اقتصاد 24 – طراحی، تولید و بکارگیری تاکسی های پرنده، خودروهای برقی و حالا خودروی خودران ، موضوعاتی است که هرچند وقت از سوی متولیان توسعه حمل و نقل پیشرفته شنیده می شود.
در این شرایط، پرسش اینجاست که خودروسازی ایران چه سهمی از برقی‌ها، هیبریدها و خودران‌ها خواهد داشت؟ آیا اصلا قرار است خودروسازی ایران در مسیر چنین فناوری‌های مهمی قرار گیرد؟ اگر پاسخ مثبت است، چه اقداماتی تا به امروز برای طراحی و تولید خودروهای موردنظر انجام شده و چه زمانی به این فناوری خواهیم رسید؟
این درحالی است که چندی پیش محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توییتی از اقدامات این وزارتخانه در راستای توسعه فناوری خودرو هوشمند خبر داد و اعلام کرد تا آمدن اینترنت ۵G وقتی نمانده است.
مدت‌هاست صحبت از اینترنت ۵G در جهان خودروسازی است و بسیاری از شرکت‌های خودروساز دنیا به دنبال برقراری آن در محصولات خود هستند. این شرکت‌ها قصد دارند با استفاده از این سیستم، پروژه بزرگ خودران‌ها را پیش ببرند.
اما با حال و روز صنعت خودرو، وضعیت تولید خودروهای داخل در شرایط سختی به سر می برد حالا مسئولان به دنبال برنامه ریزی برای تولید محصولات نوین در این صنعت هستند.
اگرچه انتظار می‌رفت هرچه خودروها جدیدتر و به‌روزتر می‌شوند، قطعه‌سازان نیز متناسب با آنها به‌روزرسانی شوند، اما نه تنها این اتفاق رخ نداده، بلکه برخی شرکت‌های قطعه‌سازی به جای بهبود کیفیت تولید، به سراغ واردات رفته‌اند.
شرایط به شکلی است که قطعه‌سازان کشور نتوانسته‌اند در مواقع بحرانی، خودروسازان را آنطور که باید، پشتیبانی کنند و این موضوع اتفاقا در دوران سخت تحریم به شدت خود را نشان داد.
از خودروی خودران چه می دانند ؟
«بیشتر وسایل نقلیه موجود در جاده های امروزی در سطح صفر قرار دارند به این معنی که به صورت دستی کنترل می شوند و احتمال هر خطا و خطری در آن وجود دارد اما از سوی دیگر ورود تکنولوژی نوین به صنعت خودروسازی نیز وابسته به تغییرات جدی در موضوع استانداردسازی جاده ها و خیابان ها جهت تردد چنین خودروهایی است، از سوی دیگر بحث توسعه اینترنت G5 است که در حال حاضر کشور با ضعف جدی در همه این موارد روبروست».
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت با اعلام این مطلب، در رابطه با برنامه ریزی برای تولید خوروی خودران در کشور به خبرنگار اقتصاد24 گفت: موضوع توانایی تولید محصولات نوین در صنعت خودرو یک مقوله خاص است که در نهایت این بحث می توان ادعا داشت که محققان و مهندسین کشور توانایی طراحی چنین خودروهایی و رقابت با سایر کشورهای پیشتاز در این زمینه را دارند.
امیرحسین کاکایی گفت: اما باید به این نکته توجه داشت که تولید خودروهای خودران تنها با طراحی و ایده پردازی قابل تولید و بکارگیری نیست.
وی تصریح داشت: به دلیل نبود ظرفیت اقتصادی در کشور تولید خودروی خودران عملا دور از انتظار است و دستیابی به تولید محصولات نوین نیاز به پول دارد که در حال حاضر چنین چیزی وجود ندارد.
چه امیدی به تولید خودروی خودران بسته اند؟
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: طی سال های اخیر زنجیره صنعت خودرو از فقدان سرمایه و نقدینگی دچار بحران شده است و خط تولید بیشتر محصولات با کندی فعالیت دارد پس چه انتظاری است که بتوان به تولید خودروهای نوین امید بست؟!
کاکایی ادامه داد: موضوع خودروهای هوشمند به بسیاری از فناوری های نوین، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا وابستگی هایی دارد، از اینرو لازم است که به سازگاری بین استراتژی های تدوین شده برای هر کدام از موارد وابسته و ضروری بر تبیین زیرساخت حضور این خودروها در کشور توجه شود تا از دوباره کاری یا تضاد در راهبردها اجتناب شود.
کارشناس صنعت خودرو گفت: زمانی که هوشمندسازی حمل و نقل خودرو در کشور در حد صفر است چطور می توانیم خودروی خودران را به عرصه تولید برسانیم و با جان مردم بازی کنیم؛ این بحث ها فقط جنبه تبلیغاتی دارد.
برای بکارگیری خودروهای خودران زیرساختی وجود ندارد
کاکایی گفت: از سوی دیگر کاربرد چنین محصولاتی در کشور ما به زیرساخت های لازم نیاز دارد که در حال حاضر خیابان ها و جاده های ما فاقد تمام این زیر ساخت ها هستند.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت یادآور شد: برای استفاده از محصولات نوین در صنعت خودرو باید در ابتدا زیر ساخت ها فراهم شود و در نهایت با توجه به فنون جدید در این صنعت به فکر تولید باشیم.
به گفته این استاد دانشگاه در حال حاضر بسیاری از خودروهای وارداتی به دلیل دارا بودن امکانات به‌روز و همچنین استانداردهای بین المللی نمی توانند در کشور ما تردد کنند چراکه بسیاری از آبشن هایی که بر روی این خودروها تجهیز شده است با سیستم تردد در کشور ما مغایرت دارد.
چالش های حضور خودروی خودران در ایران
کاکایی گفت: وسایل نقلیه خودکار این قابلیت را دارند که نقشه‌های خود را با استفاده از ورودی حسی خود به‌روزرسانی کنند. بنابراین این وسایل قادرند حتی در محیط‌های کاملا ناشناس نیز به خوبی حرکت کنند و درک درستی از محیط داشته باشند.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در خصوص چالش های حضور این نوع خودروها گفت: مهمترین چالش موجود در صنعت خودرو کشور نبود تصویر کلان از آینده صنعت حمل و نقل شهری و بین شهری است که در کنار مسائلی چون مصرف انرژی و هوشمندی حمل و نقل نیاز به توجه ویژه دارد.
به گفته کاکایی، در ابتدا نیاز است که به طراحی و تدوین نقشه راه حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمینه های مرتبط با هوشمندسازی حمل و نقل خودرو مانند خودروهای برقی، متصل، هوشمند و معابر، علائم هوشمند و غیره اقدام شود که در این برنامه مشخص خواهد شد که کشور در کدام حوزه و در چه سطحی از خودرو هوشمند وارد شود و در خصوص میزان تولید داخل یا واردات آن و رعایت نسبت بین آنها چگونه اقدام شود.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت یادآور شد: ماهیت سریع و مستمر تحولات در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات نیازمند همکاری مستمر درون بخشی و فرابخشی برای ایفای نقش مناسب حاکمیتی در این حوزه است.
قبل از تولید خودروی خودران بسترها فراهم شود
کاکایی با تاکید بر اینکه اینگونه همکاری ها از الزامات حکمرانی در عرصه تحول دیجیتال نیز محسوب می شوند، قطعا برای توسعه چنین فناوری هایی باید تمام بخش ها قبل از اینکه کلید تولید زده شود به موضوع حمایت و آماده سازی بستر حضور چنین خودروهایی اهتمام بورزند .
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت می گوید: تا زمانی که زیرساخت های لازم برای تردد خودروهای خودران در کشور فراهم نشود نمی توان جان مردم را به بازی گرفت و این بحث ها فقط جنبه تبلیغاتی دارد .
وعده تولید خودران ها
حال با توجه به اظهارات وزیر ارتباطات، ظاهرا خودروسازی ایران نیز قصد دارد در مسیر جهانی طراحی و تولید محصولات خودران قرار بگیرد؛ موضوعی که منوچهر منطقی، دبیر ستاد توسعه حمل‌‌و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز بر آن تاکید می‌کند.
منطقی در این زمینه با بیان اینکه خودروهای برقی، خودروهای متصل، خودروهای اشتراکی و خودروهای خودران، جزو چهار حوزه هوشمندسازی خودروها یا به نوعی خودروهای آینده هستند می‌گوید: بنابراین در نسل جدید خودروسازی با این چهار پدیده روبه‌رو هستیم و اگر می‌خواهیم به این موضوع (فناوری هوشمند خودروسازی) ورود کنیم، باید هر چهار مورد آن را مدنظر داشته باشیم.