اقتصاد۲۴-از ابتدای ماجرای حذف پژو ۴۰۵ و پراید دو خودروی محبوب نزد خانوار‌ها به خصوص اقشار کم‌درآمد جامعه با، اما و اگرهای بسیاری روبه‌رو بود. در این میان تولید خودروی جایگزین در همان محدوده قیمتی از جمله مسائل مهمی بود که مسئولان مربوطه با آن مواجه شدند، این در حالی بود که راهکاری مشخص در این زمینه مد نظرشان نبود و ماجرای معرفی جایگزین برای دو خودرو بی نتیجه مانده بود. حال اخیرا خبر‌ها حاکی از آن است که برنامه-هایی برای تولید خودروی ارزان در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است. امیر جعفرپور، معاون دفتر خودرو و نیروی محرکه وزارت صنعت در گفت-وگو با ایرنا گفته است: «وزارت صنعت سه گزینه تولید میکروکارها، تولید خودرو با موتور کم‌مصرف و موتورسیکلت‌های چهارچرخ را در دست بررسی دارد تا گزینه مناسبی را برای خانواده‌های ایرانی برگزیند.»
بیشتر بخوانید: عکس/ این هم آخرین پرایدی که در ایران تولید شد
شکست طرح‌های بی‌پشتوانه
این مسئله در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از فعالان و کارشناسان بازار معتقدند چنین راهکار‌هایی نمی‌توانند مشکلات صنعت خودرو را مدیریت کنند. در این راستا فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به گزینه‌های جایگزینی برای خودروی پراید و پژو ۴۰۵ گفت: متاسفانه این‌روز‌ها ما با حرف‌هایی روبه‌رو هستیم که جای تعجب دارد. ۴۰۵ و پراید، خودروهای خانوادگی محسوب می‌شوند و برای چنین خودرو‌هایی نمی‌توان جایگزینی همچون میکروکارها، خودرو‌هایی که توان محدود دارند و یا موتور‌های سیکلت چهارچرخ درنظر گرفت. سه گزینه مطرح شده سه مسئله کاملا متفاوت از یکدیگر بوده و از لحاظ مصرفی نیز شبیه به هم نیستند.
وی افزود: ۴۰۵ و پراید خودرو‌هایی هستند که بسیاری از خانوار‌های کم‌درآمد مصرف تجاری از آن داشته و به وسیله آن‌ها کسب درآمد می‌کنند. قطعا میکروکار و یا موتور سیکلت چهارچرخ چنین قابلیتی را برای خانوار‌های کم-درآمد نخواهند داشت. مسئله دیگر این است که عمدتا خانوار‌های کم‌درآمد پرجمعیت هستند و گزینه‌های مطرح شده را نمی‌توان برای یک خانواده در نظر گرفت، این در حالی است که تا کنون موتور سیکلت چهارچرخ مجوز استفاده اینچنینی در ایران نداشته و مجوز‌های آن به صورت آفرود و یا خارج از خیابان بوده است و بی شک چنین وسیله‌ای جنبه تفریحی داشته و گران‌قیمت خواهد بود.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: اکنون ارزان‌ترین موتور سیکلت بنزینی زیر قیمت ۲۰ میلیون تومان نیست، پس چگونه می‌توان از خودروی اقتصادی حرف زد.
زاوه به بررسی میکروکارها پرداخت و گفت: میکروکارها خودروهای حمل‌ونقل شهری است. در تمام دنیا میکروکارها خودو‌های لوکسی بوده و به قشر پردرآمد جامعه مربوط می‌شود. این در حالی است که ما در شهر‌های بزرگ بزرگراههای درون‌شهری داریم. فاصله نقاط در شهر‌های بزرگ از فاصله دو شهر در شمال کشور بیشتر است و بنابراین نمی‌توان به راحتی از میکروکارها در شهر‌های بزرگ از جمله تهران استفاده کرد؛ بنابراین راهکار‌هایی که مطرح شده است همانند بسیاری از راه‌حل‌ها بی‌پشتوانه و بی‌مفهوم بوده و قطعا گزینه‌های مطرح شده جایگزین خودروهای پراید و پژو ۴۰۵ نخواهد بود.
راهکار‌های بی اساس چه پیامدی را به همراه خواهد داشت؟
این کارشناس بازار خودرو در پاسخ به این پرسش که مطرح شدن راهکار‌های بی‌پشتوانه چه پیامد‌هایی را برای جامعه و مصرف‌کنندگان به همراه خواهد داشت، گفت: در وهله اول حرف‌های بی‌پشتوانه و راهکار‌های بی‌اساس اعتماد عمومی را به شدت کاهش می‌دهد، به عبارتی دیگر سرمایه اجتماعی دولت (اعتماد عمومی) بر اساس حرف‌های بی‌پشتوانه به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد. اثر این اتفاقات را ما در جامعه شاهد هستیم و پیامد‌های آن تنها به کاهش اعتماد عمومی ختم نمی‌شود.
وی افزود: این اتفاقات چالش‌های بسیار بزرگ‌تری را برای جامعه به وجود می‌آورد و گسترش فقر عمومی یکی از این چالش‌ها خواهد بود. چندی پیش رئیس‌جمهوری گفته بود که حدود ۷ میلیون نفر نیازمند دریافت یارانه و سبد معیشتی هستند، اما اکنون به نظر می‌رسد بیش از ۶۰ میلیون نفر نیازمند این حمایت باشند. این مسئله نشان می‌دهد کشور دارد به نقطه‌ای می‌رسد که افراد زیادی در دسته فقر عمومی قرار خواهند گرفت. ما مشابه اتفاقات و ضعف‌های اقتصادی را در اوایل انقلاب و دوره جنگ داشتیم. در دوره جنگ یک فقر عمومی بر کشور حاکم بود و خانوار‌ها در تامین مایحتاج معیشت خود ناتوان بودند. این مشکلاتی بود که ما در دهه ۶۰ تجربه کردیم و متاسفانه اکنون کشور در حال بازگشت به همان دوره است و مردم در تامین نیاز‌های خود دچار مشکل شده‌اند.
وی با بررسی فضای بازار خودرو ادامه داد: حال جزئی‌تر به مسائل نگاه کنیم و بحث را در حوزه خودرو بررسی کنیم، در بازار خودرو فضای قدرت خرید مصرف‌کنندگان کاهش پیدا کرده و از سوی دیگر روند قیمت‌ها در مسیر افزایشی قرار گرفته است. به همین دلیل تعداد خودرو‌هایی که قابلیت عرضه به بازار را داشته باشند کم و حجم بازار کوچک خواهد شد.
زاوه گفت: این کاهش حجم بازار تاثیرات زیادی را بر مسائل ایمنی می‌گذارد، به عنوان مثال افراد به دلیل ناتوانی در خرید به سراغ خودروهای ارزان‌تری که از لحاظ فنی مشکل دارند، می‌روند، اما با توجه به عدم تناسب هزینه‌ها با درآمد حتی از پس هزینه‌های نگه‌داری همان خودروی فرسوده برنمی‌آیند. متاسفانه ما شاهد یک عقب‌گرد بزرگ در بخشهای مختلف اقتصاد هستیم. در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به لطف ثروت زیادی که از دولت‌های قبل به جا مانده بود اقتصاد به این شکل نشده بود، اما اکنون پس-انداز عمومی جامعه به آن اندازه نیست و افراد در یک فشار قوی قرار گرفته است.
منبع: ابتکار