اقتصاد۲۴ - توجه پیمانکاران و شرکت‌های تولیدکننده و فعال در عرصه‌های زیرساختی و ساخت و ساز به استفاده از توانایی بتن و سیمان در جاده‌ها و پروژه‌های عمرانی باعث شده است همچنان سیمان به عنوان اصلی‌ترین شاخص مصرف در زیرساخت‌های ایران مورد استفاده قرار گیرد.
در سال گذشته افزایش قیمت ارز و چند برابر شدن قیمت فولاد سبب شد صنعت ساختمان به سمت استفاده از سازه‌های بتنی حرکت کند و این تغییر الگوی مصرف نهایتا منجر به افزایش حدود ٨ درصدی میزان مصرف سیمان داخلی در سال ۱۳۹۸ شد.
هرچند که رقم حدود ٥٣ میلیون تن مصرف داخلی در مقایسه با ظرفیت نصب شده حدود ٨٦ میلیون تنی صنعت سیمان فاصله‌ای چشمگیر دارد، اما به هرحال می‌توان این رشد را به عنوان نشانه‌ای برای خروج صنعت سیمان از رکود سال‌های اخیر تعبیر کرد.
اما پایین بودن قیمت سیمان و البته تولید قابل توجه این ماده در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران باعث شده که این محصول با وجود محوری‌ترین کالا در بخش‌های مختلف طرح‌های زیرساختی، امروز با زیان‌های زیادی به واسطه افزایش هزینه‌های سربار تولید مواجه شود.
هرچند در حال حاضر شیوع کرونا و تشدید تحریم‌ها بر مشکلات این صنعت افزوده است، اما یکی از مباحثی که می‌توانست کارخانه‌های سیمانی را تا حدودی سرپا نگه دارد، حفظ بازار‌های صادراتی بود، چرا که با توجه به تقاضای محدود بازار داخل، بسیاری از شرکت‌هایی که نزدیک به مبادی صادراتی بودند، رو به توسعه فعالیت در حوزه صادرات آوردند.
سیمان در انتظار افزایش قیمت
در همین رابطه حسن اصغرزاده، مدیرعامل سابق شرکت سیمان زنجان در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: وزارت صمت و سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده باید دغدغه این را داشته باشند که بالاخره افزایش قیمت سیمان را در سال جاری اجرایی کنند.
مدیرعامل سابق شرکت سیمان زنجان ادامه داد: افزایش قیمت سیمان با توجه به افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید در سال‌های اخیر اجتناب ناپذیر است و متاسفانه دولت با افزایش قیمت سیمان در این سال‌ها موافقت نمی‌کرد، این در حالی بود که قیمت پایین سیمان به نسبت هزینه‌های تمام شده، عملا شرکت‌های سیمانی را با زیان‌های سنگین روبرو کرده بود.
به اعتقاد این کارشناس صنعت سیمان، افزایش هزینه‌های تولید در سال ۹۹ می‌تواند عدم توانایی در تامین هزینه‌ها از محل درآمد شرکت‌ها و کارخانه‌های سیمانی را رقم بزند. این در حالی است که در هدفگذاری‌های وزارت صمت رشد ٣٠ درصدی در تولید سیمان تعیین شده است.
این فعال صنعت سیمان با انتقاد از اینکه یک بسته آدامس در حال حاضر با حداقل قیمت ۲۰ تومان به فروش می‌رسد در حالی که یک بسته سیمان با رقم ۱۵ هزار تومان فروخته می‌شود گفت: ادامه روند قیمت‌های ارزان این محصول می‌تواند رقابت منفی در بازار سیمان را افزایش دهد، هر چند که این اتفاق را سال گذشته تجربه کردیم.
عضو هیئت مدیره شرکت سیمان ممتازان کرمان تصریح کرد: حالا دولت برای دستیابی به جهش تولید و وزارت صمت جهت رسیدن به هدف تعیین شده باید شرایط لازم را برای تولید کنندگان دراین عرصه فراهم کنند.
اصغرزاده تاکید کرد: افزایش هزینه‌های انبارداری در بنادر، حمل و نقل ریلی و جاده‌ای، دستمزد کارگران و حق بیمه و بسیاری موارد دیگر در پدیدار شدن تبعات حاصل از رکود و گرانی در این صنعت پررنگ‌تر شده است.
وی تاکید کرد: برخی از شرکت‌های سیمانی در بنادر اسکه ندارند و به اجبار باید برای نگهداری سیمان اسکله اجاره می‌کنند، این اجاره‌ها هر سال با افزایش زیادی برای صادرات و قیمت تمام شده محصول صادراتی مشکلاتی به وجود می‌آورد که متولیان در امر قیمت گذاری سیمان، هیچگاه در تعیین قیمت نمی‌خواهند به این موضوع اشاره داشته باشند.
لطمه سیاست‌های قیمت گذاری سیمان بر صادرات
این فعال اقتصادی در حوزه صنعت سیمان در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط ادامه رکود در مصرف سیمان و همچنین نگرانی درباره افزایش هزینه‌های تولید، چه راهکاری می‌تواند جایگزین مناسبی برای رفع نگرانی‌های صنعت سیمان باشد گفت: صادرات و توسعه آن بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای تقویت بنیه صنعت سیمان کشور است.
به گفته اصغرزاده، با تبیین و اجرای برنامه‌های هدف گذاری شده در بحث صادرات می‌توانیم بسیاری از کمبود‌ها را جبران کنیم. از اینرو با در نظر گرفتن فاصله بین ظرفیت تولید در سال جاری و مصرف داخلی به دلیل رکود، صادرات تنها راه نجات صنعت سیمان است و باید در برنامه‌های راهبردی شرکت‌های سیمانی که امکان صادرات داشتند لحاظ شود و این مورد تنها با حمایت دولت قابل اجرا خواهد بود.
بیشتر بخوانید: سایه سنگین رکود بر سر صنعت سیمان در سال ۹۸
مدیرعامل سابق شرکت سیمان زنجان ادامه داد: ناگفته نماند سال گذشته با وجود تحریم‌ها و افزایش مشکلات کشور در حوزه تجارت بین المللی، صنعت سیمان با رشد چشمگیر صادرات، بعد از سال‌ها رقم نزدیک به ۱۸ میلیون تن را رکورد زد. این در حالی است که این رقم بعد از محدودیت‌های عراق در واردات سیمان ایران هرگز بالاتر از ١٣ میلیون تن نشده بود.
این فعال اقتصادی صنعت سیمان یادآور شد: از این رو با توجه به اهمیت تسهیل شرایط و ایجاد کارگروه‌های تخصصی برای افزایش صادرات، متاسفانه مشکلات صادرکنندگان در بسیاری موارد همچنان ادامه دارد.
وی تاکید کرد: حالا این صنعت با تصمیمات سلیقه‌ای مدیران اجرایی با چالش‌هایی در حوزه صادرات در موضوعات مختلف مانند بنادر و گمرکات کشور، عدم گسترش زیرساخت‌های صادراتی، حمل و نقل، نقل و انتقال ارز، دست و پنجه نرم می‌کند، اما همچنان امیدوار است که با افزایش قیمت سیمان بتواند همچنان بر موضوع تولید و صادرات با محوریت توسعه پیش برود.
این فعال اقتصادی در صنعت سیمان بر تبعات افزایش هزینه‌های تولید سیمان و تاثیر آن بر صادرات تاکید کرد و گفت: در راستای افزایش تولید با هدف گذاری در توسعه صادرات، باید افزایش قیمت نهایی سیمان یکی از دغدغه‌های وزارت صمت باشد تا به این وسیله بتوانند در حفظ شرکت‌های تولیدی اقدام اساسی انجام دهد.