اقتصاد۲۴- پرونده اتهام زنی اف بی آی به دکتر سیروس عسگری، استاد دانشگاه صنعتی شریف گرچه در دادگاه‌های آمریکا بسته شد، اما او هنوز اجازه بازگشت به ایران را نیافته است. عسگری که توسط دادستانی آمریکا به کتمان حقیقت در گرفتن روادید، دور زدن تحریم‌ها و انتقال فناوری از آمریکا به ایران متهم شده بود با اینکه در نهایت از این اتهامات تبرئه شد، اما اینبار اداره مهاجرت آمریکا به بهانه نداشتن ویزا و حضور غیرقانونی در خاک آمریکا او را راهی زندان مخصوص افراد دیپورت شده منتقل کرده و هربار در بازگرداندن او به ایران کارشکنی می‌کند، رفتاری که حکایت از برخورد‌های سیاسی با پرونده این استاد ایرانی دارد.
همسر دکتر عسگری می‌گوید زندان در شرایطی غیربهداشتی است و خبری از ماسک و لباس و ... نیست. او می‌گوید ۱۳ بار همسرم را با غل و زنجیر و هواپیمای نظامی آماده دیپورت کرده اند و هربار سرباز زده اند. آن‌طور که گاردین نیز از وضعیت دکتر سیروس عسگری گزارش داده، متأسفانه وضعیت وی در زندان اداره مهاجرت آمریکا بسیار نامناسب است و با توجه به شیوع گسترده کرونا در آمریکا نگرانی از حال وی دوچندان می‌شود.
مشروح گفتگو با همسر دکتر سیروس عسگری را بخوانید؛
خانم عسگری! روایتی از پرونده همسرتان بیان می‌کنید، اینکه تا به امروز برای حل و فصل این پرونده به کدام یک از نهاد‌ها مراجعه کرده اید؟ در عرصه بین المللی برای آزادی ایشان چقدر تلاش کرده اند و تازه‌ترین خبری که از ایشان دارید چیست؟
همسرم در تیرماه سال ۹۶ دستگیر شدند، ابتدا فکر می‌کردیم در مورد ایشان سوء تفاهمی شده است و آزاد می‌شود (من هم همراه ایشان بودم)، اما این اتفاق نیفتاد و او را به زندان بردند. وقتی من بعد از ۲ ماه به ایران بازگشتم به سرعت وزارت خارجه را در جریان قرار دادم.
تلاش‌های وزارتخارجه با پاسخ منفی دولت آمریکا روبرو شد
بنابراین وزارت خارجه ۲ ماه بعد از دستگیری ایشان در جریان قرار گرفتند، تا جایی که به من اطلاع دادند تلاش‌هایی هم برای آزادی ایشان کردند، ولی جدا از اینکه روابط دیپلماتیک با آمریکایی‌ها نداریم، رابطه حسنه‌ای هم نداریم، برای همین خیلی نمی‌توانستند با طرف آمریکایی وارد گفتگو شوند. هر بار هم که تلاش کردند، ظاهرا از طرف دولت امریکا جواب منفی گرفتند.
نهاد‌های حقوقی بشری را مطلع نکردیم چون...
فارغ از نهاد‌های دیپلماتیک ایران، چقدر نهاد‌های بین المللی مثل نهاد‌های حقوق بشر در این راستا تلاش کردند؟ آیا آن‌ها را هم در جریان قرار داده بودید؟
خیر. از ابتدا نظر وزارت خارجه این بود که این موضوع رسانه‌ای نشود، چون فکر می‌کردند با رسانه‌ای شدن، شرایط برای آقای دکتر سخت‌تر شود، برای همین اجازه دادند تا پرونده روند عادی خود را طی کند و دادگاه تشکیل شود و تکلیف ایشان مشخص شود؛ بنابراین تقریبا غیر از دانشگاه شریف و تعداد معدودی از دوستان که در جریان بودند به طور کلی موضوع تا دو روز پیش رسانه‌ای نشد. به همین دلیل نهاد‌های حقوق بشر در جریان این موضوع نبودند.
همسرم متهم به سرقت اطلاعات نظامی و محرمانه است
اصلی‌ترین اتهامی که دولت امریکا به آقای عسگری وارد کرده، چیست؟
ایشان در سال ۲۰۱۲ در امریکا بر روی پروژه‌ای کار کرده بودند، در واقع آن زمان فرصت مطالعاتی شان را در آنجا می‌گذراندند، اتهامشان این است که چرا اطلاعات آن پروژه را به دانشجویانشان در دانشگاه شریف ایمیل کرده بودند. این موضوع از نظر آن‌ها محرمانه و نظامی بوده و در حوزه تحریم‌ها قرار می‌گرفته است. در حالی که بعد از پایان این پروژه مقاله آن چاپ شده و روی اینترنت قرار گرفته است، یعنی هیچ چیز پنهانی نداشته است، اما مهمترین اتهامشان به همسرم این است که سرقت اطلاعات انجام شده است.
دادگاه ایشان هم بعد از کارشکنی‌های طولانی که دولت امریکا انجام داده بود تا این دادگاه را به تاخیر بیاندازند -، چون خودشان می‌دانستند چیزی برای ارائه ندارند و محکوم می‌شوند، بنابراین این دادگاه را به تاخیر می‌انداختند -، اما بعد از حدود ۲ سال و نیم در آبان ماه امسال این دادگاه تشکیل شد.
دادگاه او را تبرئه کرده، اما اداره مهاجرت او را مستقیم به زندان منتقل کرد
نتیجه چه بود؟
دادگاه به نفع آقای دکتر رای داد و همسرم از اتهاماتشان تبرئه شدند. دولت امریکا یکبار محکوم شده بود و درخواست تجدید نظر هم داده بود و می‌دانستند شانسی ندارند، بنابراین از قبل به اداره مهاجرت اطلاع داده بودند و در دادگاه حضور داشتند و به محض اینکه قاضی همسر من را تبرئه کرد، افراد اداره مهاجرت آمدند و به آقای دکتر دستبند زدند و ایشان را مستقیما به زندان منتقل کردند و گفتند که پرونده شما از دست قوه قضاییه خارج شده است و شما الان در اختیار اداره مهاجرت هستید و، چون ویزا ندارید حضور شما در اینجا غیرقانونی است، بنابراین ایشان از آبان ماه در اختیار اداره مهاجرت هستند.
همسرم را با غل و زنجیر و با یک هواپیمای نظامی به لوئیزیانا منتقل کردند
هرچه به آن‌ها می‌گفت که شما پاسپورت من را جلوی در هواپیما گرفتید و خودتان مسؤل بودن من در اینجا هستید، اما متاسفانه در این مرحله مرتبا کارشکنی می‌کردند و رسیدگی به این موضوع را به تاخیر می‌انداختند. نهایتا در ۱۰ اسفندماه ایشان را با غل و زنجیر با یک هواپیمای نظامی به یک دیپورتیشن هاب در لوئیزیانا منتقل کردند و به ایشان گفتند که می‌خواهیم شما را دیپورت کنیم، اما متاسفانه از آن موقع بیش از ۱۳ پرواز ایشان را وارد هواپیما کردند و دور فرودگاه‌های آمریکا چرخانده اند و پرواز‌ها طی ۳ مرحله به شهر‌های مختلف انجام شده است و هربار ایشان را به دیپورتیشن هاب بازگردانده اند.
به زندانیان لباس، غذای مناسب، ماسک و .. نمی‌دهند
این زندانی که افرادی که قرار است دیپورت شوند در آنجا حضور دارند، بسیار شرایط سخت و غیر بهداشتی دارد، آقای دکتر تقاضا کرده بودند که شرایط بهداشتی کمی بهتر شود و ماسک به آن‌ها بدهند، اما به آن عمل نکردند. در سالن‌هایی که بین ۷۰ تا ۱۰۰ نفر نگهداری می‌شوند تنها کاری که کرده اند صابون در اختیار آن‌ها گذاشته اند تا هرکسی می‌خواهد دستش را بشورد، حتی لباس زندان به آن‌ها داده نشده است و آن‌ها با آخرین لباس‌هایی که داشتند هستند، غذا به مقدار کافی به آن‌ها نمی‌دهند و خیلی در شرایط سختی هستند، هربار که آقای دکتر به شرایط بهداشتی اعتراض می‌کنند متاسفانه با برخورد‌های خوبی از طرف مسؤلان زندان روبرو نمی‌شود.
همسرم گاهی با دخترم که در آمریکاست، تماس تلفنی می‌گیرد
اینطور که من متوجه شدم ایشان حدود ۲ سال و۱۰ ماه است که در امریکا زندانی هستند که این اواخر ماجرای اداره مهاجرت پیش آمده است و پرونده ایشان از دست قوه قضاییه امریکا خارج شده است. این مدت که در اختیار اداره مهاجرت بودند شما با ایشان تماس داشتید، درست است؟
خیر من مستقیما با ایشان در تماس نبودم، چون ایشان نمی‌تواند به من تلفن بزند، ولی من از طریق دخترم و پسرم که آنجا هستند از ایشان خبر دارم، ایشان هر از چندگاهی با دخترم تماس می‌گیرد و دخترم همان موقع با تلفنی دیگر به من زنگ می‌زند و من از این طریق صدای ایشان را شنیده ام.
برای دخترتان و پسرتان مشکلی ایجاد نشده است؟
در ظاهر قضیه خیر مشکلی ایجاد نشده است.
بخاطر اینکه یکی از زندانیان مشکوک به کرونا بوده آن‌ها را به زندان دیگری منتقل کردند
چیزی که به دخترتان و یا چیزی که به آقای دکتر می‌گویند، این فرایند دیپورت شدن قرار است تا کی طول بکشد؟
به ما چیز خاصی نگفته اند و هربار می‌گویند به زودی. حتی یکبار گفتند که برای ایشان بلیط تهیه شده است و با یکی از ایرلاین‌هایی که هنوز به ایران می‌آید ایشان می‌آید، اما هنوز خبری نیست و هربار این قضیه را به تاخیر انداخته اند. آخرین خبری که من از ایشان دارم، ظاهرا یک نفر علامت بیماری آنفولانزا داشته است و، چون مشکوک شده اند که ممکن است این فرد کرونا داشته باشد مجددا دیشب همه زندانیان را به زندان دیگری منتقل کرده اند (در همان ایالت لوئیزیانا).
پس در شرایط سختی هستند و ...
بله خیلی. من دیشب از طریق دخترم که داشتم با همسرم صحبت می‌کردم به او گفتم سعی کن جلوی صورتت را بپوشانی، ایشان گفتند طوری به دست من زنجیر بسته اند که من تلفن را هم نمی‌توانم به درستی در دست بگیرم. شما فکر کنید در این پرواز‌های طولانی این‌ها باید با همین شرایط در هواپیما دستشویی بروند یا در کنار هم بنشینند غذا بخورند.
برخورد‌ها با پرونده همسرم سیاسی است
فکر می‌کنید پشت این پرواز‌هایی که گفتید بی هدف انجام می‌شود اذیت کردن عمدی ایشان است؟
بله. حتما هدف سیاسی از این حرکات دارند، علت اینکه از ابتدا هم دادرسی را خیلی طولانی کردند به همین دلایل سیاسی بود.
آمریکا به دنبال مبادله همسرم است
آقای دکتر فعالیت سیاسی خاصی هم داشتند؟
خیر. ایشان در دانشگاه شریف مشغول بودند، اما به هر حال، چون آن‌ها هم در ایران زندانی دارند می‌خواستند از وجود ایشان استفاده کنند و سمت و سویشان این بود که تا جایی که می‌شود ایشان را با کسی مبادله کنند و خیلی اذیت کردند. از همان ابتدا که ایشان در زندان و یا حبس خانگی با پابند ردیاب الکترونیکی بودند، ایشان را برای موضوعات مختلف بسیار تحت فشار قرار می‌دادند و کاملا مشخص بود که تمایل دارند ایشان را تا جایی که می‌شود نگه دارند. هربار برای هر موضوعی که دادگاه برای آن رای صادر می‌کرد، آن‌ها تقاضای تجدید نظر می‌کردند و اجازه نمی‌دادند که شرایط برای آقای دکتر راحت‌تر بگذرد.
تقاضا کرده ایم با هزینه شخصی به ایران بازگردانده شود اما...
بعد از گذشت این مدت، وزارت خارجه چه می‌گوید و نظرشان چیست؟
آن‌ها تلاش‌هایی می‌کنند منتهی به همین دلیل که ما روابط سیاسی و دیپلماتیک نداریم این موضوع اگر هم به مذاکره برسد، خیلی به کندی و مقطعی پیش می‌رود و معمولا به نتیجه هم نرسیده است.
این موضوع تا الان رسانه‌ای نشده بود، اما امیدوارم با رسانه‌ای شدن آن و فشار افکار عمومی در خارج از کشور باعث شود که همسرم زودتر بازگردد، ایشان سابقه عفونت ریه دارد و در ایران قبلا درمان شده است و من خیلی نگران سلامتی ایشان با توجه به شرایط غیربهداشتی که در زندان آنجا حاکم است، هستم. ایشان تقاضا کرده که با هزینه شخصی خودش و با توجه به اینکه در دادگاه تبرئه شده به ایران بازگردد، اما تا این لحظه به ایشان اجازه نداده اند.