اقتصاد 24 - دولتمردان می گویند رشد ارزش پول ملی 40 درصد نسبت به سال گذشته بیشتر شده است اما به گفته کارشناسان سوالی که باید از تیم اقتصادی کشور پرسید، آن است که با چه استدلالی مدعی تقویت ارزش پولی ملی هستند در حالی که هیچ بهبودی در وضعیت تولید، اقتصاد و معیشت مردم و صنایع کشور حاصل نشده است .
هر روز خبرهای خوشی همچون ریزش قیمت طلای جهانی، ثبات نسبی قیمت نفت در بازار جهانی، افزایش شاخص بورس، حذف ۴ صفر از پول ملی، قدرت خرید مردم را تقویت می کند و قیمت کالا و خودرو سیر نزولی گرفته است و ده ها موارد دیگر به گوش می رسد، در حالی که تولید همچنان در همان شرایط یا بدتر از گذشته قرار دارد.
حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت اعلام کرد که بر اساس گزارش بانک مرکزی ارزش پول ملی در دهم مهرماه نسبت به مدت مشابه پارسال ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است؛ همین ادعا را رئیس کل بانک مرکزی نیز مطرح کرد که در طول هشت ماه گذشته ارزش پول ملی کشور مجدداً 40 درصد تقویت شده است.
نقش تولید در جایگاه پول ملی
ارزش پول ملی موقعی اضافه می‌شود که ارز مورد نیاز برای واردات به جای درآمد ناشی از فروش نفت و فراورده‌های آن، از بخش تولیدات داخلی و سایر بخش‌های غیر نفتی تأمین شود. ایجاد و افزایش هر ساله نهادها و بخش‌های غیر مفید و ناکارآمد که از بودجه عمومی کشور ارتزاق می‌کنند، نتیجه درآمدهای دلارهای نفتی است. در واقع تقویت تولید می تواند ارزش پول ملی را حفظ و در ادامه باعث تقویت آن شود .
به گفته صاحبنظران اقتصادی، کشور در شرایط فعلی برای نگهداشت یا ارتقای ارزش پول ملی راهکار مختلف در مقابل خود دارد؛ تزریق و ادامه روند معیوب دلارهای نفتی به اقتصاد و یا قطع وابستگی به درآمدهای نفتی و تلاش برای تداوم تولید و تسلط بر بازار داخل و خارجی به وسیله کالا و خدمات ملی با هدف حذف تمرکز ویران کننده‌ای که در حال حاضر در سبد بخش صادراتی تجارت خارجی کشور وجود دارد. کسانی که خواهان حفظ ارزش پول ملی هستند باید ابتدا مشخص کنند که نگرانی آنان فقط نگه داشتن ارزش پول است یا دستیابی به این منظور از راه درست و عقلانی؟
از سوی دیگر در نگاه مثبت کاهش ارزش پول ملی، این قضیه باعث بالا رفتن قیمت کالاهای خارجی می شود که مراجعه کننده ها بیشتر کالاهای ایرانی بخرند. از طرف دیگر کمبودی در بازار برای محصولاتی که تقاضای بیشتر دارند به وجود می آید که به طور زنجیره وار بر تمام صنایع تبدیلی و پایین دستی تاثیر منفی می گذارد. این مسئله باعث کاهش قدرت خرید مردم می شود و ادامه التهاب باعث شده مردم دارایی های منقول خود را به شکل های دیگری دربیاورند و به مشکلات اقتصادی کشور اضافه شود.
باور رشد ارزش پول ملی
برای موضوعات اقتصادی که هیچ سناریویی تبیین نشده باشد و اختیار و عمدی در کار نباشد می توان اظهار نظر داشت اما زمانی که خود دولت تصمیم می گیرد و برای نرخ ارز در پشت درهای بسته، ارزش گذاری می شود، دیگر جای ارزیابی ندارد. یک اقتصاددان با تاکید بر اینکه در اقتصاد آزاد، ارزش نرخ ارز را بازار تعیین می کند نه دولتمردان در پشت درهای بسته، به خبرنگار اقتصاد 24 گفت: باور رشد ارزش پول ملی عقلانی نیست چرا که دولت تعیین کننده آن است و هیچ سازگاری با واقعیت های اقتصاد کشور ندارد.
محمدقلی یوسفی گفت: ارقامی که نشان دهنده افزایش رشد پول ملی است، دستاورد مهمی نیست چراکه هیچ تاثیری در اقتصاد کشور نداشته و خبری از بهبود شرایط، افزایش تولید، افزایش قدرت خرید مردم و حفظ ارزش پول ملی نداشته است .
به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه علامه، تولید در بدترین شرایط ممکن قرار دارد و هیچ سرمایه گذاری برای ورود به این بخش اقدام نمی کند و صنعت کشور هیچ دستاوردی را نداشته و از حداقل ها نیز جا مانده است.
بازی با ارزش پول ملی
این اقتصاددان ادامه داد: تنها دستاوردی که از سیاست های بی ثبات به دست ما رسیده، این است که عده ای بدبخت و گروهی به منافع کلان رسیدند و تولید در این بین بیشترین آسیب را خورد.
یوسفی با تاکید بر اینکه قیمت ها سیر صعودی دارد و کالایی که افزایش قیمت داشتند قطعا با این ادعا باید کاهش نرخ خود را در بازار نشان دهد گفت: این در حالی است که تولید هنوز در تهیه مواد اولیه دچار مشکل است و هیچ معامله ای در تولید انجام نمی شود و اقتصاد در رکود باقی مانده است .
این اقتصاددان تصریح داشت: تیم اقتصادی دولت بگوید چه سرمایه گذاری در تولید صورت گرفته و کدام سرمایه گذار به بخش تولید کشور ورود کرده است .
یوسفی با تاکید بر اینکه نشانه ای از بهبود شرایط در بخش صنعت کشور دیده نمی شود ادامه داد: ماشین آلات صنعتی به کشور ورود نداشته و بنگاه های اقتصادی در حال کاهش تولید هستند، صادرات مشکل ساز شده و واردات کالاهای واسطه ای بسیار دشوار، پس چرا این افزایش 40 درصدی ارزش پول ملی نتوانسته شرایط تولید را کمی ترمیم کند .
جایزه نوبل به دولت برای افزایش ارزش پول ملی
یوسفی با طرح این سوال که دولت و تیم اقتصادی اش توضیح بدهند با چه هنری به این دستاورد دست یافته اند، ادامه داد: این ادعا آن هم زمانی که اقتصاد به وخامت می رود، فقر گسترش پیدا کرده، بیکاری رو به افزایش است ، تحریم های بین المللی شدت گرفته، رشد اقتصادی به شدت افت کرده، سرمایه گذاری کاهش چشمگیر داشته، صادرات نفت دشوار و واردات کالا بسیار سخت شده است، چگونه نرخ ارز بهبود پیدا کرده و چگونه به رشد ارزش پول ملی دست یافته ایم؟!
وی تصریح داشت: دولت قطعا اگر جواب قانع کننده و اقتصادی داشته باشند حق است که کمیته نوبل به تیم اقتصادی آن جایزه نوبل بدهد .
فرار از واقعیت های حفظ ارزش پول ملی
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه با انتقاد از اینکه دولت خودش هر زمان می خواهد تعیین قیمت می کند و این سیاست، بی ثباتی تولید را بر جای گذاشته، گفت: دولت و تیم اقتصادی باید پاسخ بدهد بر چه مبنایی نرخ ارز را ارزش گذاری می کنند و پس از گذشت مدت زمانی از ارزش گذاشتن بالای نرخ ارز حالا مسیر صعودی به آن داده اند .
یوسفی ضمن بیان اینکه آنچه بازار تعیین می کند با موضوعی که دولت در پشت درهای بسته اتخاذ می کند خیلی متفاوت است گفت: هیچ یک از این افزایش و کاهش نرخ ارز با واقعیت های اقتصاد ایران سازگار نیست. دولت به طور دستوری نرخ ارز را تعیین می کند و این موضوع با واقعیت های اقتصادی ایران سازگاری ندارد.
این اقتصاددان در پایان تاکید کرد: دولت با کنار گذاشتن سیاست های دستوری می تواند به یک ثبات اقتصادی برسد. چرخ تولید را به چرخش درآورد و تولیدات کشور را راهی بازارهای هدف کند و وضعیت اقتصاد و معیشت مردم را بهبود ببخشد در این موقع می تواند ادعا داشته باشد که ارزش پول ملی افزایش یافته است.