اقتصاد24 - بارش‌ها در سال آبی جاری نسبت به سال قبل آن با افزایش چشمگیری همراه بوده؛ به‌طوری که ۲۳۷ درصد از سال گذشته بیشتر شده است. اما از آنجایی که در سال گذشته ایران با کم آبی شدید مواجه بود، نمی‌توان به 3 برابر شدن بارش‌ها نسبت به یک سال خشک امید بست. ایران کشوری با اقلیم خشک است و پراکندگی بارش‌ها هم در حوضه‌های آبریز آن یکسان نیست. به‌طوری که در یک بخش شاهد سیلاب هستیم و در بخشی دیگر خشکسالی شدید. برای مثال در استان سیستان و بلوچستان هنوز با خشکی و کم آبی شدید رو به رو هستیم.
با این حال بارش‌های ماه‌های اخیر را باید به فال نیک گرفت و به کاهش مشکلات تأمین آب و برق در تابستان 1398 خوشبین بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بارش‌های پاییزی و زمستانی امسال حداقل 20 درصد ظرفیت تولید برق از نیروگاه‌های برقابی را افزایش خواهد داد و این موضوع به عبور بدون خاموشی از تابستان آتی کمک بزرگی خواهد کرد.
البته ایران با خشکسالی‌های ادواری مواجه است و باید از ظرفیت ایجاد شده توسط بارش‌های اخیر به عنوان یک فرصت برای برنامه‌ریزی در جهت سازگاری با کم آبی بهره برد. باید پذیرفت که این بارش‌ها قرار نیست هر ساله تکرار شود و راه گریزی جز مدیریت مصرف نداریم.
اما مسأله‌ای که برای تابستان سال آتی یک تهدید به شمار می‌رود، احتمال افزایش فعالیت‌های کشاورزی و دامپروری است. کاهش ارزش پول ملی، اوج گرفتن قاچاق دام و محصولات کشاورزی در کنار پایین بودن قیمت فروش آب موضوعی است که باید برنامه ریزان به آن توجه بیشتری داشته باشند تا صادرات آب مجازی از این مسیر که عایدی هم برای کشور به همراه ندارد، اوج نگیرد.
این نکته نگران کننده احتمالاً در سال آینده منابع آب کشور را تهدید و به منابع آب زیرزمینی صدمه وارد خواهد کرد و نیازمند چاره اندیشی است. علاوه بر پایین بودن قیمت آب و حتی نزدیک به صفر بودن آن برای بخش کشاورزی موضوعاتی را که در قاچاق در این بخش جذاب می‌کند، عبارتند از: ناکارآمدی بازار عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی، عدم کارایی تعرفه‌های محصولات و فرآورده‌های آن، سهولت قاچاق محصولات کشاورزی و دامی، پایین بودن بنیه مالی و درآمد تولیدکنندگان این بخش و در نهایت نوسانات شدید قیمت محصولات. سیاستگذاران کشور باید برای حفظ منافع ملی چه در بخش تولید ناخالص داخلی و چه در حراست از منابع آب به این موضوعات توجه داشته باشند.
* معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو
منبع: روزنامه ایران