اقتصاد۲۴ – قرارداد تشکیل اولیه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ میان کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان منعقد و جایگزین اتحادیه گمرکی اوراسیا شد و سپس کشورهای ارمنستان و قرقیزستان نیز به عضویت آن درآمدند.
تقویت ارتباط با ایران برای اعضای اتحادیه اوراسیا دارای اهمیت است چراکه ایران با توجه به اهداف سیاسی مشترک با اغلب کشورهای عضو و همچنین قرار گرفتن در بهترین موقعیت ترانزیتی، یعنی قرار گرفتن بین دو دریای خزر در شمال و خلیج‌فارس در جنوب و قرار گرفتن در موقعیت ترانزیتی شرق به غرب، می تواند مسیری مناسب برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو اتحادیه در رونق کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال- جنوب باشد.
منطقه آزاد ارس یکی از مناطق آزاد ایران است که می تواند نقش مهمی را در این اتحادیه ایفا کند؛ خبرنگار اقتصاد۲۴ برای اطلاع بیشتر از فعالیت‌های این منطقه با غلامحسین كریمی، عضو هیات مدیره منطقه آزاد ارس گفتگویی انجام داده است.
غلامحسین كریمی با تاکید بر اهمیت توافقنامه بین‌المللی اوراسیا که ایران قانون موقت آن را پذیرفته و تصویب و ابلاغ هم شده، گفت:این توافق می‌تواند جهش بزرگی را در صادرات نفتی و غیرنفتی کشور ایجاد کند، آنجا برای ما بازاری بزرگ و مطمئن جهت صدور کالا است.
منطقه آزاد ارس ارتباط دهنده کشور به کشورهای اتحادیه اوراسیا
عضو هیات مدیره منطقه آزاد ارس افزود: اوراسیا به‌منزله یک بازار۱۸۰میلیون نفری است که سهم عمده آن به بزرگ‌ترین کشور عضو آن یعنی روسیه تعلق دارد و منطقه آزاد ارس به‌عنوان تنها منطقه آزادی که به‌صورت زمینی و در خشکی به این اتحادیه راه پیدا می‌کند، ارتباط‌دهنده کشور با اتحادیه اوراسیاست.
وی خاطر نشان کرد: ارس می‌تواند یک موقعیت ترانزیتی خاصی را ایجاد کند که موقعیت و فرصت رشد و توسعه ای استثنائی هم برای تجار و فعالان اقتصادی که سابقه کار با کشورهای اروپایی را هم دارند فراهم می‌کند و هم یک مزیت بهتر و بیشتربرای کشور ایجاد می‌شود و انتظار داریم تجار از این فرصت تاریخی به وجود آمده نهایت استفاده را بکنند.
کریمی افزود: علاوه بر اینکه مزایای ترانزیتی ارس در حوزه واردات و صادرات کالا بین ایران و کشورهای عضو اوراسیا می‌تواند خدمات متنوعی از طریق ترانزیت و بهره‌گیری از این کالاهای سرمایه‌ای و نیمه سرمایه‌ای و مواد اولیه‌ای که به خاطر وجود تحریم‌ها تهیه آن سخت است، به وجود آورد که بتوانیم بخشی از نیازهایمان به مواد اولیه چه در منطقه آزاد ارس و یا سرزمین اصلی را از این طریق تأمین کنیم.
ظرفیت ها و پتانسیل های ارس برای نقش آفرینی بیشتر در اوراسیا
عضو هیات مدیره منطقه آزاد ارس با اشاره به اینکه منطقه آزاد ارس صنعتی‌ترین منطقه آزاد کشور است درباره ظرفیت ها و پتانسیل های این منطقه گفت: ارس در حوزه کشاورزی قابلیت های زیادی دارد و همانطور که در جریان هستید دارای بزرگ‌ترین گلخانه کشور و یکی از بزرگ‌ترین گلخانه‌های خاورمیانه است. صادرات کشاورزی منطقه نیز به‌طور مستقیم به کشورهای اتحادیه اوراسیا و در رأس آن روسیه به‌عنوان محور اوراسیا صورت می گیرد.
وی افزود: در ارس امروز بیش از۲۰۰ واحد صنعتی داریم که درزمینه‌های مختلف به‌خصوص مواد پلیمری، پوشاک، صنایع بسته‌بندی و خشکبار و... فعال هستند که قابلیت صادرات به کشورهای اوراسیا را هم دارند. بنابراین از آنجایی که ما به خط آهن سرا سری وصل هستیم ، ارس می‌تواند به عنوان چهارراه کریدور شمال جنوب شناخته شود، چراکه به لحاظ زیرساخت‌ها ظرفیت‌های لازم را نیز دارد.
کریمی در ادامه ظرفیت های گردشگری ارس را بر شمرد و خاطر نشان کرد: منطقه آزاد ارس ازلحاظ گردشگری نیز بیشترین پتانسیل‌ها را دارد که شامل آثار ثبت‌شده و تاریخی است ازجمله کلیسای سنت استپانوس که جزو آثار تاریخی و مهم این منطقه است و در یونسکو ثبت‌شده است و بازدیدکنندگانی از کشورهای عضو اوراسیا دارد. علاوه بر آن اکو توریسم، ژئوپارک،توریسم سلامت و ... سایر فرصت‌های گردشگری در منطقه هستند.
منطقه آزاد ارس به یک شاه بندر و یک مرکز بزرگ لجستیکی در منطقه تبدیل خواهد شد
عضو هیات مدیره منطقه آزاد ارس همچنین افزود: راه‌آهن جلفا یکی از قدیمی‌ترین راه‌آهن‌های کشور است و سابقه طولانی در ارائه خدمات دارد؛ امروز برنامه ما این است که مطالعات امکان‌سنجی فنی و اقتصادی که در مورد راه‌آهن جلفا- چشمه ثریا انجام‌شده را به کار ببندیم و از طرفی بر روی یک مسیر جدید ریلی میان ایران و ترکیه کار می‌کنیم که اگر این راه‌آهن را به شبکه سراسری وصل کنیم ترکیه را به اوراسیا متصل خواهیم کرد که می‌تواند موفقیت خوبی در حوزه حمل‌ونقل ریلی باشد.
وی ادامه داد: اعتقاد داریم با احداث این خط آهن در منطقه، ارس به یک شاه بندر و به یک مرکز بزرگ لجستیکی در منطقه تبدیل خواهد شد این خط ریلی توان ترانزیتی حدود۱۰میلیون بار از ارس به ترکیه و اروپا را دارد. این مورد در مطالعات ما هم مورد تأکید است و امروز ما می‌توانیم از سمت شرق هم به بازارهای گرجستان و کشورهای CIS دسترسی داشته باشیم.
ایفای نقش در اوراسیا با توجه به مطالعات و پژوهش های علمی
کریمی با تاکید بر انجام فعالیت ها بر اساس مطالعات علمی و پژوهشی در منطقه آزاد ارس گفت: ما اخیراً طرحی را تصویب کردیم که برای رساله‌های دانشجویی که در حوزه منطقه آزاد ارس باشد و اگر به نیازهای پژوهشی ما کمک کند، برای کارشناسی ارشد تا سقف 3 میلیون تومان و برای رساله دکترا تا سقف 5 میلیون تومان کمک‌هزینه پژوهشی اختصاص یابد.
وی در مورد برگزاری کنفرانس " ارس، دروازه ورود به اتحادیه اقتصادی اوراسیا" گفت : این کنفرانس سال آینده برگزار خواهد شد و یکی از مفاد اجلاس مشترک ایران و ارمنستان بود که ما تعهد کردیم سمیناری با محوریت اوراسیا در ارس برگزار کنیم . برای اجرای هرچه بهتر این کنفرانس یک پیش نشست تخصصی را با حضور اساتید دانشگاه‌ها برگزار کردیم که امیدواریم مقدمه ای برای سمینار ملی و بین‌المللی سال آینده باشد.
عضو هیات مدیره منطقه آزاد ارس در خاتمه خاطر نشان کرد: نکته مهم اینکه توصیه می‌کنیم تجار و بازرگانان از فرصت طلایی که توسط دولت ایجادشده و توافقنامه‌های خوب بین‌المللی در نظر گرفته‌شده و با توجه به سیاست برد بردی که همیشه در توافقنامه‌ها و تعرفه‌های ترجیحی در نظر داریم ، استفاده کنند و بخشی از نیازهای مهم داخل کشور و حتی قسمتی از نیازهای کشورهای اوراسیا را با این امتیاز ویژه برطرف کنند.