اقتصاد24- خبرسازترین اتفاقی که این روزها در حوزه انرژی مطرح است مربوط به خروج قطر از اوپک بود به طوری که روز گذشته کوچکترین عضو تولیدکننده اوپک اعلام کرد که بعد از نیم قرن سابقه، قصد خروج از اوپک را دارد و قرار است از سال 2019 خروج رسمی خود را از این سازمان عملی کند البته مقامهای قطر علت این خروج را تمرکز بر صادرات گاز طبیعی اعلام کردهاند. اینکه به راستی چرا قطر قصد خروج از اوپک را دارد و اینکه با خروج این عضو بازارجهانی متاثر از چه اتفاقاتی می شود را در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
حسین کاظم پور اردبیلی نماینده ایران در اوپک معتقد است تصمیم قطر نشاندهنده سرخوردگی تولیدکنندگان کوچک از انحصار کمیته نظارت بر تولید به رهبری عربستان و روسیه بر مناسبات بازار نفت است.
به گفته این کارشناس انرژی، آنها با روانه کردن مقدار زیادی نفت به بازار و ایجاد مازاد عرضه از ماه می تاکنون بشکه ای 30 دلار به همه اعضا زیان وارد کرده اند. با این رفتار باقی ماندن در اوپک برای تولیدکنندگان کوچک هیچ توجیهی ندارد.
اما محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک نظری متفاوت با کاظم پور اردبیلی دارد و معتقد است: این یک تصمیم کاملا مستقل از سوی این کشور است و نمیتوان تغییری در آن ایجاد کرد هرچند پیش از این نیز اوپک شاهد خروج برخی دیگر از اعضای خود بوده و در مقابل آن اعضای دیگری نیز به عضویت اوپک درآمدهاند بنابراین این موضوع در هر سازمانی ممکن است شکل گیرد و اعضایی از سازمان، خارج یا به آن جذب شوند.
این کارشناس انرژی عقیده دارد که خروج قطر از اوپک تاثیر شگرفی بر آینده اوپک نخواهد داشت چرا که میزان تولید نفت آن کمتر از یک میلیون بشکه است. از طرفی موضوع دیگری که باید به آن توجه داشت پیامد سیاستهای عربستان و همپیمانانش در اوپک است چراکه تصمیمگیریهای قطر همراستا با عربستان نبوده و برعکس کویت و امارات متحده تنها همپیمانان عربستان در اوپک هستند بنابراین خروج قطر تاثیر شگرفی بر سیاستهای عربستان نیز نخواهد داشت.
حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن نیز دیروز در صفحه توییتر خود نوشت: عربستان و همسایگان مدتهاست سیاست تحریم همهجانبه علیه قطر را ادامه دادهاند و تلاش عربستان به تحمیل سیاستهای خود علیه اوپک و افزایش نقش کشورهای غیر اوپک مانند روسیه نیز کارآمدی این سازمان را تضعیف کرده است.
علیرضا صلواتی فعال اقتصادی نیز در مورد علت خروج قطر از اوپک توییت کرد: مقالهنویس بلومبرگ هم دلیل اصلی خروج قطر را با بیش از ۶۰۰ هزار بشکه تولید بعد از ۵۷ سال عضویت، همکاریهای گسترده پوتین_بنسلمان، بدون توجه به منافع سایر اعضا اوپک دانسته است.
با خروج قطر از اوپک به نظر می رسد به دلیل نزدیکی روابطش با ایران در آینده خروج ایران را هم به امری محتمل تبدیل کند با این حال عزم اوپک برای کاهش تولید با وجود شوک قطر باز هم وزیران و نمایندگان اوپک اعلام کردند اعضای کلیدی این گروه فارغ از تصمیم ناگهانی قطر برای خروج از اوپک، مصمم هستند هفته جاری درباره کاهش تولید نفت به توافق برسند.
از سوی دیگر شواهد حاکی از آن است که قطر وارد بازی خطرناکی شده است چرا که از یکسو قدرت خود را علیه مثلث نفتی بن سلمان، پوتین و ترامپ به نمایش گذاشته و از سوی دیگر قصد دارد گوی سبقت را در بازی گازی در غیاب ایران در پارس جنوبی به دست گیرد.