تر، بحث علت وقوع این سانحه و تعیین تکلیف میزان خسارت وارد آمده به شرکت‌های ریلی و پرداخت آن است.
ممکن است سانحه تعمدی باشد
سعید رسولی، مدیرعامل شرکت راه آهن درباره ابهامات سانحه آتش سوزی واگن‌های دپو شده در ایستگاه رودشور و احتمال تعمدی بودن این آتش سوزی گفت: مطالبی که گفته می‌شود باید دقیق باشد چراکه ممکن است باعث بروز شبهاتی شود. از این ادعاها بی‌اطلاعم چراکه با شرکت‌های حمل و نقلی که جزو خانواده راه آهن هستند، ارتباطات تنگاتنگ و نزدیکی داریم و آنها تا به امروز این موضوعات را به راه آهن منتقل نکرده‌اند.
وی با اشاره به موضوعات مطرح شده مبنی بر اینکه این واگن‌ها با عمر بالای 30 سال برای بازسازی در ان محل تجمیع شده بودند و صاحبان این واگن‌ها قصد ذوب کردن آنها را نداشتند، تاکید کرد: ایستگاه رودشور اساساً محل تجمیع واگن‌ها برای بازسازی نیست و مکانی برای دپوی ضایعات است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه تمام واگن‌ها متعلق به شرکت‌های خصوصی بوده گفت: تذکرات لازم برای حفظ و حراست از این واگن‌ها به صورت کتبی به شرکت‌های مالک داده شده بود و این واگن‌ها به صورت موقت در این محل نگهداری می‌شوند.
وی درباره ابهامات موجود نسبت به تعداد واگن‌هایی که دچار حریق شده‌اند، اظهار داشت: در نشست خبری گذشته آمار اولیه را اعلام کردم و از مسئولان ذی ربط تقاضا کردم که گزارش‌های دقیق از سانحه و عوامل موثر در بروز آن را اعلام کنند. هنوز گزارش مربوطه را دریافت نکرده‌ام بنابراین موضوع پوشیده‌ای نیست و کاملا روشن و شفاف است.
رسولی ادامه داد: البته مسئولیت نگهداری از اموال هر شرکتی برعهده خود شرکت است اما راه‌آهن تعامل بسیار خوبی با شرکت‌های حمل و نقلی دارد بنابراین ذهن خود را به این موضوعاتی که هیچ پایه و اساسی ندارد منحرف نکنید و برای این موضوعات هیچ پایه و اساسی هم قائل نیستم.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: البته ممکن است در این سانحه تعمد از سوی کسی صورت گرفته باشد. دستگاه‌های ذی ربط تا زمانی که بررسی‌هایشان کامل و دقیق نباشد چیزی اعلام نمی‌کنند و در این روند در بروز تمام سوانح و حوادث طی می‌شود و هر زمانی که گزارش‌ها اعلام شود آن را اطلاع رسانی می‌کنیم.
وی ادامه داد: مجموع واگن‌های دپو شده در این ایستگاه بیش از 200 واگن با طول عمرهای مختلف بوده اما واگن‌هایی که از ایستگاه تهران به ان نقطه منتقل کرده‌اند به استناد گزارش مدیرکل راه آهن تهران و مسئولان عمر بالای 50 سال داشتند و از واگن‌هایی بودند که در راستای ایمنی سیر قطارها یا بایستی در زمان خودش اورهال و تعمیرات اساسی می‌شده یا از گردش سیر خارج می شده و این واگن در سال‌های قبل از سیر خارج شدند و مربوط به امسال نیستند.
فرصت توسعه ناوگان باری حمل و نقل ریلی به آتش کشیده شد
طفره مدیران عامل شرکت‌های مسافری ریلی از پاسخگویی
در حالی که مدیرعامل شرکت راه آهن مدعی است که هر شرکتی باید مسئول نگهداری اموال خود باشد و تذکرات لازم برای حفظ و حراست از این واگن‌ها به صورت کتبی به شرکت‌های مالک داده شده بود اما در تبصره 3 ماده 8" قانون دسترسی آزاد به شبکه حمل و نقل ریلی" به وضوح مسئولیت راه آهن در نگهداری واگن‌ها آمده است:« راه آهن با پذیرش ناوگان شرکت‌های حمل و نقل ریلی مسئول حفظ و نگهداری ناوگان و تأمین سلامت سیر آنان می‌باشد».
توسعه صنعت ریلی نه تنها خواسته دولت، بلکه دستور رهبری است و در بین انواع شقوق حمل و نقل، راه آهن و قطار بیشترین ظرفیت و پتانسیل را در تحقق اقتصاد مقاومتی دارد به طوری که طبق اعلام شرکت راه آهن تنها در بخش حمل و نقل ریلی بار، ظرفیت صرفه جویی 750 میلیون دلاری در مصرف سوخت وجود دارد.
از سوی دیگر طبق قانون برنامه ششم توسعه تا پایان این برنامه سهم ریل از جابه جایی مسافر باید به 20 درصد برسد در حالی که چیزی تا پایان این فرصت چیزی باقی نمانده اما تا سهم 20 درصدی فاصله زیادی داریم و این فاصله کوتاه نمی‌شود مگر با حمایت دولت از فعالان صنعت حمل و نقل ریلی. اما متولیان دولتی این صنعت حتی حداقل‌ترین خواسته و نیاز قانونی بخش خصوصی و عمومی را که حراست از اموال شرکت‌هاست را نمی‌پذیرند و فرصتی که می‌توانست به بازسازی ناوگان مسافری و یا توسعه ناوگان باری حمل و نقل ریلی شود به آتش کشیده می‌شود و سرمایه افرادی که باید توسعه گر این صنعت باشند به باد می‌رود.
اما آنچه در این میان موجب تاسف مضاعف است، عدم پاسخگویی برخی مدیران عامل شرکت‌های مسافری ریلی به بسیاری از سوالات پیرامون این حادثه بود به نحوی که برخی به محض اطلاع از مفاد پرسش از پاسخگویی طفره رفتند و برخی نیز به صراحت بیم خود را از انجام مصاحبه ابراز کردند.
بیشتر واگن‌های سوخته شده متعلق به شرکت رجاء است
در این میان فقط مدیرعامل رجا حاضر به مصاحبه کوتاه شد و با اعلام اینکه در جلسه حضور دارد، اعلام کرد که اکثر واگن‌های سوخته شده متعلق به شرکت رجاء است.
رجبی ادامه داد: مذاکره با راه آهن را جهت تعیین تکلیف موضوع به صورت حضوری و مکتوب آغاز کرده‌ایم.
وی تصریح کرد: از دلایل این حادثه هیچ اطلاعی نداریم و تا استیفای حقوق مالکین رجاء که کارگران شریف ایران هستند، پیگیری را ادامه خواهیم داد.
مدیرعامل رجا ادامه توضیحات را بدلیل روشن نبودن ابعاد کامل موضوع به آینده موکول کرد.
منبع: ایلنا