اقتصاد۲۴ - قشم به عنوان بزرگترین جزیره غیر مستقل جهان و بزرگترین جزیره خلیج فارس بعد از جزیره خارک، یکی از مهمترین مناطق حوزه نفت و گاز در جنوب کشور محسوب می شود که ظرفیت‌های فراوانی در این حوزه دارد. امتیازاتی که در حوزه معافیت‌های مالیاتی در منطقه آزاد قشم برای سرمایه‌گذاران فراهم شده، سرمایه‌های زیادی را به این منطقه جذب کرده است.
بخشی از سرمایه‌ها در قشم به حوزه‌‌های پالایشگاه، پتروشیمی، نیروگاه، ذخیره‌سازی و سوخت‌رسانی اختصاص دارد.
خبرنگار اقتصاد۲۴ برای بررسی آخرین وضعیت حوزه نفت و گاز و انرژی جزیره قشم با کیهان عباسیان، معاون اقتصادی و سرمایه گذاری منطقه آزاد قشم گفتگویی انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:
* حمایت از تولید داخل، اهمیت ویژه‌ای در سیاست‌گذاری‌های چند سال اخیر منطقه آزاد قشم داشته است. در این رابطه در پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها چه اقدامات کلی صورت گرفته است؟
- با پیش‌بینی‌های صورت گرفته در منطقه آزاد قشم برای ایجاد زیرساخت‌های لازم، زمینه سرمایه‌گذاری برای بیش از ۱۴ میلیارد دلار در پنج حوزه پالایشگاه، پتروشیمی، نیروگاه، ذخیره‌سازی و سوخت‌رسانی، فراهم و قشم به‌عنوان سومین هاب نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی ایران معرفی شده است.
موافقت وزارت نفت برای تامین خوراک نفت سنگین و فوق سنگین ۴ پالایشگاه در قشم با رقم سرمایه گذاری ۴۵۰ میلیون دلار، نشان از آینده توسعه‌ای جزیره با تمرکز بر این صنعت استراتژیک دارد.
عملیات احداث نخستین واحد پالایشگاهی در این حوزه در سال ۱۳۹۵ به منظور تولید ۷۰ هزار بشکه قیر در دو فاز ۳۵ هزار بشکه‌ای آغاز شد که فاز نخست آن با سرمایه گذاری ۱۳۳ میلیون دلار و پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصدی طبق برنامه و پیش‌بینی اسفند ماه ۹۹ به بهره برداری می‌رسد.
* در شرایط امروز کشور صادرات محصولات نفتی و ایجاد زیرساخت برای آن از جمله سیاست‌های دولت بوده است. در منطقه آزاد قشم برای صادرات محصولات نفتی و پتروشیمی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
- با توجه به صدور موافقت اصولی تامین خوراک گاز ۵ مجتمع پتروشیمی در منطقه آزاد قشم توسط وزارت نفت و همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و تصویب تخصیص روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب خوراک گاز برای این صنعت، عملیات اجرای خط انتقال گاز ۳۰ اینچ منشعب از خط هفتم سراسری به قشم شروع شده است و همچنین با توجه به نهایی شدن جانمایی و طرح جامع هاب نفت، گاز و پتروشیمی سلخ، در حال حاضر منطقه آزاد قشم بهترین مکان برای سرمایه گذاری و حضور علاقمندان به صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی و صنایع پایین دست آن است.
با راه اندازی این ۵ واحد، جزیره قشم خواهد توانست سالانه ۱۰ میلیون تُن محصولاتی مانند متان، متانول، پروپیلین و پلی پروپیلن و محصولات پایین دستی تولید و صادر کند.
فاز نخست واحد ذخیره سازی نفت خام و فرآورده‌های نفتی با ظرفیت ۳.۲ میلیون بشکه با حجم سرمایه گذاری ۲۱۷ میلیون دلار در شهریور ماه به بهره برداری رسیده است و همزمان فاز دوم این طرح با ظرفیت ۳.۲ میلیون بشکه نیز در حال ساخت و اجراست.
بیشتر بخوانید: افتتاح پروژه ۲۷۰ میلیون یورویی ذخیره سازی نفت در منطقه آزاد قشم
این سایت ذخیره سازی نفت خام و فرآورده‌های نفتی از طریق خط انتقال به شبکه نفت سراسری کشور متصل است و با خط انتقال و ایجاد SPM در ساحل سوزا برای عملیات صادرات محصولات نفتی آماده می‌شود.
* عملیات سوخت رسانی و خدمات به کشتی‌های عبوری در خلیج فارس با چه طرفیتی انجام می‌گیرد؟ زیرساخت‌های این حوزه در چه وضعیتی است؟
- اقدامات لازم در ساخت اسکله برای عملیات سوخت رسانی و خدمات به کشتی‌های عبوری در خلیج فارس با ظرفیت ۵۰ هزار تن و سرمایه گذاری بالغ بر ۴۸۵۰ میلیارد ریال که در منطقه هاب ملی بانکرینگ سلخ به مرحله بهره برداری رسیده در حال انجام است و تصویب گمرک تخصصی مشتقات نفتی در مرز دریایی سلخ نیز بخش دیگری از زیرساخت‌های نرم افزاری و اداری آماده شده در این منطقه است.
همچنین وزارت نفت یک مجوز دیگر واحد سوخت رسانی در منطقه آزاد قشم با ظرفیت ۵۰ هزار تُن به همراه تمامی طرح‌های جانبی صادر کرده و عملیات اجرایی آن شروع شده است.
زیرساخت دیگر در دست احداث این منطقه، ساخت یک اسکله نفتی با ظرفیت ۱۴.۵ میلیون تُن در سال با ۵۳ میلیون یورو سرمایه گذاری در سایت صنعتی - پالایشگاهی کاوه است که به منظور تامین زیرساخت واردات خوراک پالایشگاه‌های قشم و بارگیری فرآورده‌های نفتی صادراتی در حال اجراست که با توجه به پیشرفت ۷۰ درصدی طرح برابر برنامه تا پایان سال جاری قابل بهره برداری است.
* در راستای کمک به تولید انرژی پاک در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی در منطقه آزاد قشم چه اقداماتی شده است؟
- به منظور عمل به تعهدات و مسئولیت‌های اجتماعی در برابر جامعه و نسل‌های آینده نیز، سازمان منطقه آزاد قشم در حوزه تولید انرژی پاک از منبع پایان ناپذیر خورشیدی، ضمن راه اندازی واحدی با توان تولید ۱۰ مگاوات برق از انرژی خورشیدی در سال ۱۳۹۶، یک طرح نیروگاه خورشیدی دیگر با توان ۳ مگاوات را با پیشرفت فیزیکی ۵۵ درصد در دست اقدام دارد.
طرح ایجاد دو نیروگاه سیکل ترکیبی با توان تولید هر کدام ۵۰۰ مگاوات برق و ۱۰۰ هزار متر مکعب آب شیرین در روز، بخش دیگری از تلاش‌های سازمان منطقه آزاد قشم در راستای خودکفایی جزیره در بخش تامین انرژی است که یک واحد با ۳۴۰ مگاوات تولید در شهریور ماه به بهره برداری رسیده و وارد مدار شبکه سراسری برق شده است.
واحد دیگر نیز با ظرفیت ۳۲۰ مگاواتی با پیشرفت فیزیکی ۶۵ درصدی در دست احداث است.