اقتصاد24- اهدای خون علاوه بر این که سالانه جان هرازان نفر نجات می دهد می تواند بر سلامت اهدا کننده هم تاثیر گذار باشد؛ انجام این کار باعث کنترل میزان آهن بدن و کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی می‌شود. بر اساس مطالعات انجام شده دلیل خوب بودن آن کاملا روشن است؛ با این کار آهن از سیستم بدن خارج شده و خطر حمله قلبی تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
اهدای خون، به خصوص به صورت مداوم، خطر ابتلا به انواع سرطان را کم می‌کند. فرد اهدا کننده از چکاپ رایگان نیز بهره مند می‌شود. این افراد برگه‌ای را دریافت می‌کنند که حاوی اطلاعاتی در مورد سطح فشار خون و کلسترول است که دو عامل مهم در حفظ سلامتی هستند. افرادی که این دو عامل را مرتبا اندازه گیری می‌کنند زودتر از دیگران نسبت به مشکلات سلامتی خود مطلع می شوند و در جهت رفع آن‌ها اقدام سریع تر اقدام خواهند کرد.
خون فرد اهداکننده به منظور تشخیص عواملی نظیر ویروس HIV، هپاتیت و سفلیس آنالیز شده و مشاهده‌ی هرگونه مشکل به او اعلام خواهد شد. فرایند خون سازی مجدد برای افراد بسیار مفید است و اهدای خون این خصوصیت را دارد. این فرایند بدن را سالم تر، پر انرژی‌تر و کارآمدتر خواهد کرد.
اگر اضافه وزن دارید و کاهش گرمی برای شما اهمیت دارد، اهدای خون سریعترین راه موجود برای کم کردن نیم کیلوگرم از وزنتان است. شاید این مورد مزیت مهمی به شمار نیاید، اما در هنگام اهدای خون، شما حدود یک ساعت یا بیشتر زمان دارید تا روی صندلی نشسته، لم داده و استراحت کنید. برای افراد پر مشغله این مدت هم زمان زیادی است.
فواید و اثرات اهدای خون بر سلامت قلب
قلب در هر ضربان، خون را در داخل رگ های ما به جریان انداخته و به مصرف سلول ها می رساند. خون از دو بخش اصلی یعنی پلاسما و سلول های خونی تشکیل شده است. پلاسما مایعی زرد رنگ است که حاوی آب، املاح، هورمون ها و ویتامین ها است.
سلول های خونی نیز از گلبول های قرمز و سفید، پلاکت ها تشکیل می شوند. گلبول های قرمز وظیفه اکسیژن رسانی و تبادل گازهای تنفسی را بر عهده دارند. گلبول های سفید سربازان بدن بوده و از بدن ما در برابر هجوم بیماری ها محافظت می کنند. پلاکت ها نیز در انعقاد خون و کنترل خونریزی نقش دارند. باید بدانید که از هر سه نفر در دنیا یک نفر در طول زندگی خود، به خون و فرآورده های آن نیاز پیدا می کنند.
افراد با اهدا خون می توانند با کاهش ذخیره آهن اضافه در بدن خطر ابتلا به سرطان را نیز کم کنند. آهن اضافه همانطور که گفته شد با خطر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و افزایش خطر ابتلا به سرطان و پیری در ارتباط است. اهدای خون طبق تحقیقات انجام شده، از سرطان‌های کبد، ریه، روده بزرگ و سرطان گلو پیشگیری خواهد کرد.
به طور کلی در هر بار اهدای خون ۶۵۰ کالری از دست می‌رود و این یعنی اهدای خون منظم می‌تواند منجر به از دست دادن مقادیر قابل توجه وزن شود. البته حفظ سطح آهن مناسب در بدن و توجه به شرایط وزنی اهدا کنندگان ضروری است.
به گفته محققان، اهدای خون مکرر، جریان خون را بهتر کرده و کمتر سبب تخریب دیواره رگ‌های خونی و انسداد شریانی می‌شود. یکی از دلایل تاثیر اهدای خون بر سلامتی فرد اهداکننده آن است که پیش از هر بار اهدای خون سلامت فرد اهدا کننده با سنجش میزان فشار خون، ضربان قلب، میزان هماتوکریت‌های خون (گلبول‌های قرمز خون) بررسی شده و سپس اجازه اهدا به فرد داده می‌شود. به این ترتیب بسیاری از بیماری‌های فرد مانند: فشار خون بالا، مشکلات خونی، ناراحتی‌های قلبی با همین آزمایش‌های به ظاهر ساده، اما مهم شناسایی می‌شود.
بایدها و نباید های قبل و بعد از اهدای خون
ابتدا باید واجد شرایط بودن هر فرد بررسی شود. بانک‌های خون اگرچه مردم را تشویق به اهدای خون مستمر و منظم می‌کنند، اما فرد اهدا کننده باید واجد شرایط مناسب باشد. چنین فردی باید حداقل ۱۷ سال و دارای وزن مناسبی باشد. افرادی که به تازگی خال کوبی کرده اند، روابط جنسی پرخطر دارند، فشار خونشان پایین است یا مبتلا به انواع کم خونی هستند، واجد شرایط اهدای خون نیستند.
اگر مطمئن هستید که واجد شرایط اهدای خون هستید، با یک کارت شناسایی معتبر به همراه لیست دارو‌های احتمالی که مصرف می‌کنید، به نزدیک‌ترین مراکز صلیب سرخ یا اهدای خون بروید. مطمئن باشید که وعده‌های غذایی کم چرب و سرشار از آهن را حداقل یک ساعت قبل از اهدای خون دریافت کرده باشید .
نان گندم، ماست بدون چربی، تخم مرغ، اسفناج، موز و غذا‌های مناسب قبل از اهدای خون مصرف شود. از غذا‌های چرب اجتناب کرده، زیرا چربی‌های وارد شده به خون ممکن است نتیجه آزمایش‌هایی را که از لحاظ بیماری‌های عفونی بر روی خون انجام می‌شود، تحت تاثیر قرار دهند و در صورت عدم امکان انجام این آزمایش ها، ممکن است خون اهدایی دور ریخته شود. میزان آب بیشتری نسبت به روز‌های گذشته میل کنید. اگر ممکن است از خوردن آسپرین به مدت ۴۸ ساعت قبل از اهدا خودداری کنید. برای جایگزینی مایعی که با اهدای خون از بدنتان خارج می‌شود، مایعات اضافی بنوشید. در عین حال از خوردن نوشیدنی‌هایی مانند چای، قهوه و نوشابه‌های کافئین دار که ادرار آور هستند، پرهیز کنید.
حتما قبل از مراجعه به مراکز انتقال خون، لباس‌های با آستین کوتاه و راحتی بپوشید تا در حین اهدای خون دچار مشکل نشوید. به فرد متخصصی که خون شما را می‌گیرد اجازه دهید تا از هر بازویی که مناسب‌تر است، برای گرفتن خون استفاده کند. او خوب می‌داند که چگونه رگ پیدا کند و با ایجاد کمترین آسیب خون را بگیرد. سعی کنید در حین اهدای خون اصلا استرس نداشته باشید و کاملا آرامش خود را حفظ کنید. با این کار، هم خون اهدایی سالم‌تر و قابل استفاده برای دیگران می‌شود و هم سلامتی خود شما به خطر نمی‌افتد.
منطقه‌ای از روی دست شما که سوزن درون آن رفته ممکن است تا ۲۴ ساعت متورم شده و تغییر رنگ دهد. برای بهبود این حالت می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید. ممکن است به دلیل کاهش مواد قندی و مایعات موجود در خون، احساس سرگیجه به شما دست دهد و نتوانید تعادل خود را حفظ کنید. اگر تا چند ساعت پس از اهدای خون، احساس سردرد و سرگیجه می‌کنید، دراز بکشید و پا‌های خود را بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید تا زمانی که این احساس برطرف شود.
بطری‌های آب میوه و تنقلات را برای کمک به حفظ سطح قند خون و جلوگیری از احساس سرگیجه به همراه داشته باشید. دقت داشته باشید که بعد از اهدای خون ورزش سنگین نکنید و از مشروبات الکلی اجتناب کنید.
توصیه می‌شود پس از اهدای خون، به مدت ۱۵ دقیقه در محل خون گیری استراحت کنید و نوشیدنی و خوراکی که در اختیار شما قرار می‌گیرد، میل کنید. به دستی که از آن خون گرفته شده فشار وارد نکنید و حداقل تا ۴ ساعت پس از آن با آن دست بار سنگین بلند نکنید.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان