اقتصاد24- با شروع اعتراضات مردم به گرانی بنزین، اینترنت سراسری ایران ابتدا با اختلالاتی همراه شد و در ادامه برای مدت یک هفته به طور کامل قطع شد. مسئولان وزارت ارتباطات هر گونه ارتباط با قطعی اینترنت را رد کردند و آن را دستور شورای امنیت کشور عنوان کردند.
قطعی اینترنت در کشور در واقع در سطح شبکه جهانی اتفاق افتاد و بالافاصله ظرف ۲۴ ساعت، اینترنت جهانی مردم ایران قطع و شبکه‌های ملی وصل شدند. اقدامی که خسارت زیادی به همراه داشت. اتصال به شبکه ملی اطلاعات به معنای عدم دسترسی به تمامی وبسایت‌هایی بود که ترافیک شان از خارج از کشور ارسال می‌شد.
وزیر ارتباطات در ویدئویی از مردم برای قطعی اینترنت عذر خواهی کرد و برخی مقامات از جمله سخنگوی وزارت خارجه از ضرورت این تصمیم در مواقع حساس امنیتی در کشور خبر دادند. شنیده‌ها نشان می‌دهد که قطعی اینترنت در ایران یک امر مقطعی نبوده و از این پس قرار است شاهد نوعی فیلترینگ هوشمند‌تر از سابق باشیم.
طی روزهای گذشته برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی از درخواست وزارت ارتباطات برای تدوین فهرستی موسوم به فهرست سفید متشکل از عنوان وبسایت‌هایی خبر دادند که مورد نیاز شرکت‌های کامپیوتری و مرتبط با انهاست.
اکانت «مورچه» در توییتر خود نوشت: «جدی جدی خوششان آمده از این وضعیت که برای اینترنت درست کردند. امروز به ما گفتند لیستی از سایت‌هایی که نیاز دارید را در یک فایل اکسل بنویسید چون باید بفرستیم وزارت ارتباطات. گویا دارند وایت لیست [فهرست سفید] درست میکنند و قرار است دوباره همین آب باریکه‌ای که وصل کردند را محدودتر کنند.»
در پی انتشار توییت‌های مشابه، یکی از کاربران توییتر اسکن نامه‌ای با سربرگ وزارت ارتباطات را منتشر کرد که در آن خطاب به کلیه دستگاه‌های اجرایی کشور از آن‌ها خواسته شده بود: «اطلاعات سامانه‌ها (وبسایت‌ها، ایمیل‌ها، سامانه‌های عملیاتی آنلاین و ...) و همچنین وابستگی خدمات خارجی» را در یک فایل اکسل به مرکز رصد و پایش شبکه ملی اطلاعات بدهند.
لیست سفید چیست؟
لیست سفید یک فهرست امنیت سایبری است که تنها به مجریان تایید شده برنامه‌ها اجازه دسترسی به آی پی، آدرس‌های ایمیل و سایت‌های خاص را اعطا می‌کند. هرچیزی که از این لیست خارج باشد، فیلتر است.
فهرست‌های سفید همیشه یک اندازه مشخص نیستند. مجریان این فهرست‌ها را بر اساس خواسته‌های منحصر به فرد خود تهیه میکنند. برای مثال یوتیوب وبسایت انتشار ویدئو، در صدد ایجاد یک لیست سفید مخصوص کودکان است که دسترسی سنین خاصی را به برخی ویدئو‌ها مسدود می‌کند.
لیست سفید آی پی به این معناست که تنها تعداد و آی‌پی‌های مشخصی قادرند به دامین شما دسترسی داشته باشند. لیست سفید اپلیکیشن‌ها به این معناست که تنها اپلیکیشن‌های تایید شده روی تلفن‌های همراه و کامپیوتر‌های شما کار میکنند.
تهیه لیست سفید چه معنایی دارد؟
در روزهای قطعی اینترنت جهانی، دامنه‌هایی که سورس ترافیکی آن‌ها در ایران بود (برای مثال دامنه‌های ir. و اپلیکیشن‌های ایرانی نظیر اسنپ و تپسی) طبق روال گذشته فعال بودند.
دلیل توانایی فعالیت این وبسایت‌ها و اپلیکیشن ها، راه اندازی شبکه ملی اطلاعات بود. با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، ارتباط همه تامین کنندگان خدمات اینترنتی با شرکت‌های خارجی‌ای که مسئولیت ارسال ترافیک به ایران را داشتند به طور کامل قطع شد.
بسیاری از ترافیک‌ها در ایران توسط شرکت‌های بین المللی نظیر وریزون، تایم وارنر و لول ۳ تامین می‌شود. این کمپانی‌ها به اعلامیه‌هایی که از سوی شرکت‌های مشتری‌شان دریافت میکنند وابسته‌اند؛ به این معنا که با درخواست آن‌ها متوجه می‌شوند که به چه مقصدی باید ترافیک ارسال کنند. در نتیجه زمانی که یک ارائه دهنده خدمات اینترنتی در ایران اعلام کند که دیگر نیازی به دریافت ترافیک به مقصد آی پی‌های ایرانی ندارد، این کمپانی‌ها پیام را دریافت کرده و ارسال ترافیک را متوقف میکنند.
این اقدام به معنای قطع دسترسی کامل مردم به اینترنت جهانی است که با تهیه فهرست سفید، دسترسی عموم بنا به تشخیص مجری، به برخی وبسایت هایی که سفید تشخیص داده شده‌اند، فراهم می‌شود. به این ترتیب با ارائه لیست سفید از وبسایتهای مورد تایید، دسترسی عموم تنها به فهرست ارائه شده فراهم و الباقی وبسایت‌ها از دسترس مردم خارج می‌شود.
آیا در صورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات و ارائه لیست سفید، با وی پی ان می‌توان کار کرد؟
همان طور که در روزهای قطعی اینترنت جهانی متوجه شدید، با راه اندازی دائمی شبکه ملی اطلاعات و قطع ارتباط با اینترنت جهانی، همه فیلترشکن‌ها و وی پی ان‌ها نیز به طور کامل قطع خواهند شد.
در صورت اجرایی شدن این روش، هیچ راهی برای دسترسی به تلگرام، فیسبوک و کلیه سرویس‌ها و وبسایتهای بین المللی را نخواهید داشت و تنها با ارائه لیست سفید، دسترسی به برخی وب سایت‌ها و امکانات به تشخیص مجری، فراهم می‌شود.
بهمن ماه سال گذشته سردار غلامرضا جلالی پس از جلسه در یکی از کمیسیون‌های مجلس خبرگان رهبری به خبرنگاران گفته بود در این جلسه درباره «اینترنت ایرانی - اسلامی» صحبت شده و به اعضای جلسه گفته‌ایم «می‌توانیم اینترنت ایرانی ــ اسلامی داشته باشیم چنان‌که اروپایی‌ها، چینی‌ها و دیگر کشور‌های دنیا برای خود حریم زیرساختی، موضوعی و معنوی تعریف میکنند و این ضرورت جدی و اساسی برای کشور ما نیز وجود دارد که امیدوارم به آن به‌طور جدی پرداخته شود.»
منبع: رویداد24