ساجده رحیمی، اقتصاد۲۴ – کانادا یکی از مقاصد بسیار جذاب برای مردم دنیاست چه برای سفر و چه برای زندگی؛ یکی از مزایای این کشور آرامش و امنیت بالای آن است که مورد توجه افراد بوده و آن را از بسیاری از کشورها متمایز می‌کند. کانادا همچنین یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان و اقتصاد آن از متنوع ترین اقتصادهای جهان است.
سیر تحولات این کشور در مسائل اقتصادی و در کمتر از ۱۵۰ سال اخیر بسیار مورد توجه و موفقیت آمیز بوده است. در همین راستا مطالعات اقتصادی نشان می دهد که یکی از مهم‌ترین دلایل این پیشرفت، نظام قانونی کارآمد و پایبندی به این نظام است.
کانادا اهمیت زیادی به صنایع پایه می دهد و دو صنعت نفت خام و چوب‌بری در این کشور جزء مهم‌ترین صنایع به‌حساب می‌آید. در حقیقت می توان گفت اصلی ترین تولیدات این کشور شامل مواد غذایی، چوب، کاغذ، تولیدات فلزی، صنایع شیمیایی و نفت است.
این کشور بخش عمده ای از موفقیت خود در اقتصاد را مدیون منابع طبیعی آن است که از این منظر سومین کشور جهان محسوب می‌شود و سهم درآمدی بالایی در تولید ناخالص داخلی برای آن ایجاد می‌کند. مناطق آتلانتیک، پراریر و پسیفیک بیشترین منابع طبیعی وابسته به اقتصاد را دارند. ایالت آتلانتیک دارای صنعت شیلات، جنگل و معدن است، ولی ایالت پراریر وابسته به کشاورزی و سوخت‌های معدنی است. بخش‌های اولیه بریتیش کلمبیا شامل جنگل‌داری، معدن و صنعت توریست است.
اما امروز دیگر اقتصاد کانادا به‌صورت انحصاری وابسته به منابع طبیعی نیست و از طریق نوآوری و فن‌آوری رو به رشد است و توجه ویژه ای به دانش روز دارد.
از اولویت های اقتصادی کانادا می توان به شاخص های توسعه انسانی، محیط زیست و تامین امنیت اشاره کرد که این موارد نیز نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی این کشور دارد.
تجارت آزاد در کانادا
کانادا با سیاست‌هایی که موجب تشویق تجارت می‌شوند، تجارت بین الملل را تقویت کرده است. کانادا وابستگی بالایی به بخش تجارت بین‌المللی به خصوص تجارت با ایالات‌متحده دارد. توافق نامه تجارت آزاد میان کانادا، ایالات متحده و مکزیک، نفتا (NAFTA) که بزرگ‌ترین قرارداد تجاری دنیا محسوب می‌شود در ۱۹۹۴ پیاده ریزی شد و مبنایی برای تجارت و سرمایه‌گذاری بدون محدودیت این سه کشور شد.
این توافق نامه یکی از مهم‌ترین توافق نامه های تجارت آزاد کانادا با کشورهای دیگر بود که نشان می دهد کانادا به شدت طرفدار آزادسازی تجارت جهانی است. تجارت آزاد یکی از اصول اولیه اقتصاد کاناداست چرا که باور دارند تجارت آزاد موجب رشد اقتصادی و توسعه صنعتی است.
این کشور طرفدار اقتصاد بازار آزاد است به این معنی که در چنین اقتصادی افراد و بنگاه ها بر اساس منافع شخصی خود حرکت می‌کنند، بدون آنکه دولت دخالتی در فعالیت‌های اقتصادی آنها داشته باشد؛ مداخلات دولت کانادا به نسبت اروپا در اقتصاد آن بسیار کم است.
نقش زنان در موفقیت اقتصادی کانادا
زمانی که سطح تحصیلات زنان در کانادا افزایش یافت، این قشر از جامعه امکان اشتغال در بخش‌های تخصصی را پیدا کردند و در حوزه های تخصصی اقتصاد مانند امور مالی، حسابداری و.. وارد شدند، این موضوع موجب دگرگونی در اقتصاد این کشور شد به طوری که طبق آمارهای سال ۲۰۰۷، ۱۳۷ هزار شرکت یا کسب و کار کوچک با مدیریت زنان انجام می‌شد و تعداد زیادی از زنان نیز به کار در منزل مشغول بودند و به گفته کارشناسان هر سال ۱۸ میلیارد دلار سود توسط زنان به اقتصاد این کشور وارد می‌شود.
با این رشد چشمگیری که حضور زنان در اقتصاد کانادا داشت، نخست وزیر این کشور در سال ۲۰۰۳ فرمان تاسیس گروهی ویژه برای تسهیل کارآفرینی زنان صادر کرد که چالش ها و مشکلات پیش روی زنان کارآفرین را شناسایی و رفع می کرد.
مناطق تجارت آزاد کانادا
به گزارش اقتصاد۲۴، مناطق تجارت آزاد کانادا به مکان هایی استراتژیک برای تجارت بین الملل اشاره دارد. جایی که سازمان وظیفه اش ارتقاء تجارت محلی و ایجاد فرصت برای سرمایه‌گذاری خارجی است که توسط برنامه‌های دولت پشتیبانی می‌شود و مزیت‌هایی خاص برای سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی ایجاد می‌کند.
به زبانی دیگر کانادا برای کمک به بازاریابی و آشنایی نهادهای خارجی با برنامه FTZ منحصربه‌فرد کانادا ، نقاط تخصصی منطقه تجارت خارجی در سراسر کانادا ایجاد کرده است. این نقاط منطقه تجارت خارجی(مناطق آزاد تجاری) و مناطق جغرافیایی تعیین‌شده‌ای هستند که سازمان‌های دولتی و خصوصی در قالب یک کارگروه، با هماهنگی آژانس توسعه منطقه‌ای برای سهولت دسترسی به سیاست‌ها و برنامه‌های گردآمده‌اند و از این طریق تجارت محلی و بین‌المللی را ارتقاء می‌بخشند.
اگر به تاریخ برگردیم، از سال ۲۰۰۰ نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌های فدرال کانادا به نصف کاهش یافت و این مقدار در سال ۲۰۱۲ به ۱۵ درصد رسید و در سال‌های اخیر نیز دست به ابتکار عمل جدید زد و آن حذف تعرفه‌های تولیدی تا سال ۲۰۱۵ را برای تولیدکنندگان صنعتی ارائه کرد. این ابتکار عمل کانادا که بعدازآن در کل کشور اعمال شد، کانادا را به‌عنوان یک منطقه تجارت خارجی بزرگ برای بنگاه‌های واردکننده تبدیل کرد و از همان زمان تجارت آزاد در ورودی‌های تولیدی منبع مهمی از قدرت رقابت برای مشاغل در کانادا شد.
کانادا همچنین با کاهش هزینه واردات کالاهای اساسی برای تولید و کاهش تعرفه باعث نوآوری بیشتر و بهره‌وری و کاهش هزینه‌های گمرکی و کاهش بار اداری و پیروی بیشتر از قوانین و مقررات شد.
ازجمله مزایای اصلی برنامه‌های کانادا در مناطق آزاد، این است که سرمایه‌گذارانی که کانادا را برای مقصد سرمایه‌گذاری خود انتخاب می‌کنند، علاوه بر استفاده از مزیت‌های طبیعی و خدمات پیشرفته، می‌توانند بدون عوارض از واردات ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته به کانادا استفاده کنند. این امر باعث می‌شود هزینه واردات ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته کاهش یابد و از این طریق سود حاصل از بهره‌وری از تولید کارآمد حاصل شود.
عدم وجود بروکراسی‌های اداری ، وجود رقابت بین‌المللی در این مناطق ، عدم وجود محدودیت جغرافیایی و جریان نقدی قوی از دیگر مواردی هستند که در موفقیت این مناطق در کانادا سهم دارند. ناگفته نماند از مواردی که توانسته به موفقیت اقتصاد و توسعه مناطق آزاد در کانادا کمک کند سیر صعودی همیشگی دلار کاناداست.
معرفی برخی مناطق تجارت آزاد کانادا
کانادا دارای ۹ مرکز به‌عنوان منطقه آزاد تجاری است که برخی از آنها بانام منطقه تجارت خارجی شناخته می‌شوند. در ادامه اقتصاد۲۴ به معرفی برخی از مناطق تجارت آزاد کانادا می‌پردازد.
منطقه کلگری
بندر کلگری یکی از مناطق آزاد تجاری و بزرگ‌ترین شهر استان آلبرتاست. این شهر در جنوب استان آلبرتا و در منطقه‌ای کوهپایه‌ای قرار گرفته و یکی از مهم‌ترین قطب‌های اقتصادی این کشور مرکز انرژی و فعالیت‌های نفتی در شمال قاره آمریکا محسوب می‌شود.
بندر آلبرتا
آلبرتا که نام خود را از چهارمین دختر ملکه ویکتوریا دارد در سال ۱۹۰۵ به‌عنوان استانی مستقل به کنفدراسیون کانادا پیوست. در ابتدا کشاورزی، صنعت و معدن تجارت اصلی مردمان این استان بود و در زمان رکود اقتصادی ۱۹۲۰ ضربه شدیدی خورد اما تصمیمات پرقدرت دولت توانست وضعیت این استان را بهبود بخشد. منابع نفتی و گازی قطب‌هایی مهم در اقتصاد این استان و کانادا ایفا می‌کند و این موفقیت در درآمد از منابع طبیعی، باعث شده آن را برای بخش‌های اقتصادی و آموزشی خرج کند.
یکی از دلایل معروفیت این استان سیستم آموزشی مناسبی است که از مهدکودک تا دانشگاه در این استان موجود است. آلبرتا بالاترین هزینه‌ها را صرف دانشجویان می‌کند به همین دلیل این استان هرساله شاهد مهاجرت تعداد زیادی متقاضی تحصیل در این استان است.
بندر آلبرتا در منطقه پایتخت ادمونتون قرار دارد و یک مرکز برای حمل‌ونقل، تدارکات و زنجیره تأمین برای اتصال اقتصاد آلبرتا به بازارهای جهانی محسوب می‌شود.
این بندر یک منطقه تجارت خارجی (FTZ) است که موانع عادی تجاری مانند تعرفه‌ها، سهمیه‌ها و هزینه‌های انطباق را برای تجارت آسان‌تر از بین می‌برد.
همان‌طور که گفته شد با کمک فرصت‌هایی که توسط این اقتصاد در حال رشد ارائه شده است، آلبرتا به یکی از مهم‌ترین مقصدها برای مهاجران به کانادا تبدیل شده است. امروزه آلبرتا بدون شک دارای شکوفاترین اقتصاد استانی در کانادا است و در سطح جهانی به ارائه کیفیت بالای زندگی شناخته شده است.
منطقه تجاری نیاگارا
منطقه تجاری نیاگارا یکی دیگر از مناطقِ آزاد تجاری کانادا محسوب می‌شود که در طول رودخانه نیاگارا در جنوب استان انتاریو قرار دارد.
این منطقه به دلیل وجود آبشارهایی به همین نام شهرت خاصی دارد و گردشگری یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی آن است. پارک نیاگارا که مجموعه‌ای از آبشارهای دیدنی را در خود جای‌داده یکی از مهم‌ترین دیدنی‌های کانادا را شکل می‌دهد که هرساله میلیون‌ها گردشگر را به خود جذب می‌کند. علاوه برجذب توریست این آبشارها اهمیت بسیاری در تولید برق‌دارند و علاوه بر آن توانسته ایجاد شغل کند.
در پایان می‌توان چنین نتیجه گرفت که پیشرفت اقتصادی کشور موفقی مانند کانادا، با دارا بودن انواع ثروت‌های طبیعی، تنها به یک منبع وابسته نیست و این کشور منابع مختلف را برای پیشرفت‌های اقتصادی و روبه‌جلو انتخاب کرده که مناطق تجارت آزاد کانادا یکی از آن‌هاست. علاوه بر مواردی که گفته شد، می‌توان گفت کانادا برای سود اقتصادی به هم‌نشینی با بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی جهان بسنده نکرده و از هیچ فرصتی برای استفاده بیشتر فروگذار نکرده است و حتی در مناطق بندری و تجاری، تجارت بیشتر را رقم می‌زند و در تلاش است تا این تنوع در اقتصاد را حفظ کند. این درسی بزرگ برای کشوهایی است که مناطق آزادشان به‌عنوان قلب تپنده اقتصاد آن نقش ایفا می‌کند اما هنوز به ماهیت وجودی آن پی نبرده‌اند.
اقتصاد۲۴ پیشتر نقش مناطق آزاد در اقتصاد آلمان، چین، ترکیه و امارات، هند، سنگاپور، اسپانیا، کره جنوبی ، کاستاریکا ، یونان ، ایتالیا ، عمان ، نیجریه ، موریس و مالزی و مناطق ویژه اقتصادی روسیه همچنین شهر اینترنتی دبی را نیز بررسی کرده بود که گزارش آن را می‌توانید مطالعه کنید.