سجاد خداکرمی ، اقتصاد 24- رقم پرونده‌های فساد که از مفسدان اقتصادی تحصیل و بازگرفته شده چقدر است و چه کارهایی با آن می توان انجام داد؟ غلامحسین اسماعیلی سخنگوی دستگاه قضا در این باره گفته است: «فقط در دادسرای ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی تهران، صرفاً در 91 فقره پرونده در مقام اجرای حکم، قریب 7 هزار میلیارد تومان وجه نقد و جزای نقدی به خزانه دولت و بانک‌ها برگشت. رقم دقیق 6 هزار و 937 میلیارد و 412 میلیون و 244 هزار تومان است. علاوه بر آن 87 میلیون و 836 هزار و 337 یورو و 12 میلیون و 93 هزار و 543 دلار به خزانه عودت داده شد و همچنین 294 میلیون و 303 هزار و 147 درهم به خزانه بازگشت.» این اعداد و ارقام بزرگ که تنها بخشی از پول‌های گرفته‌شده از فاسدان اقتصادی در کمتر از 100 پرونده فساد رسیدگی شده آن‌هم فقط در پایتخت است، در نشست خبری 30 مهرماه سخنگوی قوه قضائیه اعلام شد، ارقامی که در شرایط تنگنای شدید اقتصادی کشور با این مقدار پول پس گرفته شده از مفسدین اقتصادی می‌توان کارهای بسیاری برای کشور و حال ناخوش اقتصادی مردم انجام داد.
با رقم پرونده‌های فساد چه کارهایی می توان انجام داد؟
اگر 6 هزار و 937 میلیارد و 412 میلیون و 244 هزار تومان را با تبدیل اعداد ارزهای اخذشده از فاسدان به تومان که در حدود 5 هزار و 500 میلیارد و 797 میلیون و 525 هزار تومان می‌شود جمع بزنیم ماحصل ارقام اخذشده از برخی فاسدان اقتصادی تا به اینجای کار می‌شود رقمی در حدود 12 هزار 500 میلیارد تومان ناقابل!
اما برای آنکه ببینیم می‌شود با این میزان پول برای مردمی که در شرایط تنگنای اقتصادی به سر می‌برند می توان چه کرد، آن را در برخی اعداد و ارقام ضرب و تقسیم کردیم که در ادامه می‌خوانید:
1- امروزه در تمام کشور به‌خصوص در مناطق محروم شاهد کمبود فضاهای آموزشی و یا تعداد بالای فضاهای آموزشی غیراستاندارد هستیم. بنا بر گفته مسئولان برای ساخت و تجهیز هر کلاس درس به 150 میلیون تومان پول نیاز است، اما جالب است بدانید با 12 هزار و 500 میلیارد حاصل‌شده از برخی مفسدان می‌توان در کشور 84 هزار کلاس درس برپا کرد.
2- اما تنها کشورمان از کمبود فضای آموزشی در رنج نیست چه آنکه به اعتراف مسئولان، ایران ما در حال حاضر با کمبود هزاران تخت بیمارستانی روبرو است و مردم در بسیاری از نقاط کشور به این سبب متحمل گرفتاری‌ها و تلخ‌کامی‌های بسیاری می‌شوند. آن‌طور که مسئولان می‌گویند در حال حاضر برای ایجاد و تجهیز هر تخت بیمارستانی در کشور رقمی در حدود 800 میلیون تومان پول نیاز است و جالب است بدانید با پول پس گرفته شده از مفسدین اقتصادی می‌شود 15 هزار و 625 تخت بیمارستانی برای مردم گرفتار بیماری در کشور ایجاد کرد.
3- هزینه ازدواج زوج‌های جوان هم به سبب افزایش تمامی هزینه‌ها در کشور به‌شدت افزایش‌یافته و این موضوع خود مسببی شده برای کم شدن میزان ازدواج و بالا رفتن سن آن در کشورمان. دولت برای کمک به جبران بخشی از این هزینه‌ها چندین سال است که وام قرض‌الحسنه ازدواج به جوانان می‌دهد که در سال جاری رقم این وام 30 میلیون تمان ناقابل به هر یک از زوجین است. مبلغ 30 میلیون تومان به عقیده بسیاری در برابر هزینه‌های سنگین ازدواج کمک ناچیزی محسوب می‌شود اما بااین‌حال روند دادن این کمک‌هزینه با سختگیری‌های بانک‌ها و نبود اعتبار لازم در بسیاری مواقع زوج‌های جوان را مکدر می‌کند. برای حل چنین مشکلی با 12 هزار و 500 میلیارد تومان گرفته‌شده از برخی مفسدان می‌توان 416 هزار و 666 فقره وام 30 میلیونی ازدواج به تازه مزدوجان کشور داد.
4- تعداد کل یارانه بگیران کشور در سال 98، 76 میلیون نفر از جمعیت 82 میلیون نفری ایران بوده که در صورت حذف 24 میلیون نفر از آنها (بر اساس اعلام ستاد هدفمندی یارانه‌ها) که جزو سه دهک بالایی جامعه و غیر نیازمند محسوب می‌شوند، تعداد یارانه بگیران واقعی 52 میلیون نفر خواهد بود. برفرض باقی ماندن رقم یارانه روی 45500 تومان و تعداد یارانه بگیران روی این تعداد نفر، با 12 هزار و 500 میلیارد تومان دولت می‌تواند یارانه کمی بیش از 5 ماه تمامی این مردم را پرداخت کند.
5- چندین مدت است که بیش از همیشه مشکل معوقه‌های حقوقی اقشار مختلف مردم از کارگران هپکو، هفت تپه و آذر آب گرفته تا ده‌ها جای دیگر به گوش می‌رسد و خشم این مردم ضعیف را برانگیخته است. جالب است بدانیم مبلغی که تا به اینجا از برخی مفسدین اقتصادی گرفته‌شده می‌تواند حقوق پایه (یک‌میلیون و ۵۶۸ هزارتومانی) یک ماه حدود 8 میلیون کارگر در کشور را با آن پرداخت کرد.
6- جمعیت تهران بر اساس آخرین آمارها حدود 10 میلیون نفر است و اگر بنا را بر اساس آخرین آمارها که تعداد اعضای خانوار در آن 3 نفر لحاظ شده بگیریم تهران 3 میلیون و 334 هزار خانوار دارد. اگر باز هم بنا بر آخرین آمارهای در دسترس تعداد مستأجران تهرانی را که گفته می‌شود 45 درصد یا به عبارتی حدود یک میلیون و 500 هزار خانوار هستند را در نظر بگیریم، با توجه به میانگین فعلی قیمت آپارتمان نوساز در تهران که حدوداً 12 میلیون تومان است، اگر برای هر خانوار خانه‌ای 60 متری خریداری شود حدود نزدیک به 17 هزار و 500 خانوار مستأجر فعلی در تهران با پول‌های گرفته‌شده از 91 پرونده فساد اقتصادی دارای خانه خواهند شد.
7- در کشور ما، یکی از معضل‌های بزرگ تعداد بیکاران است که خود دلیلی بر وقوع بسیاری از مشکلات است. آخرین آمار ارائه‌شده رقم 2 میلیون و 500 هزار بیکار در کشور را نشان می‌دهد و جالب است بدانید با 12 هزار و 500 میلیارد تومان با احتساب اینکه گفته می‌شود برای ایجاد هر شغل پایدار در کشور 440 میلیون تومان نیاز است، حدود 28 هزار و 400 نفر شغل پایدار ایجاد می‌شود.
8- فقر مسئله‌ای است که در هر شکل آن بر نیازهای اولیه انسان ازجمله نیاز غذایی وی که از اصلی‌ترین نیازهای اولیه بشر است تأثیر می‌گذارد. در رابطه با خط فقر آمارهای متفاوتی داده می‌شود و مبناهای متفاوتی در میزان سنجی آن وجود دارد اما میانگین این آمارها در سال 98 عددی در حدود 50 میلیون ایرانی را زیر خط فقر نشان می‌دهد که در این میان به‌طور میانگین حدود 20 میلیون نفر زیر خط فقر مطلق قرار دارند و بسیاری از آنها از گرسنگی و عدم تأمین درست نیازهای غذایی خود در رنج هستند. حال در چنین وضعیتی اگر قیمت هر پرس غذا به‌طور میانگین در شهر تهران 12 هزار و 500 تومان در نظر گرفته شود می‌توان با پول پس گرفته شده از مفسدین اقتصادی یک میلیارد پرس غذا پخت و همه 82 میلیون ایرانی که خود این مفسدین هم در آن حضور دارند و نه فقط گرسنگان و نیازمندان را تقریباً 12 روز مهمان کرد.
مبارزه پوپولیستی یا ریشه‌ای
هرچند سخنگوی دستگاه قضا نگفته که اعداد مورداشاره‌اش مربوط به چه بازه زمانی است اما این حساب‌وکتاب‌ها و مثال‌های عینی آنکه با بخشی از پول‌های بازستانده شده از پرونده‌های مفاسد اقتصادی می‌توان برای مردم چه کرد، در شرایطی است که ارقام پرونده‌های فساد اقتصادی که طی سال‌های اخیر مطرح‌شده بر اساس منابع رسمی و غیررسمی چیزی در حدود بیش از 50 هزار میلیارد تومان را فارغ از میزان ارزی این پرونده‌ها نشان می‌دهد. اگر فرض را بر صحت چنین رقمی از فساد بگذاریم و مانند بخش زیادی از افکار عمومی معتقد نباشیم ارقام فساد در کشور بیش از این‌ها است، می‌توان به کارگشایی این مبالغ با همین حساب‌های سرانگشتی که در گزارش پیش رو دیدید پی برد. حال ارقام فسادهای اقتصادی که گفته می‌شود را می‌توانید در شرایط سخت اقتصادی مردم دخیل کنید تا به نتایج جالب اما بسیار تلخی برسید. این‌همه در کنار تلخی بسیار البته این را نیز یادآور می‌شود که ای کاش مبارزه با فساد اقتصادی در کشور پوپولیستی نباشد و در کنار برخوردهای قضایی با مفسدان راهِ مبارزه به افساد از سرمنشأ شکل‌گیری آن باز شود تا ماشین مبارزه با فساد به سرمنزل برسد.