اقتصاد۲۴- شش روز از آغاز مهر گذشته است اما دولت مثل سال‌های گذشته در اعلام نرخ خرید تضمینی گندم تاخیر داشته و کشاورزان را در این ابهام گذاشته است که آیا گندم بکارند یا نه؟
هرچند که هفته گذشته محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی در نامه‌ای به محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، قیمت پیشنهادی خرید تضمینی گندم برای سال زراعی 99-98 را 2295 تومان اعلام کرد، اما این نرخ با توجه به اینکه هنوز به تصویب نهایی نرسیده، نرخ قطعی خرید تضمینی گندم بشمار نمی آید.
بر اساس تبصره 6 قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی مصوب سال ۱۳۶۸، دولت موظف است نرخ خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی موضوع این قانون در هر سال زراعی را پیش از شروع فصل کشت (تا پایان شهریور ماه) و به گونه‌ای تعیین کند که میزان افزایش آن هیچ‌گاه از نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در همان سال کمتر نباشد. براین اساس مهلت قانونی دولت برای اعلام نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی سه روز پیش به پایان رسید.
بی توجهی دولت و شورای اقتصاد به قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی از یک طرف و ناتوانی وزارت جهاد کشاورزی برای دفاع از حقوق کشاورزان از طرف دیگر باعث شده است تا قیمت تضمینی گندم در سال گذشته برای کشاورزان نرخ سودآوری نباشد و همین باعث شد تا بسیاری از کشاورزان از تحویل گندم به دولت خودداری کنند.
محمدحسین فخیمی دبیر اجرایی خانه کشاورز استان فارس در گفتگو با اقتصاد24 معتقد است که سیاست‌های سال‌های اخیر دولت درباره گندم بسیاری از کشاورزان استان فارس را نسبت به کشت این محصول استراتزیک دلسرد کرده است به طوری که استان فارس که به عنوان مهد غلات ایران شناخته می‌شد حالا هیچ انگیزه‌ای برای کشت گندم ندارد.
او می‌گوید: هزینه‌های تولید گندم به شدت بالا رفته است. برای مثال هر گونی کود که پیش از این ۳۸ هزار تومان بود امسال با قیمت ۱۰۰ هزار تومان فروخته شد.
فخیمی همچنین به این نکته اشاره می‌کند که دولت از بار توزیع کود شانه خالی کرده و کشاورزان را برای تهیه این نهاده کشاورزی با بازار آزاد روبه‌رو کرده است.
دبیر اجرایی خانه کشاورز قیمت تمام شده هر کیلو گندم برای کشاورز را دو هزار و 500 تومان می‌داند. « قیمت خرید تضمینی گندم اگر کمتر از سه هزار تومان باشد یعنی امسال نیز مثل سال گذشته کشاورز را به ضرر دچار کرده است چرا که کمبود آب، قطعی‌های برق، افزایش سرسام‌آور نهاده‌های تولید و دیگر مشکلاتی که گریبان گندم‌کاران را گرفته، همه و همه باعث افزایش هزینه تولید خواهند شد به طوری که طبق محاسبات انجام شده قیمت تولید هر کیلو گندم پایین‌تر از دو هزار و ۵۰۰ تومان نمی‌آید و از طرف دیگر باید به این نکته اشاره کرد که هزینه‌های زندگی کشاورز نیز مثل همه اقشار جامعه بالا رفته است اما باید حاصل یکسال زحمت خود را به ارزان‌ترین قسمت عرضه کند و این یعنی هر سال کشاورز فقیرتر می‌شود و کیفیت زندگی او پایین‌تر می‌آید».
فخیمی همچنین خبر می‌دهد که بخش خصوصی امسال زودتر از موعد به سراغ کشاورزان آمده و قیمت دو هزار و ۹۰۰ تومان تا سه هزار تومان را بابت هر کیلو گندم پیشنهاد می‌دهد.
او می‌گوید: آن‌طور که خبر می‌دهند شورای اقتصاد امسال هم مانع افزایش نرخ خرید تضمینی گندم خواهد شد به طوری‌که بر اساس قانون خرید محصولات تضمینی دولت موظف است که کف قیمت سالانه هر محصول را متناسب با نرخ تورم همان سال اعلام کند. اگر دولت بخواهد امسال هم به نرخ پایین اقدام به خرید تضمینی گندم کند و کشاورزان هم از دادن گندم خود به دولت امتناع کنند، دولت مجبور می شود هر کیلو گندم را با قیمت کیلویی چهار هزار تومان به کشور وارد کند تا قدر کشاورزان داخل را بداند.
دبیر اجرایی خانه کشاورز تولید گندم در شرایط فعلی را یکی از مهم‌ترین سیاست‌ها برای تامین امنیت غذایی می‌داند. «با شرایط اقتصادی که امروز داریم و با مشکلات تبادلات بانکی و بازرگانی که برای کشور پیش آمده است اتکا به واردات گندم یک اشتباه استراتژیک برای تامین امنیت غذایی است و می‌تواند برای کشور یک تهدید بشمار آید.»