اقتصاد۲۴ - آمار منتشر شده از سوی فعالان آموزش‌های مهارتی یا همان فنی و حرفه‌ای در کشور حاکی از آن است که ۷۰ درصد این آموزش‌ها توسط بخش خصوصی یعنی آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای ارائه و تنها ۳۰ درصد از کل آموزش‌های مهارتی در مراکز دولتی انجام می‌شود.
زمانی تعداد آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در کشور به ۱۸ هزار باب بالغ می‌شد که در شرایط فعلی با کاهش جمعیت دانش آموزان دوره‌های کار و دانش و فنی و حرفه ای، این تعداد به ۱۲ هزار آموزشگاه کاهش یافته است. آن‌ها در طول سال با مشکلات زیادی روبرو هستند که تعطیلی کرونا و بلاتکلیفی دانش آموزان هم مزید به این مشکلات شده است.
یک عضو هیات مدیره کانون آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان تهران درباره مشکلات آموزشگاه داران فنی و حرفه‌ای می‌گوید بسیاری از آن‌ها در دوره قرنطینه کرونا، مجبور به تعطیلی آموزشگاه خود شده اند.
امیر قشقایی، می‌گوید تاکنون نسبت به برگزاری امتحانات دوره‌های فنی و حرفه‌ای که سال گذشته به اتمام رسیده است، تعیین تکلیف صورت نگرفته است.
در ادامه گفتگوی با این مدیر آموزشگاه فنی و حرفه‌ای را می‌خوانید.
تجربه کرونا برای آموزش فنی و حرفه‌ای چطور بود؟
در استان تهران ما اولین واحد‌هایی بودیم که آموزشگاه هایمان بسته شد و آخرین کسانی هستیم که مجوز بازگشایی به ما دادند. واقعیت این است که کرونا باعث وارد شدن آسیب اقتصادی شدیدی به آموزشگاه‌ها است. فعالیت ۳۰ درصد آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای استان تهران متوقف شد. ۳۰۰ تا ۴۰۰ آموزشگاه در تهران دچار این وضعیت هستند. مدیران و مربیان آن‌ها به مرخصی با پایان نامشخص رفتند یا به طور کلی این کار را رها کردند. در قرنطینه کرونا، با تعطیل شدن این تعداد آموزشگاه، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر از مربی و مدیر مسئول گرفته تا منشی و خدمتگزار بیکار شدند.
بیشتر بخوانید: کلاس حضوری دکتری اجباری نیست
این تعطیلات برای دانش آموزان چه تبعاتی داشت؟
تقریبا نزدیک به ۴۰ هزار کارآموز فنی و حرفه‌ای بلاتکلیفند که وضعیت آزمون‌های آن‌ها مشخص نیست. این‌ها کسانی هستند که منتظر دیپلم درسی و تطبیق واحد‌های درسی خود و حتی استخدام هستند، ولی آزمون اسفندماه آن‌ها لغو شده است و پس از ۴ ماه تکلیف مشخصی ندارند. برخی از آن‌ها دوره آموزشی خود را طی کرده اند، ولی به علت عدم آزمون دادن، شهریه کامل خود یا اقساط آن را پرداخت نکرده اند. حدود ۷۰ درصد این‌ها دانش آموزان رشته کارو دانش و اکثرا بزرگسال هستند و باید واحد‌های درسی خود را برای دیپلم گرفتن تطبیق دهند.
چرا مانند آموزش و پرورش، شما به صورت الکترونیک آزمون‌های پایان ترم را برگزار نکردید؟
سازمان فنی و حرفه‌ای با برگزاری آزمون موافقت نکرد. ما سه بار طرح برگزاری الکترونیک آزمون‌ها را ارائه کردیم. دو طرح مبنی بر این بود که آزمون به صورت مربی محور، مستقل و توسط آموزشگاه‌ها برگزار شود یا به صورت یک مرحله‌ای از کارآموز آزمون بگیریم. با وجود حمایت مدیرکل استان تهران، سازمان مرکزی فنی و حرفه‌ای از این طرح‌ها حمایت نکرد و تایید نشد.
وضعیت آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در بقیه استان‌ها به چه صورت است؟
بقیه استان‌ها همین وضعیت را دارند. وضعیت ادامه کار یا آزمون دادن بچه‌ها در استان‌های قرمز به لحاظ کرونا، اصلا مشخص نیست. هر چند از دیروز برنامه ریزی آزمون‌ها به صورت حضوری در مراکز فنی و حرفه‌ای دولتی آغاز شده است. یعنی گفته اند کارآموز به صورت حضوری، به مرکز ۵ فنی و حرفه‌ای در جنوب تهران، حاضر شوند و با استفاده از کامپیوتر مستقر در واحد آزمون سازمان فنی و حرفه‌ای امتحان بدهند. ولی می‌گویند نصف ظرفیت را در هر بار دعوت می‌کنند تا فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
حمایت‌های پرداخت وام و سایر تسهیلات توانست از آموزشگاه‌ها در مقابل آسیب‌های اقتصادی کرونا محافظت کند؟
بزرگترین مشکل ما در دوره کرونا این است که وقتی لیست اقشار آسیب دیده را منتشر کردند، ما را از قلم انداختند. ما جزو ۱۳ رشته‌ای که جزء اقشار آسیب دیده از کرونا بودند، قرار نگرفتیم. ما اعتراض کردیم. گفتند، چون شما زیر نظر وزارت کار و تعاون بودید، از قلم افتاده اید. دوباره اطلاعات آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای را گرفتند و نهایتا باز هم گفتند آموزشگاه‌هایی که دارای لیست بیمه هستند، به آن‌ها وام حمایتی تعلق می‌گیرد. از ۱۲ هزار آموزشگاه کشوری، تنها ۲ هزار آموزشگاه لیست بیمه یک یا دو نفره دارند. عملا اینجا آموزشگاه‌ها نتوانستند وام کرونا دریافت کنند.
ظاهرا دوره کرونا برای شما افت و خیز زیادی داشته است؟
بله، بسیار پر افت و خیز بود. ما در دوره کرونا شاهد آن بودیم تعرفه‌های خدمات سازمان و فنی و حرفه‌ای ۱۰ برابر شده است. سازمان فنی و حرفه‌ای برای صدور یک مدرک فنی و حرفه‌ای از کارآموز تا سال گذشته ۵ هزار تومان می‌گرفت، ولی در دوره کرونا، این مبلغ ۱۰ برابر بیشتر شد و از سال ۹۹ فقط هزینه صدور هر مدرک فنی و حرفه‌ای به ۵۰ هزار تومان رسید. تعرفه صدور جواز‌های فنی و حرفه‌ای از جمله کارت‌های مربیگری و مدیریت، در دوره کرونا از ۲۰ هزار تومان برای یک دوره ۵ ساله، به ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. معلوم نیست البته این مبلغ برای ۵ سال است یا یک سال. البته این مبلغ هم موارد اعتراض ما بوده است. چرا به جای این که به ما کمک کنند، هزینه ما و دانش آموزان را زیاد کرده اند؟
برای دانش آموزان، افزایش هزینه صدور گواهی چقدر موثر است؟
بگذارید عینا این موضوع را شرح دهم. مثلا یک هنرآموز که دوره دیپلم رشته گردشگری را می‌گذراند، حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باید به آموزشگاه شهریه بدهد و کلاس‌ها را طی کند. اگر این دانش آموز بخواهد آزمون بدهد و حتی یک بار تجدید شود، باید ۲ میلیون تومان یعنی بیشتر از شهریه، به فنی و حرفه‌ای پول بابت صدور گواهی‌های مختلفی که دوره اش را طی کرده است، بدهد. جالب اینجاست هیچ سند و مدرکی به دانش آموز و آموزشگاه نمی‌دهند و همه چیز الکترونیک است. یعنی یک فیش در اختیار ما یا دانش آموز قرار نمی‌گیرد. با این وضعیت، دانش آموزان تحت فشار زیادی قرار می‌گیرند و معلوم نیست چرا باید این وجوه از آن‌ها دریافت شود که اصلا عادلانه و معقول نیست.
زمانی تعداد آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در کشور به ۱۸ هزار باب بالغ می‌شد که در شرایط فعلی با کاهش جمعیت دانش آموزان دوره‌های کار و دانش و فنی و حرفه ای، این تعداد به ۱۲ هزار آموزشگاه کاهش یافته است. آن‌ها در طول سال با مشکلات زیادی روبرو هستند که تعطیلی کرونا و بلاتکلیفی دانش آموزان هم مزید به این مشکلات شده است.
یک عضو هیات مدیره کانون آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان تهران درباره مشکلات آموزشگاه داران فنی و حرفه‌ای می‌گوید بسیاری از آن‌ها در دوره قرنطینه کرونا، مجبور به تعطیلی آموزشگاه خود شده اند.
امیر قشقایی، می‌گوید تاکنون نسبت به برگزاری امتحانات دوره‌های فنی و حرفه‌ای که سال گذشته به اتمام رسیده است، تعیین تکلیف صورت نگرفته است.
در ادامه گفتگوی با این مدیر آموزشگاه فنی و حرفه‌ای را می‌خوانید.
تجربه کرونا برای آموزش فنی و حرفه‌ای چطور بود؟
در استان تهران ما اولین واحد‌هایی بودیم که آموزشگاه هایمان بسته شد و آخرین کسانی هستیم که مجوز بازگشایی به ما دادند. واقعیت این است که کرونا باعث وارد شدن آسیب اقتصادی شدیدی به آموزشگاه‌ها است. فعالیت ۳۰ درصد آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای استان تهران متوقف شد. ۳۰۰ تا ۴۰۰ آموزشگاه در تهران دچار این وضعیت هستند. مدیران و مربیان آن‌ها به مرخصی با پایان نامشخص رفتند یا به طور کلی این کار را رها کردند. در قرنطینه کرونا، با تعطیل شدن این تعداد آموزشگاه، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر از مربی و مدیر مسئول گرفته تا منشی و خدمتگزار بیکار شدند.
بیشتر بخوانید: کلاس حضوری دکتری اجباری نیست
این تعطیلات برای دانش آموزان چه تبعاتی داشت؟
تقریبا نزدیک به ۴۰ هزار کارآموز فنی و حرفه‌ای بلاتکلیفند که وضعیت آزمون‌های آن‌ها مشخص نیست. این‌ها کسانی هستند که منتظر دیپلم درسی و تطبیق واحد‌های درسی خود و حتی استخدام هستند، ولی آزمون اسفندماه آن‌ها لغو شده است و پس از ۴ ماه تکلیف مشخصی ندارند. برخی از آن‌ها دوره آموزشی خود را طی کرده اند، ولی به علت عدم آزمون دادن، شهریه کامل خود یا اقساط آن را پرداخت نکرده اند. حدود ۷۰ درصد این‌ها دانش آموزان رشته کارو دانش و اکثرا بزرگسال هستند و باید واحد‌های درسی خود را برای دیپلم گرفتن تطبیق دهند.
چرا مانند آموزش و پرورش، شما به صورت الکترونیک آزمون‌های پایان ترم را برگزار نکردید؟
سازمان فنی و حرفه‌ای با برگزاری آزمون موافقت نکرد. ما سه بار طرح برگزاری الکترونیک آزمون‌ها را ارائه کردیم. دو طرح مبنی بر این بود که آزمون به صورت مربی محور، مستقل و توسط آموزشگاه‌ها برگزار شود یا به صورت یک مرحله‌ای از کارآموز آزمون بگیریم. با وجود حمایت مدیرکل استان تهران، سازمان مرکزی فنی و حرفه‌ای از این طرح‌ها حمایت نکرد و تایید نشد.
وضعیت آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای در بقیه استان‌ها به چه صورت است؟
بقیه استان‌ها همین وضعیت را دارند. وضعیت ادامه کار یا آزمون دادن بچه‌ها در استان‌های قرمز به لحاظ کرونا، اصلا مشخص نیست. هر چند از دیروز برنامه ریزی آزمون‌ها به صورت حضوری در مراکز فنی و حرفه‌ای دولتی آغاز شده است. یعنی گفته اند کارآموز به صورت حضوری، به مرکز ۵ فنی و حرفه‌ای در جنوب تهران، حاضر شوند و با استفاده از کامپیوتر مستقر در واحد آزمون سازمان فنی و حرفه‌ای امتحان بدهند. ولی می‌گویند نصف ظرفیت را در هر بار دعوت می‌کنند تا فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
حمایت‌های پرداخت وام و سایر تسهیلات توانست از آموزشگاه‌ها در مقابل آسیب‌های اقتصادی کرونا محافظت کند؟
بزرگترین مشکل ما در دوره کرونا این است که وقتی لیست اقشار آسیب دیده را منتشر کردند، ما را از قلم انداختند. ما جزو ۱۳ رشته‌ای که جزء اقشار آسیب دیده از کرونا بودند، قرار نگرفتیم. ما اعتراض کردیم. گفتند، چون شما زیر نظر وزارت کار و تعاون بودید، از قلم افتاده اید. دوباره اطلاعات آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای را گرفتند و نهایتا باز هم گفتند آموزشگاه‌هایی که دارای لیست بیمه هستند، به آن‌ها وام حمایتی تعلق می‌گیرد. از ۱۲ هزار آموزشگاه کشوری، تنها ۲ هزار آموزشگاه لیست بیمه یک یا دو نفره دارند. عملا اینجا آموزشگاه‌ها نتوانستند وام کرونا دریافت کنند.
ظاهرا دوره کرونا برای شما افت و خیز زیادی داشته است؟
بله، بسیار پر افت و خیز بود. ما در دوره کرونا شاهد آن بودیم تعرفه‌های خدمات سازمان و فنی و حرفه‌ای ۱۰ برابر شده است. سازمان فنی و حرفه‌ای برای صدور یک مدرک فنی و حرفه‌ای از کارآموز تا سال گذشته ۵ هزار تومان می‌گرفت، ولی در دوره کرونا، این مبلغ ۱۰ برابر بیشتر شد و از سال ۹۹ فقط هزینه صدور هر مدرک فنی و حرفه‌ای به ۵۰ هزار تومان رسید. تعرفه صدور جواز‌های فنی و حرفه‌ای از جمله کارت‌های مربیگری و مدیریت، در دوره کرونا از ۲۰ هزار تومان برای یک دوره ۵ ساله، به ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. معلوم نیست البته این مبلغ برای ۵ سال است یا یک سال. البته این مبلغ هم موارد اعتراض ما بوده است. چرا به جای این که به ما کمک کنند، هزینه ما و دانش آموزان را زیاد کرده اند؟
برای دانش آموزان، افزایش هزینه صدور گواهی چقدر موثر است؟
بگذارید عینا این موضوع را شرح دهم. مثلا یک هنرآموز که دوره دیپلم رشته گردشگری را می‌گذراند، حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باید به آموزشگاه شهریه بدهد و کلاس‌ها را طی کند. اگر این دانش آموز بخواهد آزمون بدهد و حتی یک بار تجدید شود، باید ۲ میلیون تومان یعنی بیشتر از شهریه، به فنی و حرفه‌ای پول بابت صدور گواهی‌های مختلفی که دوره اش را طی کرده است، بدهد. جالب اینجاست هیچ سند و مدرکی به دانش آموز و آموزشگاه نمی‌دهند و همه چیز الکترونیک است. یعنی یک فیش در اختیار ما یا دانش آموز قرار نمی‌گیرد. با این وضعیت، دانش آموزان تحت فشار زیادی قرار می‌گیرند و معلوم نیست چرا باید این وجوه از آن‌ها دریافت شود که اصلا عادلانه و معقول نیست.
منبع: خبر آنلاین