اقتصاد 24- انتقادات فراوانی نسبت به کالاهای چینی در بازار که عمدتا از کیفیت لازم برخوردار نیستند وجود دارد اما هیچگاه حلقه‌های نظارتی و حتی واردکنندگان به زیر ذره‌بین انتقادی نرفته‌اند. واردکنندگان نیز همواره از این غفلت استفاده کرده و کالاهای بی‌کیفیت وارد می‌کنند تا جایی که تولید داخل را زیر سوال برده است.
این در حالی است که برای تحقق اهداف " نهضت ساخت داخل " همه موظف شدند ابزار‌های حمایتی را بکار گیرند و در این مسیر شناسایی دقیق چالش‌ها و همه فرصت‌های موجود یک ضرورت غیرقابل انکار است اما متاسفانه مسئولان به دنبال راه چاره برای واردات کالاهای چینی به کشور هستند.
اکنون اهداف نهضت ساخت داخل با ورود کالاهای چینی بی کیفیت مغایرت عجیبی دارد و این اختلاف تا جایی خودنمایی می کند که فعالان اقتصادی – صنعتی گلایه از فاصله حرف تا عمل دولتمردان دارند.
آمارهای گمرک از واردات کالا به کشور در 6 ماه نخست امسال حاکی است که در این مدت بیش از 16.56 میلیون تن انواع کالا به کشور وارد شده که ارزشی بالغ بر 21.2 میلیارد دلار داشته است؛ این حجم از واردات در شرایطی است که در مدت مشابه سال قبل، وزن کالاهای وارداتی به کشور 16.50 میلیون تن و ارزش این کالاهای وارداتی 22.45 میلیارد دلار بوده است.
سهم ناچیز صادرات کالای ایرانی به چین
بر اساس این گزارش، چین، امارات، ترکیه، هند و آلمان 5 کشوری بودند که بیشترین واردات ایران از آن‌ها انجام شده و بزرگترین طرف‌های ایران در واردات نیمه نخست امسال بوده‌اند.
از سوی دیگر با توجه به اینکه بازار ایران تحت سیطره کالاهای چینی است وزیر صنعت، معدن و تجارت به تازگی گفته است، چین سالانه 2 هزار و 300 میلیارد دلار کالا وارد می کند. سهم ایران اکنون از این رقم ناچیز است و ما باید در زمینه صادرات به چین فعالتر عمل کنیم.
پیش بینی می شود در ۱۵سال آینده چین ۳۰ هزار میلیارد دلار کالا و ۱۰ هزار میلیارد دلار خدمات وارد کند. به گفته رضا رحمانی، ما بازار چین را فقط به عنوان واردات به کشورمان می شناسیم در حالی که ظرفیت صادرات کالا از کشور ما به چین بسیار فراتر و وسیعتر از ظرفیت وارداتی است که از چین به ایران انجام می شود.
وزیر صنعت معتقد است از طریق صادرات کالا به چین می توانیم به رونق بخش تولید کشور نیز کمک کنیم. وی همچنین خواستار شناختن ظرفیت بازار چین از سوی تجار و بازارگانان ایرانی شد. واردات چین در سال 2 هزار و 300 میلیارد دلار است در حالی که کل واردات کشورهای همسایه ایران در سال هزار و 300 میلیارد دلار است و این رقم ها به خوبی بیانگر وجود بازار بزرگ چین است.
بازار چین فرصت بزرگی برای تولیدکنندگان ایرانی است و باید از این فرصت، برای بهبود و گسترش صادرات به چین استفاده کرد. باید از برخی توانمندی های مازاد بر نیاز داخل برای توسعه این بخش بهره برد.
با اعلام رسمی هر واحد صنعتی و یا تشکل مربوطه در مورد داخلی سازی یک کالای وارداتی، فرآیند ممنوعیت و یا محدودیت واردات کالای مشابه در دستور کار می‌گیرد. اگر ظرفیت ساخت داخلی کالایی در کشور وجود داشته باشد واردات مشابه آن ممنوع و یا با اعمال شرایط تعرفه ای مدیریت لازم را اعمال خواهیم کرد. این دستوری است که وزارت صنعت بر آن تمرکز کرده است.
در همین رابطه یک فعال صنعتی در استان تهران با انتقاد از تصاحب بازار توسط کالاهای چینی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد 24 گفت: شرایط تولید امروز به چند مولفه بستگی دارد. رکود اقتصادی و بی پولی از جمله عواملی است که باعث خواب بیشتر صنایع کشور به ویژه در بنگاه های کوچک و متوسط شده است .
ابراهیم حقیقت پور ادامه داد: موضوع مهمتر این است که تجربه سال ها مقاومت صنعتگران و تولیدکنندگان کشورمان نشان می دهد که در نبود امکانات باز هم چرخ تولید متوقف نشده است اما طی سال های اخیر واردات کالاهای بی کیفیت چینی و اشباع بازار از این محصولات شرایط را برای تولید بسیار سخت کرده است.
این تولید کننده مبلمان و صنایع چوبی گفت: در حالی که کشور از ظرفیت خوبی برای تولید و حتی تامین مواد اولیه برخوردار است اما بازار از محصولات چوبی چینی و ترکی اشباع شده است.
تولید داخل قربانی کالاهای چینی
یک فعال اقتصادی در زمینه واردات هم با انتقاد از بروکراسی های دست و پاگیر جهت واردات محصولات خوشنام و صاحب برند به خبرنگار اقتصاد 24 گفت: چند سالی است که واردات کالاهایی با نشان های معتبر و خروج این محصولات از گمرک به غیر از تعرفه بالا با مشکلات زیادی روبروست.
افسانه کیانی گفت: از ثبت سفارش تا مراحل ترخیص از گمرک، راه سختی برای واردات کالاهای با کیفیت به کشور است اما در بازار به اندازه ای محصولات بی کیفیت چینی یافت می شود که کالاهای ایرانی عرضه نمی شود .
به گفته این بازرگان، سوالی که مطرح می شود این است که چطور با تمهیداتی که دولت در نظر گرفته است واردات کالاهای خارجی باید طبق لیست و براساس نیاز کشور باشد اما بازار چیز دیگری می گوید. زمانی که کالاهای چینی برای بازار داخل ایران و مصرف کنندگان ایرانی حاکمیت می کنند دیگر موضوع قاچاق مطرح نیست چرا که این حجم واردات، به خودی خود وارد کشور نشده است .
کیانی تاکید داشت : در پاسخ به سوال مذکور می توان گفت که تقویت تولید داخل و حق استفاده از بهترین ها از مردم گرفته شده است و تنها می خواهند با نام برندهای چینی بازار را پررونق نشان دهند که این برخلاف سیاست های توسعه ای کشور است.