به گفته سعید زرندی، طبق تبصره ۳ ماده ۱۰ قانون معادن، پروانه بهره برداری سندی رسمی، لازم الاجراء، قابل معامله، تمدید و توثیق است، لذا موضوع واگذاری و انجام معاملات حق امتیاز به صورت یکجا و یا عرضه خرد قابل انجام است.
همچنین درباره بلاتکلیف، تعطیل و یا سلب صلاحیت شده موضوع تشکیل شرکت سهامی عام پروژه با ورود چندین معدن و یا عرضه یکجا و حراج هر یک از معادن در تابلوی بورس کالای ایران نیز قابلیت اجرایی شدن دارد.
پس از اعلام خبر رئیس‌جمهور مبنی بر ضرورت ورود معادن به بورس، کارگروه ویژه استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای بخش معدن تشکیل شد تا زمینه استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای بخش معدن فراهم و فرآیند بورسی کردن معادن آغاز شود.
از همان ابتدا با توجه به نشست مدیران و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه، وزارت صمت، بورس، ایمیدرو، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی، سازمان زمین‌شناسی و خانه معدن و نتایج حاصل از این نشست می‌توان گفت، زمینه بورسی شدن معادن فراهم شده است.
سرنوشت طرح های نامشخص معدنی
در همین رابطه مهرداد اکبریان، رییس انجمن سنگ آهن ایران به اقتصاد۲۴ گفت: قرار است تمام محصولات زنجیره فولاد حداقل با ضریب 60 تا 70 درصد در بورس ارائه شود و در آنجا معاملات صورت گیرد و کشف قیمت در بورس باشد.
وی تصریح کرد: البته بورس هم باید زیرساخت های قبلی را اصلاح کند یعنی بورس باید شرایطی را داشته باشد که این را بپذیرد.
رییس انجمن سنگ آهن ایران گفت: موضوع واگذاری معادن از طریق بورس و قیمت گذاری آن کار بسیار پیچیده ای است که به نظر می رسد این نوع تصمیمات در حد شعار باقی بماند چراکه این قضیه امکان پذیر نیست.
بیشتر بخوانید: دولت علاقه‌ای به صادرات مواد معدنی ندارد!/ هشدار درباره رکود در تولید محصولات معدنی
اکبریان ادامه داد: مهمترین موضوع در معدن بحث ارزش گذاری و قیمت گذاری آن است که بر اساس یکسری مطالعات انجام می گیرد، مگر اینکه یک سازوکاری فراهم شود، به طور مثال یک سازمان دیگر در قالب یک شرکت که کمک حال بورس باشد و معادن و پروانه هایی که می آید ابتدا توسط آن شرکت چندین ماه مورد مطالعات قرار بگیرد و ارزش گذاری شده و گرید آن مشخص شود، سپس قیمت پایه تعیین و آن را وارد بورس کنند.
وی افزود: برای این طرحی که عنوان شده باید چنین سلسه مراتبی طی شود در غیر این صورت اگر فقط بحث خریدار و فروشنده و بورس باشد خیر به نظر من این کار سرانجام ندارد و شدنی نیست.
رییس انجمن سنگ آهن ایران به ابعاد منفی این موضوع اشاره کرد و گفت: این موضوع از پایه مشکل دارد و مهمترین بحث ارزش گذاری است. موضوع دیگر این است که کسانی که دلسوز بخش معدن کشور هستند علاقه ندارند با معدن به شکل کالا برخورد شود. فعالان این عرصه اصلا معدن را کالا نمی دانند در حالی که محصول تولید شده معدن، کالا است. سنگ آهن کالاست اما خود معدن کالا نیست که بخواهیم در بورس آن را به عنوان کالا خرید و فروش کنیم .
اکبریان یادآور شد: شخصی که معدن کاری می کند باید اهلیت معدن را داشته باشد، باید توانایی این کار را داشته باشد اصلا تمامی مشکلات سال‌های گذشته ما بر این اساس بود که معادن و پروانه های ما به دست کسانی افتاد که اهلیت معدنی را نداشتند. زبان بورس مشخص است؛ هرکسی که بیشتر پول داد، هر کسی که بیشتر قیمت داد برنده است. در بورس با برنده و بازنده مواجه هستیم درصورتی که به نظر من واگذاری بخش معدن نباید بین برندگان و بازندگان باشد ، بلکه باید بین کسانی باشد که اهلیت معدنی دارند.
این فعال معدنی در پایان تاکید کرد: همانطور که در ابتدا اشاره داشتم معدن کالا نیست که بخواهند آن را به راحتی در بازی برد و باخت بورس مشارکت بدهند چراکه این بخش از اقتصاد نباید به دست دلال و یا شخصی که صرفاً سرمایه گذار است بیفتد، بلکه باید به کسی اهلیت داشته باشد سپرده شود، از این رو این طرح قطعاً اجرایی نمی شود چون هیچ یک از مالکان معادن از این نوع واگذاری استقبال نخواهند کرد .