اقتصاد۲۴ - سرعت نگران کننده شیوع کرونا به ویژه در اروپا بار دیگر معامله گران را به وحشت انداخته و اکنون زمزمههایی از بازگشت قرنطینههای سراسری در قاره سبز به گوش میرسد. در آمریکا، لهستان، فرانسه، آلمان و انگلیس رکوردهای جدیدی از ثبت مبتلایان روزانه گزارش شده و شمار قربانیان نیز مجددا در حال بازگشت به پیکهای ثبت شده قبلی است.
پیش از این سازمان بهداشت جهانی با دعوت از کشورهای جهان برای همکاری با یکدیگر هشدار داده بود تاخیر در توسعه واکسن میتواند شمار قربانیان را تا دو میلیون نفر نیز افزایش دهد.
در شرایطی که کریستین لاگارد- رئیس بانک مرکزی اروپا از استفاده حداکثری از ابزارهای در اختیار این بانک برای تقویت طرف تقاضا و رشد اقتصادی خبر داده، مرکز آمار اتحادیه اروپا در گزارشی ناامیدکننده اعلام کرد متوسط نرخ تورم در ۱۹ کشور عضو منطقه یورو در ۱۲ماه منتهی به سپتامبر با ۰.۲ درصد کاهش نسبت به رقم مشابه منتهی به ماه قبل به منفی ۰.۳ درصد رسیده که این نرخ تورم در فاصله زیادی از سطح دو درصدی هدفگذاری شده توسط بانک مرکزی این منطقه باقی مانده است.
همچنین متوسط نرخ تورم در ۱۲ ماه منتهی به سپتامبر در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا ۰.۳ درصد اندازهگیری شده که ۰.۱ درصد کمتر از رقم ثبت شده ماه قبل بوده است.
دانشگاه آکسفورد که در حال حاضر یکی از پیشروترین مراکز علمی جهان در مقابله با ویروس کرونا محسوب میشود از رضایت بخش بودن نتیجه اولیه آزمایش واکسن ساخت خود بر روی افراد میانسال و سالمند خبر داده هر چند که اعلام کرده است هنوز برای تعمیم استفاده از این واکسن روی همه مردم جهان اطمینان خاطر وجود ندارد و نیاز به آزمایشهای بیشتری است. جهشهای ژنتیکی ویروس کرونا و رفتار متفاوت آن در نقاط مختلف جهان رسیدن به نسخهای واحد برای مقابله با آن را بسیار دشوار ساخته است.
با وجود ادعاهای قبلی ترامپ و برخی مقامات دولت وی در توزیع واکسن کرونا تا پیش از انتخابات، به نظر نمیرسد تا پایان سال خبری از واکسن کرونا باشد به ویژه آن که هنوز نتایج استفاده از نمونههای اولیه در مقیاس وسیع مشخص نشده است. آماده نشدن واکسن مقابله با کرونا در شرایطی رخ میدهد که ابتلا به کووید-۱۹ همزمان با شروع فصل سرما در بسیاری از کشورهای جهان به سطح نگران کنندهای رسیده و این مساله باعث بازگشت برخی از محدودیتها شده است.
دلار
وضعیت به ویژه در اروپا هشدارآمیز است و فعالان بازار نگران اند ضربه دیگری به پیکر کم جان اقتصاد این کشورها وارد شود. لهستان، مجارستان و جمهوری چک از رکوردشکنی تعداد مبتلایان روزانه به کرونا خبر داده اند و در ورشو ساعت مجاز برای حضور مردم در فروشگاهها محدود شده است.
تاکنون بیش از ۴۵ میلیون و ۳۶۰ هزار و ۵۸۲ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین یک میلیون و ۱۸۶ هزار و ۶۰۹ نفر جان خود را از دست دادهاند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۲۳۴ هزار و ۱۷۷ نفر، برزیل با ۱۵۹ هزار و ۳۳ نفر، هند با ۱۲۱ هزار و ۱۳۳ نفر، مکزیک با ۹۰ هزار و ۷۷۳ نفر و انگلیس با ۴۵ هزار و ۹۵۵ نفر بوده است.
فضای ریسک بر سر بازارهای ارز بیش از پیش تشدید شده است. معامله گران نگران اند فضای تنش بین آمریکا و شرکای تجاری بزرگش تا پیش از انتخابات روی دور تند افزایشی باشد و این مساله بیش از پیش فشار روی اقتصاد جهانی را که به دلیل کرونا با مشکلات زیادی روبروست، تشدید کند. دور جدید این اختلافات به ویژه در حوزه سرمایه گذاری و ارز برجسته شده است.
آن طور که روزنامه دولتی ساوث چاینا مورنینگ پست گزارش داده، چین ممکن است تنوع بخشی به ذخایر ارزی خود را با هدف کاهش وابستگی اقتصاد خود به دلار و آسیب پذیری کمتر از تحریمهای احتمالی آمریکا در آینده تشدید کند. آمارهای منتشرشده توسط وزارت خزانه داری آمریکا نیز نشان میدهد روند کاهش وابستگی چین به دلار کماکان ادامه دارد و میزان اوراق قرضه دلاری در اختیار این کشور تا پایان ماه آگوست به ۱.۰۷ تریلیون دلار رسیده که این رقم از سال ۲۰۱۷ تاکنون بی سابقه بوده است.
تقابل چین و آمریکا روی سرمایه گذاریهای متقابل اتباع دو کشور نیز تاثیر محسوسی داشته تا جایی که خرید خانه در آمریکا توسط اتباع چینی طی ۹ ماه نخست امسال نسبت به بازه مشابه زمانی سال قبل حدود ۶۰ درصد کاهش یافته است. چینیها از هشت سال پیش تاکنون بزرگترین خریداران خارجی خانه در آمریکا بوده اند و کاهش ۶۰ درصدی خانه توسط آنها بدان معنا بوده که ۱۱.۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی کمتر وارد چرخه اقتصاد آمریکا شده است.
روزهای پرنوسان دلار در بازارهای ارزی ادامه دارد و انتظار میرود دست کم تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا این وضعیت ادامه خواهد داشت. باتوجه به اختلاف کم آرای جو بایدن و دونالد ترامپ در نظرسنجیهای مختلف، پیش بینی پیروز انتخابات و مسیر دلار چندان کار راحتی نیست و معامله گران در خصوص زمان مناسب برای خرید یا فروش دلار با یکدیگر هم عقیده نیستند. انتخابات ریاست جمهوری روز سوم نوامبر (۱۳ آبان) برگزار خواهد شد، اما به دلیل کرونا و طولانی بودن فرآیند اعلام نتیجه شمارش آرای پستی احتمالا اعلام نتایج با تاخیر مواجه خواهد شد.
تداوم روند افزایش کسری بودجه دولت آمریکا باعث نگرانی معامله گران از وادار شدن فدرال رزرو به چاپ پول بیشتر شده است. دفتر کنترل بودجه آمریکا در گزارشی اعلام کرده است همزمان با افزایش هزینههای دولت برای حمایت از بخشهای مختلف اقتصادی این کشور در برابر پیامدهای ویروس کرونا، کسری بودجه دولت در سال مالی ۲۰۲۰ به ۳.۱۳ تریلیون دلار رسیده است که این رقم با وجود کمتر بودن نسبت به برآوردهای قبلی، یک رکورد کاملا تازه محسوب میشود.
ادوارد مویا- کارشناس مسایل ارزی در موسسه اواندا - گفت: هر چند که شاهد انتشار برخی از اخبار امیدوارکننده هستیم، اما واقعیت این است که چشم انداز اقتصادی جهان خیلی نسبت به قبل تغییری نکرده است. از نظر بازارها احتمال پیروزی دموکراتها در انتخابات بیشتر شده و اگر کنترل دولت و مجلس سنا و کنگره به دست آنها بیافتد احتمالا شاهد افزایش فشار مالیاتی روی شرکتهای بزرگ و ثروتمندان خواهیم بود که شاید دلخواه برخی فعالان اقتصادی نباشد، اما از طرف دیگر این نکته هم مطرح است که بایدن فرد مناسب تری برای مقابله با کرونا خواهد بود.
شاخص دلار
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه میگیرد، در معاملات امروز با ۰.۶۱ درصد افزایش نسبت به روز گذشته در سطح ۹۳.۹۵۳ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس نیز معادل ۱.۰۹۲ دلار اعلام شد (نرخهای فوق بر حسب ساعت پایانی معاملات بازارهای ارزی نیویورک محاسبه شده است).
ارزهای اروپایی
در تازهترین دور از معاملات، پوند با ۰.۵۸ درصد کاهش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۲۹۱ دلار مبادله شد. یورو ۰.۶۵ درصد پایین رفت و با از دست دادن کانال ۱.۱۷ به ۱.۶۷ دلار رسید.
ارزهای آسیایی
در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۰۲ درصد افزایش به ۱۰۴.۳۶۳ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۴۲۵ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۶۹۹ یوان چین اعلام شد.