اقتصاد24 - یوسف داداش زاده، معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس در پاسخ به سوال خبرنگار اقتصاد24 درباره فعالیت های دانشگاهی و پژوهشی منطقه آزاد ارس گفت: یکی از استراتژی‌های برتر منطقه آزاد ارس بحث آموزش عالی است و در همین راستا، از چند سال گذشته فعالیت‌هایی را درباره جذب پردیس دانشگاه‌های مادر و شعب بین‌المللی دانشگاه‌ها در دستور کار قرار دادیم.
اهمیت فعالیت های پژوهشی و دانشگاهی در منطقه آزاد ارس
داداش زاده گفت: قبل از برنامه پنجم توسعه بخشی از دانشگاه‌ها در منطقه مستقر شدند اما در برنامه پنجم توسعه که دانشگاه‌های مادر می‌توانستند در کنار دانشگاه‌های خودشان پردیس خودگردان داشته باشند ترجیح دادند فعالیت خود را در مناطق کمرنگ کنند و به‌سوی پردیس‌های خودگردان بروند و از بعد از برنامه ششم و مجوزهایی که برای پردیس‌های خودگردان صادر شد، هم دانشگاه‌های معتبر می توانند پردیس یا شعبه بین‌المللی خود را دایر کنند و هم دانشگاه‌های خارجی معتبر می توانند در مناطق آزاد فعالیت خودشان را انجام دهند.
اسامی دانشگاه های منطقه آزاد ارس
وی درباره دانشگاه های منطقه آزاد ارس خاطرنشان کرد: امروز ما در منطقه آزاد ارس پردیس بین‌المللی دانشگاه تهران، پردیس بین‌المللی واحد تبریز دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور واحد بین‌الملل جلفا در ارس را داریم که مشغول فعالیت هستند. خوشبختانه دانشگاه‌هایی که در منطقه حضور پیدا می‌کنند، در بحث‌های علمی بسیار قوی هستند و از اساتید بسیار مطرح در آن‌ها استفاده می‌شود که حداقل دو روز در هفته در اینجا حضور دارند. این باعث می‌شود ما از ظرفیت این اساتید عزیز هم استفاده کنیم و به‌صورت دوره ای با تشکیل اتاق فکر از نظرات آن‌ها بهره می‌بریم.
داداش زاده افزود: به‌تازگی دانشگاه امیرکبیر برای فعالیت در این منطقه و برای ایجاد پردیس بین‌المللی دانشگاه امیرکبیر اعلام آمادگی کرده است.علاوه بر آن درخواست‌های متعددی از دانشگاه‌های معتبر دنیا خصوصاً از کشور آلمان، ایتالیا و... به دست ما رسیده و ما از طریق وزارت علوم اقدام کرده‌ایم.
جذب موفق دانشجوی خارجی در دانشگاه های منطقه آزاد ارس
وی با اشاره به جذب موفق دانشجوی خارجی در دانشگاه های منطقه آزاد ارس گفت: اتفاق مثبتی که از سال گذشته افتاد، گام های موثری بود که این دانشگاه‌ها در راستای رسالت خودشان در بحث جذب دانشجوی خارجی برداشتند؛ برای مثال پردیس ارس دانشگاه تهران، 247 دانشجوی خارجی جذب کرد که بخشی از آن‌ها در حال گذراندن دوره زبان فارسی هستند تا بتوانند به مجموعه دانشگاهی ملحق بشوند. دانشگاه پردیس ارس تبریز هم 65 دانشجوی خارجی را جذب کرده است.
نگاه چند وجهی به آموزش عالی
داداش زاده مطرح کرد: نگاه ما به آموزش عالی چندوجهی است.این مراکز آموزشی که اکثراً در حوزه تحصیلات تکمیلی هستند، بهترین ابزار و راهکار برای توانمندسازی نیروی انسانی هستند.
وی با بیان اینکه ارس به‌عنوان منطقه‌ای که هم در حوزه صنعت و هم در حوزه‌های کشاورزی و گردشگری فعالیت‌های بسیار خوبی دارد و به‌ناچار باید در خصوص بحث تربیت نیروی انسانی توانمند هم گام‌های مؤثری بردارد، بر اهمیت تربیت نیروی انسانی تاکید کرد.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس گفت: مجوزهای داده‌شده به رشته‌های تحصیلی دانشگاه های منطقه آزاد ارس بر اساس نیازهای منطقه صورت گرفته که اتفاق بسیار خوبی است و نشان‌دهنده هماهنگی بین دانشگاه‌های مستقر و سازمان منطقه آزاد ارس است.
ایجاد دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم
داداش زاده در ادامه گفتگو با اقتصاد24 با تاکید بر وظیفه مناطق آزاد در خصوص الگوسازی برای مناطق اصلی نقش دانشگاه را در این مسیر موثر و مهم دانست و افزود: دانشگاه های منطقه آزاد ارس با موفقیت هایی که تاکنون حاصل کرده اند، الگوی بسیار خوبی در خصوص تبدیل شدن به دانشگاه‌های نسل سوم و حتی نسل چهارم هستند.
وی درباره فعالیت های پژوهشی و علمی مشترک میان منطقه آزاد ارس و دانشگاه های موجود در این منطقه گفت: خوشبختانه غیرازاینکه دانشگاه‌ها در جذب دانشگاه‌های خارجی موفق بوده‌اند، ما با دانشگاه تهران، موسسه فناوری ارس را به‌صورت مشترک ایجاد کردیم که 50 درصد سهم آن برای دانشگاه تهران و نیم دیگر برای منطقه آزاد ارس است و بسیاری از نیازهای پژوهشی و کارکردی را این موسسه انجام می‌دهد. با دانشگاه تبریز اولین موسسه ژئو توریسم ارس را ایجاد کرده‌ایم. برای این موسسه که نه‌تنها در کشور ما که در سطح جهانی هم بی‌نظیر است، مجوز گرفته‌ایم و به‌صورت مشترک فعالیت می‌کنیم. ژئوپارک ارس به عنوان دومین ژئوپارک ایران و خاورمیانه بعد از ژئوپارک قشم مطرح است و امروز فرآیندها را برای ثبت در یونسکو پشت سر می‌گذارد. ما بخشی از نیازهای علمی و تحقیقاتی‌مان را توسط این موسسات انجام می‌دهیم.
داداش زاده در همین خصوص ادامه داد : فعالیت مرکز رشد و فناوری ارس یکی از مراکز رشد بسیار موفق در شمال غرب ایران است که در عرض یک سال و نیم از آغاز فعالیتش، به یکی از مراکز رشد پیشرو در جذب و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور تبدیل شده است.
وی افزود: در کنار این اقدام صندوق پژوهش و فناوری ارس را ایجاد کردیم که 34 درصد از سهم آن مربوط به منطقه آزاد است و 34 درصد آن مربوط به صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری است. همچنین 15 درصد پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی و 17 درصد شرکت همگامان در این صندوق سهم دارند. از آبان ماه سال جاری فعالیت این صندوق هم آغاز شد و فعالیتش را در راستای شرکت‌های فناور چه در قالب اعطای تسهیلات و چه در قالب صدور ضمانت‌نامه‌های مختلف برای شرکت‌های دانش بنیان و فناور آغاز کرده است.
توسعه اقتصادی باید مبتنی بر مباحث علمی باشد
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس گفت: هر توسعه اقتصادی باید مبتنی بر مباحث علمی باشد، همانطور که مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه‌ای به این امر تأکید ویژه دارند و در بیانیه گام دوم انقلاب، چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران و نیز اقتصاد مقاومتی بر آن تاکید کردند. مباحث مربوط به علم، دانش و اقتصاد مبتنی بر دانش از اولویت بالایی برخوردار است و ما نیز در برنامه‌های توسعه‌ای بر اقتصاد مبتنی بر دانش تأکید می‌کنیم. جذب دانشگاه‌های معتبر در منطقه آزاد ارس هم می‌تواند ما را به این سمت هدایت کند.
لزوم تسهیل صدور مجوز برای تاسیس دانشگاه‌های خارجی در مناطق آزاد
داداش زاده درباره لازمه تسهیل صدور مجوز برای دانشگاه‌های خارجی در مناطق آزاد گفت: انتظارمان این است که بر اساس قانون برنامه ششم توسعه فرآیند جذب دانشگاه‌های معتبر خارجی در منطقه آزاد تسهیل شود؛ چراکه این امر می‌تواند به‌عنوان یکی از شاخه‌های گردشگری علمی فعالیتش را انجام دهد و از خروج ارز به‌واسطه تحصیل دانشجویان ایرانی در دانشگاه‌های خارج از کشور جلوگیری کند و هم در خصوص دانش و تجربیات می‌تواند مؤثر باشد.
وی افزود: سالانه ده‌ها هزار جوان ایرانی به دانشگاه‌های غیر معتبر حوزه CIS انتقال پیدا می‌کنند تا تحصیلاتشان را ادامه دهند باوجود مشکلات ارز و هزینه‌های مالی قابل‌توجه ،جدای از هزینه‌هایی که ازنظر فرهنگی به کشور ما تحمیل می‌شود ، هزینه‌های اقتصادی آن عدد قابل‌توجهی است و اگر این دانشگاه‌های معتبر خارجی در مناطق آزاد، شعبه ایجاد و یا دانشگاه‌های مادر ایران در مناطق آزاد پردیس‌های خود را دایر کنند، طبیعتاً می‌تواند این مشکل را حل کند.
مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌های مادر در قبال مردم
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد ارس در ادامه گفتگو با اقتصاد24 گفت: دانشگاه‌های مادر در قبال مردم دارای مسئولیت اجتماعی هستند و باید شرایطی را مهیا کنند که افرادی که نمی‌توانند از طریق کنکور و آزمون‌های رسمی وارد این دانشگاه ها شوند، از طریق پردیس‌ها بتوانند ادامه تحصیل بدهند.
داداش زاده خاطرنشان کرد: در امر پژوهش طی سال های گذشته حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی را داشتیم و همواره نیازهای پژوهشی سازمان را به این دانشگاه‌ها اعلام می‌کردیم و مباحث در اختیار دانشجویان قرار می‌گرفت و می‌توان گفت تاکنون 150 عنوان پایان‌نامه مورد حمایت منطقه آزاد ارس قرار گرفته که امیدوارم این بحث هم تداوم داشته باشد، چراکه با هزینه کم می‌توانیم نتایج خوبی را شاهد باشیم.
وی در پایان افزود: در آینده نزدیک با عزمی که دانشگاه های تهران و تبریز در این حوزه دارند، امیدواریم فعالیت‌های دانشگاهی در منطقه آزاد ارس افزایش یابد و شعبه بین‌المللی دانشگاه علوم پزشکی تبریز که درگذشته در این منطقه فعال بود، مجددا فعالیتش را ادامه دهد و خلأ فعالیت‌های پزشکی بر طرف شود.