اقتصاد۲۴ - مساله مهم در افزایش قیمت دلار، بحث عدم عرضه به بازار و مدیریت بازارسازی است. در این مدت نقش آن کسی که در بازار موثر بوده و بازار را کنترل می‌کرده، کمرنگ بوده است؛ بنابراین نقش بانک مرکزی و عدم ورودش به مدیریت بازار یکی از دلایل عمده صعود قیمت ارز بوده است. البته شاید بانک مرکزی هم با محدودیت‌هایی از جمله عدم دسترسی به منابع ارزی اش مواجه بوده است، اما این توجیهی برای ادامه برهم زدگی بازار نیست.
علاوه بر این موضوع، کاهش قیمت نفت و کاهش صادرات نفت ایران هر دو باعث کاهش درآمد ارزی در سال جاری شده است.
با این حال قیمت ارز در هفته‌های اخیر نوسانات زیادی داشته است و تا ۲۶ هزار تومان بالا رفت. بازیگران این بازار زمانی که دلار به کانال ۲۶ هزار تومانی برخورد کرد، فروش‌ها را در بازار شدت دادند. نوسان‌گیران زمانی که احساس کردند، بازارساز عرضه ارز خود را آغاز کرده است، عقب‌نشینی کردند و خرید‌های خود را بستند.
هم‌زمان بازارساز به جای مدیریت قیمت در یک محدوده خاص و آرام کردن روند کاهشی، عرضه خود را ادامه داد تا ریزش قیمت ادامه‌دار شود. زمانی که ریزش قیمت متوقف شد، به یکباره سفته‌بازان وارد بازار شدند و با بالا بردن خرید‌های خود ظرف دو روز قیمت‌ها را حداقل به‌صورت موقت چند کانال بالا بردند.
از این رو عدم مدیریت نوسانات و حساسیت نسبت به سطوح قیمتی موجب ثبت نوسانات زیاد در بازار ارز شده است.
عده‌ای از فعالان باور دارند، بازارساز با افزایش عرضه خود و ریزش شدید قیمت‌ها به‌دنبال آن بود که فرصت فروش ارز بالا خرید را به سفته‌بازان و نوسان‌گیران دلار ندهد.
بیشتر بخوانید: مقصر ناآرامی های اخیر بازار ارز کیست؛ دولت یا بازرگانان؟
از نگاه آنها، این اتفاق موجب می‌شد سفته‌بازان به‌دلیل داشتن دلار‌های بالا خرید، ریال کافی برای ورود به بازار در قیمت‌های پایین نداشته باشند. این افراد با هدف خرید ارز به نرخ صرافی بانکی و فروش آن به نرخ آزاد که تا چند هزار تومان تفاوت دارد، اقدام به خرید این ارز‌ها می‌کنند.
روند نزولی نرخ ارز به ویژه دلار، از اواخر تیرماه متوقف شده است. طی روز‌های گذشته اگر از جلوی صرافی‌ها عبور کرده باشید، احتمالا شاهد حضور پرتعداد خریدارانی در مقابل برخی صرافی‌ها بوده اید که با هدف خرید سهمیه دو هزار یورویی، به صرافی‌ها مراجعه کرده اند.
فروش متوقف شد!
متقاضیان کاذب این دلار‌ها همچنان به دنبال سفته بازی هستند، اما از سوی دیگر حالا صرافی‌های بانکی مطرح در محدوده خیابان فردوسی پاسخگوی نیاز متقاضیان نیستند و تنها خریدار دلار از مردم هستند. هرچند مقامات بانک مرکزی مدعی هستند که صرافی‌های بانکی فروشنده‌های ارز در این نابسامانی هستند.
حمیدرضا، مسئول یکی از این صرافی‌های بانکی در پاسخ به اینکه چرا دلار فروخته نمی‌شود؟ گفت: فروش نداریم و تنها خریدار دلار هستیم. هنوز نمی‌دانیم قیمت‌ها برچه پایه‌ای متوقف خواهد ماند و به ناچار هیچ فروشی نداریم.
به گفته این مسئول در یکی از صرافی‌ها، باید تکلیف قیمت‌ها مشخص شود تا بتوانیم اقدام به فروش آن کنیم در غیر این صورت عدم فروش را ادامه خواهیم داد.
این فعال صنفی می‌گوید: امروز با ادامه توقف قیمت‌ها پیش بینی ضعیفی از آینده قیمت ها داریم از اینرو فروش ارز به صلاح نیست.
اطمینان را به بازار ارز بدهید
همچنین عباس آرگون اقتصاددان درباره ضعف مدیریت بازار ارز به اقتصاد ۲۴ گفت: امروز وجود برخی هیجانات در بازار ارز را می‌توان ریشه در برخی نااطمینانی‌ها از آینده اقتصاد ایران دانست که به هر نسبتی که سیاستگذار می‌تواند این عدم اطمینان نسبت به آینده را مدیریت کرده و کاهش دهد.
آرگون افزود: وقتی برخی پیش‌بینی می‌کنند که سال سختی برای اقتصاد ایران پیش رو باشد، همین امر، انتظارات تورمی در مردم ایجاد می‌کند که به التهابات بازار دامن می‌زند؛ این بدان معنی است که مردم کمتر به اقتصاد و آینده آن اطمینان داشته باشند.
عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: چنین پیش بینی‌هایی، تقاضا برای تبدیل پول نقد به دارایی‌های سرمایه‌ای را افزایش می‌دهد و همین امر، سبب می‌شود که مردم مجددا برخی بازار‌ها را برای تبدیل دارایی‌های مالی خود جذاب بدانند، بازار‌هایی مانند ارز و سکه، خودرو و مسکن.
آرگون با تاکید بر اینکه دولت مدیریت بازار ارز را در اختیار دارد و بانک مرکزی با ورود‌های به موقعی که به بازار دارد، این سیگنال‌های هیجانی را می تواند کنترل کند گفت: مدیریت مؤثر از سمت بانک مرکزی باید توازن در بازار را پیش آورد تا آرامش به این بازار برگردد و عمق‌بخشی به بازار باید انجام شود.