ساجده رحیمی، اقتصاد24 - شهر اینترنتی دبی بهعنوان اولین منطقه آزاد خاص تجارت الکترونیکی در جهان شهرت یافته است که با هدف تبدیل شدن به یک شهر هوشمند و یک مرکز نوآوری برای خاورمیانه در نظر گرفته میشود. این منطقه آزاد در سال 1999 تأسیس شد و در سال 2000 فعالیت خود را آغاز کرد. این شهر اکوسیستم اقتصادی دانش را برای تسهیل توسعه تجارت شرکتهای فناوری اینترنت و ارتباطات (ICT) طراحی کرده است در حقیقت این بزرگترین زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات خاورمیانه است که در یک منطقه تجارت آزاد ساخته شده است.
شهر اینترنتی دبی یا اینترنت شهر دبی (DIC) یک منطقه آزاد برای فناوری اطلاعات است که در منطقه ساحلي جميرا و در نزديكي منطقه تجاری جبل علي، توسط دولت دبی و بهفرمان محمد بن راشد آل مکتوم بهعنوان منطقه اقتصادی آزاد و پایگاهی استراتژیک برای شرکتهایی که در پی بازارهای نوظهور هستند، تأسیسشده است. در این شهر بیش از ۱۹۵ دفتر از شرکتهای جهاني مانند مايكروسافت، اوراكل، هيولت پاكارد، آی بي ام، كامپك و … استقرار یافتهاند. این منطقه دارای شرکتهایی از بخشهایی مانند توسعه نرمافزار ، خدمات تجاری ، تجارت الکترونیکی ، مشاوره و فروش و بازاریابی است.
در این شهر همچنین چهار مجموعه ساختماني با بيش از ٣٩٠٠ آپارتمان مسكوني وجود دارد. از امکانات این مجموعه میتوان به خدمات پشتيباني ٢٤ ساعته، قيمتهای مناسب استفاده از اينترنت در دفاتر و منازل، فراواني شبكههاي محلي LAN و شبكه وسيع WAN و نيز شبكههای متعدد چندرسانهای بر اساس معيارهای بينالمللي، استفاده از تلفن اينترنتي با سيستم ID و ISDN و امكان ارتباط بيسيم، خدمات اطلاعرسانی منطقهای، سيستم شبكهای امنيتي و تلويزيوني و … اشاره کرد.
شهر اینترنتی دبی مانند کل دبی رشدی سریع را تجربه کرده است. در حال حاضر وسعت اینترنت شهر بیش از یک و نیم میلیون فوت است و در آن بیش از ۸۵۰ شرکت با بیش از ۱۰٬۰۰۰ کارمند وجود دارد. برخلاف بسیاری از مناطق دولت امارات متحده عربی، قوانین امیرنشین دبی بهجز قوانین مجوز در اینترنت شهر اعمال میشود و همچنین مشمول تعرفههای گمرکی اعمالشده در امارات نمیشود.
دولت از همان ابتدا قول داده بود تا شرکتهای نرمافزاری، تکنولوژی اطلاعاتی و رسانهای دارای مالکیت 100 درصد خارجی، اجازه 50 ساله زمین قابل تمدید و معافیت کلی از مالیات خواهد بود. این شهر با میزبانی شرکتهای بینالمللی و منطقهای، تبدیل به بزرگترین پارک تجاری برای فناوری اطلاعات و ارتباطات در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شده است. شهر اینترنتی دبی همچنین میزبان مرکز نوآوری مجید بن محمد است که برای ترویج کارآفرینی و نوآوریهای فنّاورانه در امارات متحده عربی با تمرکز بر پنج هدف کلیدی برای سرعت بخشیدن به توسعه شرکتهای تازهکار، ترویج کارآفرینی، رهبری، نوآوری و فناوری، و مشارکت در تشکیل یک اکوسیستم فناوری اطلاعات و ارتباطات ICT و مهمتر از همه، دبی را بهعنوان یک مکان ایده آل برای معرفی فناوری شرکتهای تازهکار تبلیغ میکند.
منطقه آزاد تجاری دبی یکی از مناطق آزاد مطرح دنیاست که سال گذشته (2018) از سوی مجله FDI وابسته به فایننشال تایمز، برای چهارمین سال پیایی بهعنوان منطقه آزاد برگزیده در سطح جهان انتخاب شد. مناطق آزاد فرعی که مثل شهر اینترنتی دبی ساخت شدهاند نیز جوایز زیادی را به خود اختصاص دادهاند. منطقه آزاد شهر اینترنتی دبی ، در سال 2011 جایزه "مهمترین مناطق آزاد جهان در آینده" را به خود اختصاص داد که هرچند نمیتوان گفت دریافت این جوایز صد در صد به خاطر موفقیتهای این منطقه است چراکه به نظر میرسد منافع بسیاری از شرکتهای بزرگ دنیا به مطرحشدن این مناطق وابسته است و عوامل مختلفی در انتخاب و دریافت جایزه و مطرحشدن در عرصه جهانی مؤثر هستند.
شهر اینترنتی پدیده نسبتاً جدیدی در مناطق آزاد امارات متحده عربی است زیرا تنها خاص یک بخش است. یکی دیگر از مزایای این شهر استفاده از کودکان و نوجوانان در طرحها و برنامههاست که علاوه بر آموزش، نیروهای جوان را برای توسعه این منطقه به کار میگیرد. شهرهای دیگری نیز شبیه به شهر اینترنتی در دبی ساختهشده است. برای مثال شهر رسانهای دبی برای تقویت جایگاه رسانهای امارات تأسیس و ساخته شد و از آن زمان این شهر به مرکزی برای مؤسسات مطرح رسانهای، آژانسهای خبری و ... تبدیل شده است.
شهر اینترنتی دبی با هدفی محکم برای تبدیل شدن به یک منطقه آزاد در خاورمیانه و پس از آن درجهان پا به عرصه فناوری اطلاعات گذاشت و خیلی زود توانست با جلب اعتماد شرکت های بزرگ و فراهم آوردن شرایط و تسهیلات برای حضور مداوم شرکت ها مطرح شود. این شهر با تکیه بر اقتصاد دانش بنیان زیرساختهای مورد نیاز برای گسترش فناوری و ارتباطات خاورمیانه را فراهم آورد و با معافیت 50 ساله شرکت ها از مالیات، بازپرداخت کامل سود و دیگر شرایط و تسهیلات اعتماد سرمایه گذاران را جلب کرده است.