اقتصاد۲۴ - سوداگری و دلالی کلید واژه رایج در بین بسیاری از اظهارنظر‌های مسئولان و رسانه‌ها در زمان بالا رفتن قیمت‌هاست، دیواری که همواره آماده است تا از آن بالا رفت و تقصیر را به گردن آن انداخت. هرچند ناگفته پیداست که سوداگران و دلالان می‌توانند در شرایط بد اقتصادی به بدتر شدن شرایط دامن بزنند، اما سوال اینجاست که می‌توان گفت عامل اصلی آشفتگی در بازار آن‌ها هستند؟
مسکن، اما از جمله کالاهای اساسی مردم است که طی چند سال گذشته به واسطه بالا رفتن بیش از حد آن دست بسیاری را از رسیدن به آن کوتاه کرده است. با این حال، اما به نظر می‌رسد بعد از یک دوره رشد با شیب بسیار تند حالا بازار مسکن کمی عقب نشینی کرده و به گفته کارشناسان حباب آن تا حدودی فروکش کرده است.
اما در همین زمینه علیرضا پاک فطرت، عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه "۵۰ درصد مشاوران املاک مجوز قانونی فعالیت ندارند،" گفته بود: فعالیت سوداگرایانه برخی بنگاه‌های املاک از عوامل تلاطم بازار مسکن است.
اظهار نظری که البته مصطفی قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک نسبت به آن واکنش نشان داد و در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: عده‌ای که این اظهار نظر‌ها را می‌کنند یا خواب هستند و یا خود را به خواب زده‌اند و نمی‌دانند که علت گرانی از کجا ناشی می‌شود؟
وی افزود: فردی که می‌گوید ۵۰ درصد مشاوران املاک بدون مجوز هستند باید بگوید این آمار از کجاست؟ ما ۱۲ هزار مشاور املاک داریم و ۱۲۰۰ واحد بدون مجوز و البته در شرف اخذ مجوز هستند. پس این آمار ۵۰ درصد از کجاست؟
بانک مرکزی عامل گرانی مسکن بود؟
قلی خسروی در ادامه این گفتگو تصریح کرد: بیش از ۸۵ درصد تولید ساختمان دست دولت است. از طرف دیگر در خرداد ماه سال جاری قیمت ملک ۱۵ درصد بالا رفته بود که یک مرتبه بانک مرکزی اعلام کرد که قیمت مسکن ۴۸ درصد رشد داشته است. به نظر می‌رسد این آمار به واسطه بانک‌هایی است که پشتوانه‌شان ساختمان‌هایی است که تحت تملک دارند بنابراین برای بالا بردن تراز مالی بانک‌ها این آمار اعلام شد که همین سبب افزایش قیمت نیز در بازار شد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک خاطرنشان کرد: همچنین باید در نظر داشت که ۴ مولفه همواره بر قیمت مسکن اثرگذار است؛ ارز، طلا، حامل انرژی و بورس. مردم به واسطه گسترش رسانه‌ها آگاهی بیشتری دارند و با تغییر قیمت در این ۴ مولفه اثر آن را در بازار مسکن می‌بینند.
قلی خسروی همچنین گفت: توصیه من این است که آقایان اگر خواب هستند بیدار شوند و اگر بیدارند هوشیار شوند. برای مثال آقای جهانگیری در جایی گفته بود با بالا رفتن قیمت مسکن باید کمیسیون مشاوران املاک پایین آید. این اظهارنظر هیچ منطقی جز یک جنجال بیهوده ندارد. در حالی که قیمت کمیسیون مسکن در کشور‌های منطقه افغانستان، ترکیه و دبی از ایران بیشتر است.
قیمت‌ها بالا برود به ضرر مشاوران املاک است
قلی خسروی همچنین با بیان اینکه اگر قیمت مسکن بالا برود بازار به رکود بیشتری می‌رود، اظهار کرد: بنابراین سود مشاور املاک نیز کاهش می‌یابد پس چرا بدون در نظر گرفتن مولوفه‌های اصلی قیمت مسکن تقصیر را در موضوع کم اهمیت‌تر جستجو می‌کنند و یا آدرس غلط می‌دهند؟
بیشتر بخوانید: سردرگمی مجلس یازدهم در ساماندهی آشفته‌بازار مسکن
رئیس اتحادیه مشاوران املاک یادآور شد: عده‌ای می‌گویند عامل گران فروشی در بازار مسکن مشاوران املاک هستند، این افراد یا خوشان در کار ساخت و ساز مشغول هستند و یا از روی نا آگاهی اینگونه اظهار نظر می‌کنند. مالک یک ملک با توجه به سایر مولفه‌ها قیمت گذاری می‌کند. وقتی همه کالا‌ها در کشور گران می‌شود طبیعتاً مالک نیز روی اجاره بها می‌گذارد و یا قیمت ملک را بالاتر تعیین می‌کند.
وی گفت: سال‌ها پیش یک از نمایندگان مجلس در دوره‌ای مدام اعلام می‌کرد که ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش قیمت ملک داشته‌ایم که تقصیر مشاوران املاک است بعداً معلوم شد که خود در کار ساخت و ساز در یک منطقه تهران است. البته برخی از اظهارنظرها نیز به دلیل نا آگاهی از وضعیت بازار است.
قلی خسروی با بیان اینکه ذات کار مشاور املاک پایین آوردن قیمت است، یادآور شد: برخی می‌گویند مشاوران املاک قیمت را بالا می‌برند تا کمیسیون بیشتری بگیرند در حالی که اگر قیمت یک ملک را بیشتر اعلام کنیم مشتری‌ها کمتر می‌شوند و رونق در بازار کمتر است. برخی مردم را با این اظهارنظرها گمراه می‌کنند؛ در حالی که طی این ۸ سال دولت هیچ ساخت و سازی نکرده و مدام تقصیر را بر گردن بخش خصوصی می‌اندازند. به نظر می‌رسد این اظهار نظر‌ها فرافکنی تقصیرات تصمیم گیران است.
دلالان در حال ترک بازار مسکن هستند؟
همچنین در این بین یک کارشناس حوزه مسکن با بیان اینکه شاهد کاهش انتظارات تورمی و خروج دلالان از بازار مسکن هستیم گفت: ساخت و ساز در تهران افت کرده، اما در شهرستان‌ها رونق گرفته، زیرا هنوز بین توان متقاضیان و قیمت‌ها شکاف عمیقی ایجاد نشده است.
فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه سازان در گفتگویی با ایسنا با بیان اینکه آغاز روند تخلیه حباب بازار‌ها اتفاق خوبی است گفت: اینکه بازار‌های موازی مسکن حبابشان خالی شود انتظارات تورمی را در بخش مسکن کاهش می‌دهد و تاثیرش در آینده به شکل کاهش معاملات سفته بازانه بروز خواهد یافت. کسانی که نظم بازار مسکن را با رفتار‌های سوداگرانه به هم می‌ریزند در حال خروج از بازار هستند. در این شرایط می‌توان امیدوار بود بازار مسکن از یک ثبات اقتصادی تبعیت کند که برای اقتصاد کشور مفید خواهد بود.