اقتصاد ۲۴ - شهر هوشمند به عنوان مدلی از اداره شهر‌ها این روز‌ها مورد توجه خیلی از کشورها قرار گرفته؛ از سویی نوآوری و سرمایه‌گذاری در خدمات ICT با هدف بهبود خدمات عمومی و کیفیت زندگی برجسته می‌کند و از سوی دیگر ایده‌ای برای تسریع انباشت سرمایه در راستای تولیدات بزرگ که خصلت اولیه آن به شمار می‌رود. جایی که ابرشرکت‌ها و سرمایه‌دارانشان با گسترش فناوری‌ها و در نتیجه کاهش هزینه تولید شرکت‌های کوچکتر را می‌بلعند.
گردش مالی بالای شهرهای هوشمند مهم‌ترین محرک کشورها برای ساخت چنین شهر‌هایی است. مناطق آزاد ویژه اقتصادی که در جهت تسهیل سرمایه‌گذاری‌ها امکانات ویژه‌ای دارند، برای ایجاد و ساخت این شهر‌ها مناسب هستند که یکی از نمونه‌های مهم آن در شهر دبی امارات قابل مشاهده است.
ایجاد شهرهای هوشمند مورد توجه خیلی از کشورها است. اتحادیه اروپا نیز تلاش خود را صرف طرح یک استراتژی برای دستیابی به رشد «هوشمند» شهری برای کلان شهرهای خود کرده است. اتحادیه اروپا طیف وسیعی از برنامه‌ها را تحت عنوان «دستور کار دیجیتال اروپا» توسعه داد.
اقتصاد سیاسی شهرهای هوشمند
آروپ، یک شرکت خدمات مهندسی بریتانیایی و چندملیتی که در پروژه معروف پل هزاره لندن مشارکت داشته، تخمین می‌زند که بازار جهانی خدمات شهری هوشمند تا سال ۲۰۲۰ رقم ۴۰۰ میلیارد دلار در سال باشد. تخمین‌های محافظه‌کارانه‌ای نیز وجود دارد که نشان می‌دهد انگلستان احتمالاً ۱۰ درصد از این بازار جهانی را به خود اختصاص خواهد داد.
مجله فوربز در این زمینه می‌نویسد: در سال ۲۰۲۵ انتظار می‌رود حدود ۲۶ شهر هوشمند جهانی داشته باشیم که دستِ کم پنج پارامتر شهر هوشمند را دارا باشد و حدود ۵۰ درصد این موارد در آمریکای شمالی و اروپا واقع خواهد بود.
بیشتر بخوانید: شهرهای خلاق چگونه می‌توانند مناطق اقتصادی فعال و موفقی را رقم بزنند؟
مطابق اطلاعات فوربز؛ بر اساس مطالعات انجام گرفته، پتانسیل ترکیبی بازار برای شهرهای هوشمند در بخش‌های انرژی، حمل و نقل، مراقبت‌های بهداشتی، ساختمان، زیرساخت‌ها و حاکمیت ۱.۵ تریلیون دلار در سطح جهان تخمین زده‌اند. اگر آن را با تولید ناخالص داخلی کشورها در سال ۲۰۱۴ مقایسه کنیم، حتی بالاتر از تولید ناخالص داخلی اسپانیا خواهد بود که آن کشور را به بالاتر از دوازدهمین تولید ناخالص داخلی جهان تبدیل می‌کند. با این وجود اگرچه پتانسیل بسیار زیادی است، اما مهم‌ترین چالشی که در پیش رو دارد، یافتن بودجه و ایجاد مدل مناسب تجاری است.
شهرهای هوشمند دوست‌دار طبیعت
شهرهای هوشمند را در عین حال باید دوست‌داران محیط زیست نیز دانست. چندین شهر وجود دارند که بر جنبه‌های خاصی مانند حمل و نقل، انرژی و مدیریت پسماند تمرکز کرده‌اند و در همین راستا شرکت‌های بزرگ انرژی مانند GE (جنرال الکتریک) در حال ساخت و بهره‌برداری از شبکه‌های هوشمند برای شهر‌هایی مانند آتلانتا هستند. در سال ۲۰۱۷، شهر کلمبوس اوهایو پیگیری یک ابتکار شهر هوشمند را آغاز کرد. این شهر برای ایجاد گروهی از ایستگاه‌های جدید شارژ وسایل نقلیه برقی اقدام کرد.
این نوع قرارداد‌ها برای آماده‌سازی برای تغییرات آب و هوایی، گسترش زیرساخت‌های الکتریکی و تبدیل ناوگان وسایل نقلیه عمومی موجود به اتومبیل‌های برقی استفاده می‌کنند. برای انجام این کار، وزارت حمل و نقل ایالات متحده، ۴۰ میلیون دلار کمک مالی به شهر کلمبوس اعطا کرد. این شهر همچنین ۱۰ میلیون دلار از شرکت ولکان دریافت کرد.
ایجاد شهر هوشمند فقط بر این جنبه تمرکز ندارد. مباحثی مثل انرژی هوشمند، ساختمان هوشمند، زیرساخت‌های هوشمند، مراقبت‌های بهداشتی هوشمند، شهروند هوشمند و ... نیز در شهرهای هوشمند قابل تعریف است.