اقتصاد ۲۴- بازار مسکن یکی از بازار‌هایی بود که بسیاری از فعالان در این بازار سعی در ایجاد تنش و برهمزدن قیمت‌ها ناشی از جو روانی پیشآمده را داشتند. اما افزایش قیمت در سطح کلی ایجاد نشد و تلاش برخی مالکان برای ایجاد جو روانی در بازار مسکن ناشی از تغییر نرخ بنزین بی‌نتیجه ماند. حالا پس از تمام این فراز و فرودها، بازار خرید و فروش خانه گرم شده و بهطوریکه آمار‌ها نشان می‌دهد معاملات در تهران در آذرماه سال جاری با افزایش روبه‌رو بوده این درحالی است که افزایش قیمتی رخ نداده است. در این میان باید پرسید که چه عواملی باعث رونق گرفتن بازار شده است؟
کارشناسان عواملی همچون کاهش ۶.۶ درصدی قیمت طی پنج ماه اخیر، اتمام ماه صفر، نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال و نگرانی بابت تورم سیستماتیک سالیانه، تغییر نرخ بنزین، ثبات بازار‌های رقیب، افزایش قیمت آهن‌آلات و نرخ دستمزد را از دلایل استقبال طرف تقاضا به بازار مسکن می‌دانند. این در حالی است که سیدمحمود فاطمی‌عقدا، کارشناس مسکن با اشاره به معاملات مسکن در تهران و همچنین شهرستان‌های اطراف و بررسی دلایل بازگشت رونق در این بازار به «ابتکار» گفت: این روز‌ها در بازار خرید و فروش مسکن رونقی مشاهد شده است، این رونق در اطراف تهران نیز بوده، اگر بخواهیم دلیل افزایش معاملات و رونق بازار مسکن را بررسی کنیم باید بگویم که یکی از دلایل آن لزوم خروج حوزه مسکن از رکود است چراکه بازار بیش از این نمی‌توانست در رکود بماند. یکی دیگر از دلایل، نقدینگی در دست مردم است، مصرف‌کنندگان علی‌رغم تمام موارد مطمئن‌ترین حوزه را برای سرمایه‌گذاری، بازار مسکن می‌بینند. این دو در واقع عامل اصلی رونقی است که فعلا در بازار به وجود آمده است. البته مشخص نیست که این رونق ادامه پیدا کند یا خیر، اما باید بدانیم که ادامه پیدا کردن آن بستگی به شرایطی دارد که در بازار به وجود می‌آید.
وی در ادامه افزود:، اما فعلا نقدینگی در دست مردم، بازار مطمئنی همچون ملک را انتخاب کرده است؛ بنابراین لزوم خروج از رکود و نقدینگی در دست افراد از دلایل اصلی به شمار می‌رود که رونق را تا حدی در این بازار به وجود آورده است.
این کارشناس مسکن در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تاثیر سیاست‌های دولت در بهوجودآمدن امید برای سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: سیاست‌های دولت هم در تکمیل مسکن مهر و به جریان انداختن اتمام ساخت‌وساز‌ها و همچنین شروع ساخت ۴۰۰ هزار واحد طرح ملی مسکن می‌تواند نقطه امیدی در بازار مسکن برای سرمایه‌گذاری باشد.
فاطمی‌عقدا، در ادامه سیاست‌های دولت‌ها را عاملی برای رکود در بازار مسکن عنوان کرد و در این راستا ادامه داد: ما کشوری هستیم که خواسته و ناخواسته یک نیاز انباشته به بازار مسکن داریم و طبیعی است که این بازار از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این بخش ارزش سرمایه‌گذاری را کاملا می‌طلبد و این مسئله توجیه‌پذیر است. ولی متاسفانه سیاست‌ها در این قالب قرار می‌گیرد که دولت‌ها بدون اینکه برنامه خاصی داشته باشند طرح‌های در دست انجام را وتو می‌کنند و باعث رکود در این حوزه می‌شود. مثل دولت قبل که طرح مسکن مهر را وتو کرد و این طرح را راکد کرد بدون اینکه برنامه مشخصی داشته باشد و طرح جایگزینی بدهد.
وی در ادامه اظهار کرد: اینگونه سیاست‌ها ضربه سختی را به حوزه اقتصادی مسکن وارد می‌کند و با توجه به اینکه حوزه مسکن یکی از محور‌های قوی و تاثیرگذار در حوزه اقتصاد ملی است بنابراین اقتصاد ملی را نیز دچار مشکل می‌کند.
این کارشناس مسکن از سیاست‌هایی که دولت‌ها باید در دستور کار قرار دهند گفت: برای اینکه این اتفاق رخ ندهد دولت باید خود را از دخالت در امور ساخت مسکن چه در حوزه سیاست‌گذاری و چه در حوزه اجرا کنار بکشد و تنها نقش تسهیل‌کننده را داشته باشد. زمانی که دولت نقش تسهیل‌کنندگی را برای ساخت مسکن ایفا کند می‌تواند مشکلات را سامان دهد. تسهیل‌گری دولت می‌تواند در حوزه نظارت، کنترل، کیفت و... باشد. این در حالی است که حمایت‌های مادی و تامین منابع توسط دولت‌ها باید در مسیر عرضه قرار بگیرد، در این حالت است که بازار به راحتی می‌تواند به ثبات برسد و بدون تلاطم، رکود طولانی، جهش یک‌باره قیمت و... مسیر درست را طی کرده و به سمت آرامش و ثبات حرکت کند. اما وقتی دولت در امور دخالت می‌کند و به جای بخش خصوصی و مردم وارد عمل می‌شود، از سوی دیگر منابعی که اعلام می‌کند را نمی‌تواند تامین کند و آن منابع را به سمت تقاضا می‌برد وضعیت به این شکل می‌شود.
وی از لزوم تخصیص منابع در بخش عرضه گفت: بار‌ها فعالان و صاحب‌نظران در حوزه مسکن این مسئله را گوشزد کرده‌اند که دولت نباید منابع را به سمت تقاضا ببرند، به عبارتی دیگر دولت‌ها نباید بخش تقاضا را تقویت کنند، حمایت و تقویت باید به سمت عرضه حرکت کند. یعنی تولیدکنندگان مسکن باید مورد حمایت قرار بگیرند نه خریداران. حمایت‌ها باید در فرمت و شکل وام به خریدار منتقل شود، نه اینکه ما پول را مستقیم به خریدار بدهیم تا ملک بخرد، این روند اشتباه بوده چراکه هم باعث تورم می‌شود و هم از سوی دیگر قدرت سازنده را برای ساخت کاهش می‌دهد.
وی در ادامه افزود: اگر منابع به بخش عرضه و تولیدکنندگان مسکن تزریق شود می‌تواند هم سرعت ساخت را افزایش دهد و هم باعث کاهش هزینه‌ها خواهد شد، قیمت‌ها را بهینه می‌کند و در انتها بازار با ثباتی را به وجود خواهد آورد. ولی متاسفانه از گذشته تا کنون به این روند توجهی نشده و ما همیشه شاد تلاطم و عدم ثبت در بازار بوده‌ایم و این در حالی است که هرازچندگاهی بازار با رکود‌های طولانی و جهش‌های قیمتی ناگهانی روبه‌رو می‌شود.
منبع: روزنامه ابتکار