این حجم از کالا در حالی در گمرکات دپو شده که مشکل عمده آن‌ها به تامین ارز بر می‌گردد؛ به طوری که در رابطه با کالا‌های اساسی بخش عمده‌ای از آن‌ها در انتظار تامین ارز هستند؛ بعضی به صورت اعتباری خریداری و به بنادر حمل شده اند و اسناد مالکیت نیز در اختیار خریدار داخلی قرار دارد و بخشی دیگر هنوز مالکیت به صاحب کالا منتقل نشده بود.
از سوی دیگر با وجود اینکه در مورد پنج قلم کالای اساسی قرار شد بدون ارائه کد رهگیری بانک به فوریت ترخیص شوند، اما صاحبان کالا به دلیل اطمینان از تامین ارز رسمی یا ترجیحی در آینده از این تسهیلات استقبالی نکردند.
بیشتربخوانید:واردکنندگان برنج باید ظرف ۱۰ روز کالای خود را از بنادر خارج کنند
در مورد کالا‌های غیر اساسی نیز اصلی‌ترین مشکل جهت ترخیص به عدم انتقال ارز و مالکیت این کالا‌ها و عدم قرار گیری در صف تامین ارز بانکی بر می‌گشت.
اما طی سفر اخیر معاون اول رئیس جمهور به همراه مسئولانی از وزارت صمت، گمرک و بنادر و راه و شهرسازی به استان هرمزگان و بازدید از بندر شهیدرجایی بندرعباس، در رابطه با تعیین تکلیف کالا‌های موجود در گمرک و بنادر تصمیماتی اتخاذ شد تا بتوانند به سرعت آن‌ها را ترخیص کنند.
آنطور که ارونقی -معاون فنی و امور گمرکی ایران -در مورد نتیجه بازدید از بنادر و تعیین تکلیف کالا‌ها توضیح داده است، مقرر شد بانک مرکزی در مورد اقلام و کالا‌هایی که به صورت اعتباری خریداری و اعلامیه تامین ارز برای آن‌ها صادر شده به سرعت از گمرک خارج خواهند شد. همچنین درباره کالا‌هایی که هنوز اسناد به دست خریدار نرسیده و مشکل انتقال ارز داشتند نیز نسبت به تامین ارز آن‌ها اقدام می‌شود.
در مورد کالا‌های غیر اساسی نیز که حدود ۳.۵ میلیون تن در گمرک و بنادر موجودی دارند قرار است متعاقب نظر وزارت صمت و گمرک و اعلام به بانک مرکزی به قید فوریت نسبت به تامین منشأ ارز این اقلام اقدام و ترخیص شوند.
در حالی گره ارزی از موانع ترخیص کالا‌های وارداتی به شمار می‌رود که اخیرا همتی رئیس کل بانک مرکزی نیز اعلام کرده بانک مرکزی آماده ترخیص کالا‌های اساسی و مواد اولیه تولید است؛ به طوری که وارد کنندگانی که در حال حاضر کالا‌های شامل مواد اولیه و قطعات خط تولید را در گمرک دارند اگر ثبت سفارش را به بانک مرکزی اعلام کنند این بانک نیز ظرف ۲۴ ساعت تخصیص ارز را انجام می‌دهد.
همچنین بر اساس اعلام رئیس کل بانک مرکزی در مورد کالا‌های اساسی نیز اگر هنوز وارد کنندگان کالا‌هایی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شده مشکل تامین ارز دارند، در صورت مراجعه به بانک مرکزی و بر اساس روش تعهدی این تعهد به آن‌ها داده می‌شود که ظرف سه ماه آینده ارزشان تامین شود.
مشکل دپو و ترخیص کالا‌های وارداتی در گمرک و بنادر موضوع جدیدی نیست و سال هاست که واردکنندگان و دستگاه‌های ذیربط با آن مواجه هستند که البته در دو سال اخیر به صورت جدی تری پیگیری شده و اقداماتی در این رابطه صورت گرفت و دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی در دستور کار بود، اما به هر حال همچنان این مشکل عمدتا به دلیل مسایل ارزی پابرجا ماند که به نظر می‌رسد با توافقات اخیر تا حدی این مسئله برطرف شده و موجب تخلیه میلیون‌ها تن کالا از گمرک و بنادر شود.
این در حالی است که به گفته معاون فنی گمرگ احتمالا ظرف چند روز آینده تصمیمات اتخاذ شده اجرایی و گمرک نسبت به ترخیص کالا‌های دپو شده اقدام خواهد کرد.