اقتصاد۲۴ - برخی منابع خبری مدعی شدند «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد با امضای یک فرمان اجرایی، طرف‌هایی که وارد مبادلات تسلیحاتی با ایران می‌شوند را تحریم کند.
سه منبع که خواسته‌اند نامشان فاش نشود به خبرگزاری رویترز گفته‌اند این فرمان اجرایی به رئیس‌جمهور آمریکا اختیار خواهد داد علیه طرف‌هایی که «ممنوعیت‌های مربوط به مبادلات تسلیحات» با ایران را نقض می‌کنند تحریم‌های ثانویه اعمال کند.
منابع مورد استناد رویترز گفته‌اند این فرمان اجرایی که احتمالاْ طی روزهای آینده صادر خواهد شد طرف‌های ناقض این «ممنوعیت‌ها» را به قطع دسترسی به بازار آمریکا تهدید خواهد کرد.
محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران طبق مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ منقضی خواهند شد و تلاش قبلی آمریکا برای جلوگیری از انقضای آن‌ها از طریق معرفی قطعنامه‌ای در شورای امنیت، به شکست انجامیده است.
پیش‌نویس قطعنامه آمریکا که روز ۲۵ مرداد به رأی گذاشته شد با ۱۱ رأی ممتنع، ۲ رأی موافق (آمریکا و جمهوری دومینیکن) و ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) رد شد.
بیشتر بخوانید: پمپئو: محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران را دائمی می‌کنیم
واشنگتن از قبل اعلام کرده بود چنانچه در تمدید محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود قصد دارد بر حسب تفسیر خود از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و توافق هسته‌ای برجام برای بازگرداندن تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اقدام کند.
بر همین اساس، دولت آمریکا روز۳۰ مرداد با ارائه نامه‌ای به رئیس شورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران مطلع کرد.
آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
چنانچه آمریکا از برجام خارج نشده بود، این نامه، روند ۳۰ روزهای را آغاز می‌کرد که می‌توانست به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود.
در آن حالت، تمامی تحریم‌های سازمان ملل نیمه شب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ (برابر با ۰۴:۳۱ بامداد ۳۰ شهریورماه) علیه ایران از سر گرفته می‌شدند. این تاریخ، چند روز قبل از سخنرانی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
با این حال، آمریکا اردیبهشت سال ۱۳۹۷ به مشارکتش در برجام خاتمه داده و طبق گفته اعضای شورای امنیت نمی‌تواند از حقوق تصریح‌شده در این توافق و متن قطعنامه صادرشده برای تأیید آن استفاده کند.
به همین دلیل، تلاش آمریکا از همان آغاز با مخالفت‌های جدی روبرو شده است. خبرگزاری رویترز ۱ شهریورماه گزارش داد ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامه‌هایی مخالفت خودشان را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران اعلام کرده‌اند.
بسیاری از اعضای شورای امنیت، تفسیر ایالات متحده درباره قانونی بودن اطلاعیه این کشور برای آغاز روند بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را زیر سئوال برده و آن را از لحاظ حقوقی بلااثر دانسته‌اند.
به عنوان مثال نماینده چین در سازمان ملل روز چهارم شهریورماه در نشست شورای امنیت تصریح کرد اعضای شورای امنیت معتقدند ابلاغیه آمریکا به این شورا درباره ایران را نباید به معنی آغاز روند بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران تلقی کرد.
در همان جلسه نماینده روسیه در سازمان ملل هم گفت نامه هفته گذشته آمریکا به رئیس شورای امنیت برای بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را نمی‌توان ابلاغیه‌ای رسمی از سوی این کشور در نظر گرفت که ذیل بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت صادر شده است.