ساجده رحیمی، اقتصاد۲۴ - هنگ کنگ یکی از کوچکترین کشور‌های جهان است که در شرق آسیا و هم‌مرز با دریای چین و جنوب شرق کشور چین واقع شده و با سرزمین اصلی چین ۳۰ کیلومتر مرز مشترک دارد. هنگ کنگ از چهار بخش جزیره هنگ کنگ، کاولون، سرزمین‌های جدید، لانتائو و مرز مشترک آن با چین ۳۰ کیلومتر در استان شن ژن تشکیل شده است.
هنگ کنگ مرکز تجارت جهانی منطقه شرق آسیا و حوزه اقیانوسیه به حساب می‌آید و بسیاری از کشور‌ها و شرکت‌ها مرکز فعالیت‌های منطقه‌ای خود را در هنگ کنگ دایر کرده اند. این کشور مرکز مالی آسیاست و در بازرگانی بین المللی دارای تجارب بسیار خوبی است.
بیشتر بخوانید: چین چگونه مناطق آزاد خود را اداره می‌کند؟/ تمرکززدایی قدرت به نفع مقامات محلی، رمز موفقیت اقتصاد چین
از آنجایی که انتقال سرمایه و ورود و خروج کالا در هنگ کنگ آزاد است و به سهولت انجام می‌گیرد این کشور در تجارت آزاد سرآمد است و توانسته مناطق آزاد بسیار و موفقی ایجاد کند و در آن‌ها از سرمایه گذاری خارجی بهره بگیرد.
در حقیقت اقتصاد هنگ کنگ را یکی از آزادترین اقتصاد جهان می‌دانند که توانست برای ۱۶ سال متوالی آن را حفظ کند و در سال ۲۰۱۹ به عنوان آزادترین اقتصاد جهان از سوی بنیاد هریتیج معرفی شود.
همانطور که اشاره شد هنگ کنگ کشور کوچکی است، اما گردشگران زیادی به آن سفر می‌کنند و فرودگاه آن در رده شلوغ‌ترین فرودگاه‌های جهان قرار دارد به همین دلیل در گردشگری نیز موفق است.
حمل و نقل و تجارت بزرگترین بخش اقتصاد هنگ کنگ را تشکیل می‌دهد. بندر هنگ کنگ با بیش از ۱۰ ترمینال باربری یکی از پر ازدحام‌ترین بنادر دنیا بوده و دارای ۶۰۰ کشتی در حجم‌های مختلف است. بندر هنگ کنگ نیز سومین بندر کانتینری جهان به حساب می‌آید.
حمایت قاطعانه دولت هنگ کنگ از فعالان اقتصادی و تجاری یکی از دلایلی است که مناطق آزاد این کشور را به یکی از محبوب‌ترین مناطق آزاد جهان تبدیل کرده است و علاوه بر آن سیستم مالیاتی پیشرفته این کشور هم دلیل دیگری بر سهولت ایجاد کسب وکار‌ها در هنگ کنگ است.
سیستم اقتصادی هنگ کنگ هیچ مانعی برای تجارت ایجاد نکرده و تعرفه‌ای نیز برای ورود و خروج کالا (به جز تنباکو و روغن و هیدروکربن) وجود ندارد.
هنگ کنگ برای جذب سرمایه های خارجی از همه انواع جاذبههای لازم برخوردار است. هنگ کنگ نیز همانند تایوان و سنگاپور به گونهای غیر قابل تصور وابسته به سرمایههای خارجی است به همین دلیل شرکت‌های بزرگ و کوچک زیادی به مناطق آزاد آن جذب شده اند.
با نگاهی به گذشته، اولین منطقه تجارت آزاد چین (FTZ) در شانگهای در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد و از آن سال به بعد با قدرت برای جذب سرمایه گذاری‌ها و ایجاد مشوق‌های قانونی برای فعالان اقتصادی تلاش کرد و مناطق را افزایش داد. از زمان معرفی اولین منطقه آزاد تجاری در شانگهای، دولت چین ده‌ها منطقه دیگر را نیز اضافه کرده و برنامه‌هایی برای گسترش و ایجاد مناطق جدید دارد. چین ۱۸ منطقه آزاد تجاری دارد و به احتمال زیاد در آینده مناطق بیشتری ایجاد خواهد کرد. بزرگترین مناطق تجارت آزاد را می‌توانید در شهر‌های بزرگ آن مانند شانگهای، گوانگژو، شنژن، تیانجین و چونگ کین پیدا کنید. این یک قدم مهم از ابتکار یک کمربند یک جاده (OBOR) است، جایی که چین قصد دارد زیرساخت‌ها را توسعه دهد و در بسیاری از کشور‌های آفریقا، آسیا و اروپا سرمایه گذاری کند.
بیشتر بخوانید: سایه کرونا بر مناطق آزاد چین/ پکن چگونه اقتصاد خود را در دوران پساکرونا مدیریت خواهد کرد؟
چین اخیراً برنامه‌های بزرگی را برای تقویت بیشتر بازار تجارت الکترونیکی مرزی، با تخفیف مقررات و گسترش مناطق تجارت آزاد اعلام کرده است. دولت در نظر دارد منطقه تجارت آزاد جدیدی را در سال ۲۰۲۵ در هاینان معرفی کند، این منطقه از نظر مساحت بزرگترین منطقه خواهد بود و کل جزیره را پوشش می‌دهد.
از مشوق‌های این مناطق می‌توان به آن اشاره کرد که کالا‌ها می‌توانند بدون نیاز به پرداخت مالیات و عوارض در چین بین FTZ و خارج از کشور حرکت کنند.
با معرفی و توسعه سریع مناطق آزاد تجاری، دولت چین کار باز کردن و انجام تجارت در داخل کشور را به طرز چشمگیری آسان کرد و با مالیات پایین‌تر، روند‌های کارآمدتر، گزینه استخدام کارمندان چینی و موارد دیگر توانست مناطق آزاد موفقی ایجاد کند.
مناطق آزاد تجاری نقشی اساسی در توسعه بلند مدت چین به عنوان یک کشور در حال توسعه خواهند داشت و برای شروع و گسترش طرح یک کمربند یک جاده (OBOR) مهم خواهند بود.
هرچند سال ۲۰۱۹ برای هنگ کنگ سال سختی بود و نا آرامی‌ها و شورش ها، جنگ تجاری آمریکا و چین و وضعیت نامطلوب اقتصاد جهانی بر اقتصاد این کشور نیز تاثیرگذار بود، اما پایه‌ای که این کشور برای اقتصاد خود ریخته نشان می‌دهد همچنان می‌تواند سرپا باشد و با کمی تغییر در آمار به موفقیت‌های خود ادامه دهد.
اقتصاد۲۴ پیشتر نقش مناطق آزاد در اقتصاد آلمان، چین ، ترکیه ، امارات ، هند ، سنگاپور ، اسپانیا، کره جنوبی، کاستاریکا، یونان ، ایتالیا ، عمان، نیجریه ، موریس ، مالزی ، کانادا ، بنگلادش ، تونس و مناطق ویژه اقتصادی روسیه، ازبکستان ، بلاروس ، عربستان ، لبنان ، تانزانیا ، آرژانتین ، لیتوانی ، غنا ، گرجستان ، اندونزی ، کرواسی ، نامیبیا ، پاناما، کلمبیا، اولین منطقه آزاد تجاری جهان و همچنین شهر اینترنتی دبی را نیز بررسی کرده بود که گزارش آن را می‌توانید مطالعه کنید.