اقتصاد۲۴ - «امروز کشور‌ها در حال کاهش محدودیت‌های ناشی از ویروس کرونا هستند و شاهد بازگشت تقاضا در بازار نفت خواهیم بود». این دیدگاه محمد سانوسی بارکیندو دبیرکل اوپک است که با اشاره به سقوط تاریخی قیمت‌ها در نیمه اول سال ۲۰۲۰ گفته است: اکنون بازار‌های نفت در مسیر بهبودی برای نیمه دوم سال قرار دارند. با خوش‌بینی و البته احتیاط می‌گویم که بدترین دوران به پایان رسیده است و با آغاز برداشت از ذخیره‌سازی‌ها، بهبود بازار در نیمه دوم امسال با سرعت تمام حاصل خواهد شد.
دبیرکل اوپک با اشاره به تضعیف تقاضای بازار‌های نفت به دلیل شیوع ویروس کرونا گفت: تقاضا ۲۰ تا ۲۴ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. با پیش‌بینی کاهش سرمایه‌گذاری‌های انرژی تا ۲۰ درصد یا یک تریلیون و ۵۰۰ میلیون دلار، باید اطمینان یافت که سرمایه‌ها به بخش انرژی باز خواهند گشت تا بتوانیم از وقوع بحران انرژی جلوگیری کنیم.
از سوی دیگر هرچند در یکی دو هفته اخیر قیمت نفت در بازار‌های جهانی با افت و کاهشی دوباره رو به رو بوده است اما بسیاری از کارشناسان اعلام می‌کنند در صورت ادامه گسترش ویروس کرونا و ادامه روند تولید کشور‌های عضو اوپک و اوپک پلاس و در نهایت افزایش میزان ذخیره نفت خام در آمریکا، قیمت نفت همچنان کاهش خواهد یافت و نمی‌توان امید چندانی به افزایش آن داشت.
اکثر آژانس‌های معتبر جهانی بر این نکته توافق دارند که بازگشت مصرف نفت به وضعیت عادی طولانی‌تر از آنچه تصور می‌رفت شاید تا سال ۲۰۲۲ طول بکشد.
بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که احتمال احیای سریع تقاضای جهانی برای نفت وجود ندارد. در حالی که تقاضا برای نفت در بخش حمل و نقل به خصوص در چین که نخستین کشور خارج شده از قرنطینه است، نشانه‌هایی از بهبود را نشان می‌دهد و تقاضای اندک برای سوخت جت همچنان نقطه ضعفی مانده که حداقل تا دو سال دیگر، مانع بهبود کامل تقاضای جهانی برای نفت می‌شود.
هرچند تحلیلگران بازار می‌گویند؛ در شرایطی که همچنان ریسک‌های مختلفی در بخش عرضه نفت وجود دارد، تنش‌ها در منطقه خاورمیانه مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت نفت است. سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) از ابتدای سال جاری میلادی به برنامه کاهش تولید نفت پایبند بوده که این کار با هدف جلوگیری از سقوط قیمت نفت انجام شده است.
دیگر نمی‌توان به نفت اکتفا کرد
در همین رابطه سید محمد علی خطیبی، مدیر اسبق امور بین الملل شرکت ملی نفت در گفتگو با اقتصاد ۲۴ روند کاهش قیمت نفت در بازار‌های جهانی را چنین تشریح کرد: عواملی مانند روند گسترش ویروس کرونا، افزایش ذخیره سازی نفت خام در ایالات متحده آمریکا و رکود حاکم بر اقتصاد جهان از دلایل موثر بر کاهش قیمت نفت هستند. از اینرو گوی رقابت از ایران به دلیل تحریم‌ها و همچنین سایه رکود حاصل از شیوع کرونا ویروس گرفته شده است.
خطیبی ادامه داد: رکود اقتصادی در جهان یکی از عوامل مهمی است که موجب شده تا رشد اقتصادی جهانی به منهای ۵ یا ۶ درصد برسد؛ همین موضوع موجب می‌شود تا تقاضا در بازار بسیار ضعیف شود.
نماینده سابق ایران در اوپک تصریح کرد: قیمت نفت را مدیریت بازار عرضه تعیین می‌کند؛ اگر با توجه رکود اقتصادی که در جهان وجود دارد مدیریت عرضه به خوبی اعمال شود مانند اقداماتی که در ماه مه انجام شد و روند کاهش تولید به خوبی توسط کشور‌ها اجرا شد به طوری که میزان تولیدات اوپک پلاس ۸۰ تا ۸۵ درصد کاهش پیدا کرد و اگر همین روال مدیریت عرضه به خوبی اعمال و بازار متعادل نگاه داشته شود می توانیم به قیمت ۴۰ دلار و حتی بالاتر از آن برای هر بشکه نفت امیدوارم باشیم.
مدیر اسبق امور بین الملل شرکت ملی نفت ادامه داد: در صورتی که مدیریت عرضه به خوبی اعمال نشود و همین قیمت نفت تا حدودی افزایش پیدا کند و کشور‌ها بخواهند در این موضوع تک روی کرده و بار دیگر تولیدات خود را افزایش دهند از آنجایی که بازار کشش تولیدات اضافی را ندارد نمی‌توان امیدی به بهبود قیمت نفت در بازار داشت و این موضوعی است که در صورت ادامه دار شدن می‌تواند به ضرر کشور‌های تولید کننده باشد.
نماینده سابق ایران در اوپک در پایان تاکید کرد: هنوز نمی‌توان برای بازگشت قیمت نفت به روند صعودی زمان مشخص کرد، اما قطعاً اگر با توجه به بحبوحه شیوع ویروس کرونا و رکود اقتصادی، مدیریت بازار از خط قرمز‌های خود عبور کند، افق بهبود بازار خیلی دورتر از انتظار خواهد بود.