اقتصاد ۲۴- تحولات بازار مواد معدنی در سالهای اخیر نشان داده است که جهتگیری صنایع کشور بهسمت مصرف ترکیبات هوشمند و اصلاحشده پیش میرود. واحدهای مختلف تولید رنگ، پلیمر، رزین و محصولهای ساختمانی، دیگر تنها به مواد خام سنتی بسنده نمیکنند؛ بلکه بهدنبال موادی با قابلیت فنی بالاتر و پایداری طولانیتر هستند. در میان این تغییرات، کربنات کلسیم کوتد بهعنوان یکی از مواد معدنی مؤثر در بهبود فرآیندهای تولید و ارتقای کیفیت خروجی، جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
این ترکیب با پوششی از اسیدهای چرب، از جمله استئارات کلسیم، موجب کاهش حساسیت سطحی ذرات و بهبود سازگاری آنها با پلیمرها میشود. نتیجه، بهینهسازی در رئولوژی مواد، کاهش اصطکاک در دستگاههای اکستروژن و در نهایت بهرهوری بالاتر در خطوط تولید است. در این میان، شرکتهایی که توانستهاند دانش پوششدهی را به سطح صنعتی ارتقاء دهند، نقش کلیدی در کاهش هزینههای تولید و افزایش ارزش افزوده داخلی ایفا میکنند.
یکی از برندهای مطرح در این مسیر، آروشا پودر است که با تمرکز بر توسعه فناوری پوشش معدنی، توانسته فرمولی اقتصادی و قابل اعتماد برای واحدهای تولیدی ایجاد کند. این حرکت، تنها در سطح کارخانه معنا ندارد بلکه در بازار کلان مواد اولیه نیز موجب تحول شده و رقابت بین تامینکنندگان را وارد فاز جدیدی کرده است.
با رشد تقاضای صنایع مستربچ، PVC و رزینهای مهندسی، انتظار میرود طی سه سال آینده، میزان استفاده از کربنات کلسیم پوششدار در کشور افزایش قابلتوجهی پیدا کند. این روند را میتوان یکی از نشانههای حرکت صنعت ایران بهسمت تولید مبتنی بر علم و فناوری دانست؛ حرکتی که آثار آن در بهرهوری ملی آشکار خواهد شد.
تحلیل ساختار فنی کربنات کلسیم کوتد نشان میدهد که فرآیند پوششدهی سطح ذرات، مهمترین عامل تمایز میان گریدهای مختلف این ماده معدنی است. در این فرآیند، ذرات کربنات کلسیم طبیعی با لایهای نازک از اسیدهای چرب مانند استئارات، آغشته میشوند تا از ایجاد پیوندهای رطوبتی و الکترواستاتیکی جلوگیری شود. نتیجه این عمل، بهبود قابل ملاحظه در «پخشپذیری»، «چسبندگی به ماتریس پلیمری» و «کاهش جذب رطوبت» است.
در صنایع پلیمر، این ویژگیها اهمیت زیادی دارد، زیرا کیفیت ذرات فیلر تأثیر مستقیم بر سه عامل کلیدی دارد: یکنواختی اکستروژن، سطح نهایی محصول و عمر مفید تجهیزات. مطالعات صنعتی نشان داده که استفاده از کربنات کلسیم کوتد میتواند مصرف انرژی در فرآیند ذوب و اختلاط را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. چنین دادههایی، اهمیت سرمایهگذاری در فناوری سطحی را برای تولیدکنندگان داخلی دوچندان میکند.
آروشا پودر نیز در فاز توسعه محصولات خود، کنترل کیفیت را در سه مرحله انجام میدهد: انتخاب کانی اولیه با خلوص بالا، تثبیت پوشش با نسبت دقیق استئارات، و غربالگری ذرات نهایی در محدوده دانهبندی استاندارد. این شیوه باعث شده است تا محصول نهایی از نظر جذب روغن، روشنایی (Brightness) و توزیع اندازه ذرات (D50 و D97) در سطح بینالمللی رقابتپذیر باشد.
علاوه بر این، بررسیهای فنی نشان داده که کربنات کلسیم کوتد در مقایسه با نوع ساده آن، پایداری حرارتی بیشتری در سیستمهای PVC و پلیپروپیلن نشان میدهد. این خاصیت باعث میشود در خطوط تولید که دمای کاری بالا دارند، ذرات کوتد عملکرد ثابت و بدون ایجاد دلمه یا تهنشینی داشته باشند.
ترکیب این مزیتها، جایگاه این ماده را از یک فیلر ساده به یک افزودنی مهندسی ارتقاء داده و مسیر تولید صنعتی را به سمت بهرهوری پایدار هدایت کرده است.
صنایع پلیمر و رنگ در سالهای اخیر با نوسانات قیمت مواد اولیه و افزایش هزینه تولید مواجه بودهاند. در چنین شرایطی، جایگزینی هوشمندانه برخی مواد پرهزینه با ترکیبات معدنی اصلاحشده، به عاملی کلیدی برای حفظ رقابتپذیری تبدیل شده است. یکی از مؤثرترین گزینهها در این زمینه، استفاده از کربنات کلسیم کوتد است که علاوه بر کاهش هزینهها، کیفیت نهایی محصول را نیز ارتقاء میدهد.
در صنعت رنگ، این ماده بهعنوان پرکننده فعال شناخته میشود. پوشش استئاراتی آن موجب بهبود توزیع یکنواخت در محیط رزینی شده و از تجمع ذرات در بستر جلوگیری میکند. در نتیجه، رنگهای تولیدی پوشانندگی بیشتر و سطحی صافتر پیدا میکنند. از سوی دیگر، در تولید مستربچها و کامپاندهای پلیمری، استفاده از این ترکیب منجر به افزایش مقاومت خمشی، بهبود براقیت و کنترل بهتر گرانروی مذاب میشود که نتیجه آن، سرعت بالاتر در خطوط اکستروژن است.
از سوی دیگر، مطالعات بازار نشان میدهد که صنایع تولیدکننده پلیپروپیلن و PVC کشور طی سال گذشته سهم بیشتری از مواد کوتد را مصرف کردهاند. این افزایش مصرف عمدتاً به دلیل مزایای فنی در فرآیند اختلاط و کاهش اصطکاک در ماردون دستگاهها است؛ موضوعی که هزینه نگهداری تجهیزات را کاهش میدهد و پایداری خط تولید را افزایش میدهد.
در این میان، آروشا پودر با تکیه بر زیرساختهای معدنی بومی و دانش فنی پوششدهی، توانسته محصولی ارائه دهد که از نظر ثبات حرارتی و رئولوژیکی با نمونههای وارداتی رقابت میکند. جزئیات بیشتر ویژگیهای این محصول در بخش فنی وبسایت رسمی شرکت در دسترس است و علاقهمندان میتوانند با مراجعه به بخش مشاهده ویژگیهای دقیق محصول اطلاعات تخصصیتری در مورد گریدهای مختلف آن بهدست آورند.
این پیوند بین تولید دانشبنیان و نیاز صنعتی، نشان میدهد که جهتگیری آینده صنعت کشور در بهرهگیری از فناوریهای پوششدهی و مواد پیشرفته، نه تنها صرفه اقتصادی، بلکه مزیت رقابتی پایدار ایجاد خواهد کرد.
عملکرد فنی کربنات کلسیم کوتد در خطوط تولید، بهویژه در فرایندهای مداوم اکستروژن، گواهی از اهمیت کنترل سطح ذرات دارد. لایه استئارات کلسیم که سطح ذرات را میپوشاند، اصطکاک بین فیلر و تجهیزات را به حداقل میرساند. این ویژگی در کارخانههای تولید مستربچ و ورقهای پلیمری منجر به روانی بالاتر جریان مذاب، توزیع یکنواخت مواد افزودنی و کاهش فشار کاری دستگاه میشود. حاصل این فرایند، افزایش طول عمر سیلندر و ماردون و در عین حال کاهش مصرف انرژی است؛ دو شاخص مهم برای تولیدکنندگان صنعتی.
در صنایع رنگ و رزین، اثر این پوشش از جنبههای متفاوتی نیز قابل تفسیر است. ذرات سطحی پوششدار تمایل کمتری به جذب رطوبت دارند و در تماس با مواد آلی، پایداری شیمیایی بیشتری از خود نشان میدهند. به این ترتیب، ترکیبات پوششدار برای فرمولاسیونهای حساس مانند رنگهای براق و روکشهای صنعتی که نیاز به ثبات ظاهری بالا دارند، گزینهای مطمئن محسوب میشوند.
با تداوم این روند، بخش قابل توجهی از واحدهای تولیدی کشور به جای مواد خام غیرپوششدار، در حال گذار به گریدهای اصلاحشده هستند. این تحول، علاوه بر صرفهجویی در هزینه تعمیرات و نگهداری، موجب سازگاری بهتر محصول نهایی با الزامات استانداردهای بینالمللی میشود.
در این میان، شرکتهایی چون آروشا پودر توانستهاند با کنترل دقیق فرآیند کوتینگ، مادهای با ضریب عملکرد بالا در بازار عرضه کنند. در گزارشهای تحلیلی اخیر، از افزایش تمایل تولیدکنندگان داخلی برای همکاری با برندهای قابل اعتماد این حوزه یاد شده است. برای آشنایی با نام و جایگاه این تولیدکنندگان فعال، میتوان به بخش مربوط به بررسی تولیدکنندگان فعال در این صنعت در درگاه رسمی بازار مواد معدنی مراجعه کرد.
با در نظر گرفتن مجموع این دادهها، میتوان گفت روند آینده صنعت به سمت افزایش سهم مواد کوتد در فرآیندهای تولیدی پیش میرود؛ روندی که نهتنها از منظر فنی بلکه از نگاه انرژی و نگهداری نیز بهصرفه است.
بازار کربنات کلسیم کوتد در ایران طی سه سال اخیر، تحولات قابل توجهی را تجربه کرده است. رشد صنایع پلیمری و رنگ، همراه با محدودیت واردات پرکنندههای پیشرفته، سبب شده تقاضا برای محصولات پوششدار داخلی افزایش یابد. این دگرگونی، شاخصی از بلوغ تولید معدنی کشور و حرکت آن به سمت بهرهوری بالا و ارزش افزوده بیشتر است.
در مقایسه با نمونههای خارجی، تولیدکنندگان داخلی از جمله آروشا پودر توانستهاند با تکیه بر منابع معدنی غنی و فناوری کوتینگ بومی، مواد سازگار با استانداردهای اروپایی عرضه کنند. نتیجه این تلاشها کاهش وابستگی ارزی صنایع بزرگ و تثبیت جریان تأمین مواد اولیه در شرایط نوسان بازار جهانی بوده است.
از منظر هزینه تولید، استفاده از کربنات کلسیم کوتد منجر به بهینهسازی اقتصادی در چند سطح میشود:
در کنار این مزایا، توسعه بازار داخلی نیز به توجه خریداران صنعتی و استراتژیهای بازاریابی هوشمند نیاز دارد. شرکتهایی که قادر به تبیین دقیق مزیتهای فناورانه مواد خود هستند، در جذب مشتریان بینالمللی نیز موفقتر عمل میکنند. هرچند رقابت هنوز در مرحله تثبیت است، اما روند رشد تقاضا برای مواد کوتد، نشانگر شکلگیری زنجیره ارزش جدیدی در صنعت مواد معدنی کشور است.
بررسی دادههای تجارت داخلی نشان میدهد که سهم کربنات کلسیم کوتد در صنایع پلیپروپیلن و رنگ طی سال ۱۴۰۴ بیش از ۲۵٪ افزایش یافته است — رقمی که پیشبینی میشود در سالهای آینده به مرز ۴۰٪ برسد. تثبیت این روند نیازمند استمرار کیفیت تولید و ارتقای شناخت مصرفکنندگان صنعتی از اثرات فنی آن است.
در این مسیر، کاربران صنعتی میتوانند برای آشنایی با ویژگیهای تخصصی و طبقهبندیهای فنی محصول، به بخش مطالعه اطلاعات تکمیلی در دسته کربنات کلسیم مراجعه کنند.