اقتصاد24- زنگ نابرابری - برخی دانش‌آموزان قشر مرفه چیزی حدود ٢٥ برابر دانش‌آموزان مدارس عادی خرج دارند. در حالی که تحصیل در مدارس غیرانتفاعی و ویژه شمال تهران شهریه سالانه‌شان تا ٩٠میلیون تومان هم می‌رسد، آموزشوپرورش اعلام کرده است که هر دانش‌آموز مدرسه دولتی تقریبا ٣,٥میلیون تومان برای دولت هزینه دارد.
این شکاف طبقاتی در میان دانش‌آموزان درحالی رخ می‌دهد که مهدی پازوکی، کارشناس اقتصاد می‌گوید: «دولت باید مدارس غیرانتفاعی را مشمول مالیات کند و مالیات آن را برای برقرارشدن عدالت آموزشی صرف دانش‌آموزان نقاط محروم کشور کند.»
او همچنین تاکید می‌کند: «تحصیل رایگان در دانشگاه‌های دولتی در سایر کشورهای جهان بی‌معنا هستند و دولت‌ها تنها برای آموزش‌های پایه هزینه می‌کنند. بنابراین دولت باید هزینه سنگین تحصیل دانشجویان دانشگاه‌های دولتی را صرف ارتقای کیفیت تحصیل دانش‌آموزان مقاطع پایه کند.»
هزینه درس خواندن در مدارس لاکچری
این روزها مدرسه غیرانتفاعی فرزند یکی از مسئولان خبرساز شده، اما تب رقابت بسیاری از والدین قشر مرفه برای ثبت‌نام بچه‌هایشان در این مدارس به شدت بالاست.
حالا چیزی حدود ١٨مدل مدرسه در ایران با اسامی مختلف فعالیت می‌کنند. مدارسی تحت عنوان دولتی، نمونه‌دولتی، هیأت امنایی، تربیت‌بدنی، معارف اسلامی، ایثارگران، دانش‌آموزان استثنایی، بزرگسالان، مدارس وابسته به نهادهای مختلف، مدارس سماء وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی، مدارس شبانه‌روزی، از راه دور، ماندگار و مدارس هوشمند؛ مدارسی هستند که در سیستم آموزشی کشور وجود دارد.
در این میان مدارس غیرانتفاعی شمال شهر تهران با خدمات ویژه شهریه‌های سنگینی از دانش‌آموزان طلب می‌کنند. مدارسی که دانش‌آموزان‌شان را به اردوهای آموزشی در اروپا می‌برند و کلاس‌هایی با عنوان روباتیک و هوش مصنوعی، باشگاه‌های اختصاصی ورزشی که زیر نظر مربیان تیم‌ملی آموزش می‌دهند، جشن‌های خاص، کلاس‌های زبان و پکیج‌های روانشناسی کودک و نوجوان و ... ازجمله خدماتی است که این مدارس به دانش‌آموزان‌شان می‌دهند.
اصل ۳۰ قانون اساسی می‌گوید دولت موظف است وسایل آموزشوپرورش را رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم کند. این روزها شما حتی اگر بخواهید فرزندتان را در مدرسه دولتی ثبت‌نام کنید، باز هم باید شهریه‌ای میلیونی پرداخت کنید، اما در این بین برخی مدارس غیرانتفاعی خاص وجود دارند که شهریه ثابتی را مطابق با مصوبه آموزشوپرورش از دانش‌آموزان می‌گیرند و شهریه‌ای با عنوان شهریه شناور برای انواع و اقسام خدماتی دریافت می‌کنند که برای دانش‌آموزان فهرست کرده‌اند.
یک مدرسه غیرانتفاعی در منطقه پاسداران برای ثبت‌نام بچه‌ها در مقطع ابتدایی بین ٢٥ تا ٥٠میلیون تومان شهریه می‌گیرد.
شهریه این مدرسه به این ترتیب است که از اول تا دوم دبستان ٢٥میلیون تومان، سوم تا پنجم ٣٠ تا ٤٥میلیون تومان و برای کلاس ششم حدود ٥٠میلیون تومان شهریه می‌گیرد. یکی از مسئولان این مدرسه می‌گوید از کلاس سوم تا ششم اردوهای داخل کشور و گاهی خارج از کشور برای دانش‌آموزان درنظر گرفته می‌شود که هزینه این اردوها هم به شهریه‌های مدارس اضافه می‌شود.
اگر هزینه پوشاک، تغذیه، سرویس مدرسه و لوازم‌التحریر لاکچری را هم به این شهریه‌ها اضافه کنید، متوجه می‌شوید که هزینه یک‌سال تحصیل یک دانش‌آموز سال اول و دوم ممکن است از ٣٠میلیون تومان هم تجاوز کند.
به هزینه شهریه‌های دانش‌آموزان در رده‌های دیگر هم حداقل ٥میلیون تومان بابت پوشاک و نوشت‌افزار، کلاس‌های خصوصی و سرویس مدرسه اضافه کنید تا هزینه سنگین تحصیل بچه‌ها در قشر مرفه جامعه را به دست بیاورید. البته مسئولان این مدارس معتقدند مدرسه‌شان شهریه‌های بسیار پایینی را درنظر گرفته وگرنه مدارس دیگری هستند که شهریه سالانه‌شان بیش از صدمیلیون تومان است!
ضمن اینکه با تغییر مقطع تحصیلی شهریه‌ها هم صعودی‌تر می‌شوند؛ به‌عنوان مثال شهریه مدرسه‌ای در منطقه سعادت‌آباد برای ثبت نام دانش‌آموزان در مقطع تحصیلی متوسطه یعنی هفتم تا نهم، از ٦٥میلیون تومان برای مقطع ششم آغاز می‌شود و به ١٠٠میلیون تومان در سال‌های یازدهم و دوازدهم می‌رسد. البته همین شهریه‌های ١٠٠میلیون تومانی وقتی پای اردوهای آموزشی خارج از کشور و کنکور که به میان می‌آید به طور سرسام‌آوری افزایش می‌یابد.
هزینه تحصیل ١٠ دانش‌آموز مدرسه لاکچری معادل هزینه ساخت یک مدرسه
شکاف طبقاتی در بخش آموزش کشور در شرایطی رخ می‌دهد که در برخی روستاها حتی مدرسه‌ای برای تحصیل وجود ندارد.
بنا به گفته مسئولان آموزشوپرورش کشور حدود ٣٠درصد از مدارس کشور کپری و فرسوده هستند و حتی خطرات جانی را برای دانش‌آموزان به دنبال دارند.
جالب است بدانید که برای ساخت یک مدرسه با ١٠ کلاس درس و امکاناتی متوسط یک‌میلیارد تومان هزینه لازم است که این رقم هزینه تحصیل تنها ١٠ دانش‌آموز در مدارس غیرانتفاعی لاکچری است. سازمان نوسازی مدارس اعلام کرده است که به‌طور معمول برای ساخت یک مدرسه ٥ کلاسه به ٦٠٠ تا ٧٠٠میلیون تومان اعتبار نیاز است و این رقم برای پروژه‌های بزرگتر به ٣میلیارد تومان هم می‌رسد. البته برای توسعه و بازسازی مدارس هم بسته به میزان کار از ٢٠٠ تا ٣٠٠میلیون تومان بودجه لازم است که در شرایط فعلی مدارس زیادی در کشور وجود دارند که حتما باید بازسازی شوند.
از مالکان مدارس غیرانتفاعی مالیات بگیرید.
مهدی پازوکی، کارشناس اقتصاد، می‌گوید: «دلیل اصلی و عمده شکاف ایجادشده بین مدارس کشور که منجر به شکاف آموزشی هم شده است، همان فاصله طبقاتی است. افزایش سطح زندگی خانواده‌ها و ایجاد فاصله‌های عمیق طبقاتی منجر به تفاوت زندگی‌های آنها هم شد. برخی خانواده‌ها به این نتیجه رسیدند که دیگر دل‌شان نمی‌خواهد فرزندان‌شان با فرزندان خانواده‌های قشر متوسط همکلاسی باشند. همین باعث شد که مدارس غیرانتفاعی هر روز بیشتر از روز قبل ظاهر شوند و با شهریه‌های نجومی خیال ثروتمندان را از بابت تحصیل بچه‌هایشان راحت کنند.
این کارشناس اقتصاد می‌گوید: «دولت باید از مالکان مدارس غیردولتی مالیات بگیرد و این مالیات را صرف ساخت مدرسه و فضای آموزشی در مناطق محروم کند.»
٢١,٥ هزار‌میلیارد تومان هزینه تحصیل دانشجویان دولتی
بر اساس آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، چیزی حدود یک‌میلیون و ٨٠٠هزار دانشجو در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند. براساس بودجه سال ۹۸ هر دانشجوی دانشگاه دولتی به صورت میانگین ۱۲میلیون تومان خرج روی دست دولت می‌گذارد. با این حساب دانشجویان دانشگاه‌های دولتی امسال چیزی حدود ٢١,٥هزار‌میلیارد تومان برای دولت هزینه داشته‌اند.
مهدی پازوکی، کارشناس اقتصاد، می‌گوید: «در سایر کشورهای جهان تحصیل رایگان در دانشگاه معنی ندارد و دولت‌ها برای تحصیل رایگان در مقاطع پایه هزینه می‌کنند. بنابراین دولت باید هزینه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی را به دانش‌آموزان مقاطع پایه و به‌ویژه مناطق محروم اختصاص دهد.»
آموزشوپرورش اعلام کرده است که هر دانش‌آموز به طور میانگین سالانه ٣,٥میلیون تومان برای دولت هزینه دارد. با این حساب دولت با حذف هزینه تحصیل رایگان دانشجویان می‌تواند هزینه تحصیل حدود ٦میلیون و ١٠٠هزار دانش‌آموز را تأمین کند. اگر جمعیت ١٤میلیون نفری دانش‌آموزان را در نظر بگیریم، درواقع دولت با حذف هزینه تحصیل رایگان دانشجویان دولتی می‌تواند برای نیمی از جمعیت دانش‌آموزان امکانات بهتری برای تحصیل فراهم کند.
اما این اتفاق نه‌تنها رخ نداده است که دولت‌های ایران تعداد دانشگاه‌های دولتی را به صورت غیرمنطقی افزایش داده‌اند. در حال حاضر در کشور ١٤١ دانشگاه دولتی وجود دارد که این تعداد بجز مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای و پیام نور است و علاوه بر این تعداد تا سال ٨٤ رقمی نزدیک به ١٣٠٠ مرکز آموزش عالی وابسته به وزارت علوم وجود داشت که در دولت نهم و دهم این تعداد به رقمی حدود دو برابر یعنی ٢هزار و ٥٠٤ مرکز آموزش عالی رسید.
منبع: شهروند