با وجود مزیت‌های بالقوه فراوان صنعت نساجی و تولید پوشاک در کشور نظیر اشتغالزایی بالا، نیاز به سرمایه‌گذاری کم، ارزش افزوده بالا، وجود منابع اولیه و همچنین وجود محصولات پتروشیمی در کشور، توجه ویژه به این صنعت در راستای مقابله با قاچاق پوشاک عزمی جدی را می‌طلبد.
این در حالی است که مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه صنعت نساجی و پوشاک از سال‌های دور تاکنون از مسئله قاچاق لطمه خورده، معتقد است: از آن جایی که پارچه‌ها بسیار متنوع و سلیقه‌ها هم متفاوت است نمی‌توانیم جلوی واردات آن را بگیریم و این واردات باید انجام شود، اما باید به صورت رسمی و درست انجام شود.
افسانه محرابی با بیان اینکه سال‌ها تخلفات و کم اظهاری در گمرک انجام شده است، می‌گوید: اکنون قاچاق به صورت رسمی انجام می‌شود. با وجود اینکه حدود ۶۰۰ هزار تن مصرف پارچه در کشور هست و حدود ۴۴۰ هزار تن میزان تولید داخلی است، ما به‌التفاوت آن از طریق واردات انجام می‌شود.
متولیان بر قاچاق پوشاک به کشور آگاه‌تر از هر مرجع دیگر هستند
حسن نیلفروش‌زاده، دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران در همین رابطه در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: آقایان خود به قاچاق پوشاک آگاه‌تر از همه هستند. پدیده قاچاق را از دو راه می‌توان رصد کرد؛ یکی از مبادی رسمی و گمرکات در حال اتفاق است و بخشی از آن هم توسط ته لنج‌ها و کولبران به داخل کشور وارد می‌شود.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران گفت: قاچاق از طریق مبادی رسمی مانند گمرکات کشور عددی بالایی را به خود اختصاص داده است؛ شاید به گفته متولیان این امر، از گمرک پوشاک قاچاق وارد کشور نمی‌شود، اما زمانی که کالا‌های با قیمت بالا (پوشاک) به قیمت پایین از گمرک خارج می‌شود به نوعی تخلف است و می‌توان به این روند قاچاق گفت، کما اینکه در سایر موارد نیز همین موضوع نیز دیده می‌شود.
وی یادآور شد: بیشترین آمار واردات غیر قانونی پوشاک از همین مبادی رسمی صورت می‌گیرد. در سیستم خروج گمرکات اتفاقاتی برای جلوگیری از قاچاق انجام گرفته، اما هنوز در قیمت گذاری‌ها تخلف و به راحتی پوشاک به داخل کشور قاچاق می‌شود.
نیلفروش‌زاده ادامه داد: گمرک عامل اصلی بزرگتر شدن حلقه قاچاق پوشاک به کشور است چراکه باید در این مبادی اصلی از ورود کالا‌هایی که فاقد شناسنامه هستند خودداری شود که عملاً این اتفاق نمی‌افتد.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران با تأکید بر اینکه باید از مبادی ورود کالا تا انبار‌ها و در نهایت عرضه در واحد‌های صنفی طبق شناسنامه کالا انجام بگیرد خیلی از مشکلات این صنعت به راحتی حل خواهد شد گفت: این کار‌ها اگر طبق وعده‌ای که به صنعتگران و فعالان عرصه پوشاک و نساجی کشور داده‌اند، اجرایی شود دیگر رویه قاچاق پروری در این بخش به کمترین حد ممکن خواهد رسید.
به گفته این فعال صنعتی، هرچند که کار پلیسی در برابر عرضه قاچاق پوشاک در سطح کشور صورت می‌گیرد، اما بُعد اقتصادی آن از همان درگاه گمرک ارزش بیشتری دارد و قطعاً بگیروببند‌ها در داخل کشور نمی‌تواند پاسخگوی مبارزه با ورود قاچاق به کشور باشد.
وی یادآور شد: تا انگیزه اقتصادی قاچاق پوشاک و نساجی به کشور از بین نرود هیچگاه نمی‌توان از رونق صنعت نساجی در کشور خبر داد. هرچند افزایش نرخ ارز بزرگترین مانع برای قاچاق پوشاک به کشور بوده، اما این رویه همچنان از سوی افرادخاص ادامه دارد.
بیشتر بخوانید: تدوین بسته حمایتی برای تامین مواد اولیه صنعت پوشک/ داخلی سازی ۶ قلم از مواد اولیه پوشک در دستور کار است
نیلفروش‌زاده می‌گوید: طرح‌هایی که امروز در مقابله با قاچاق در گمرک انجام می‌گیرد ناقض است و همین نقص، راه را برای فعالیت غیر قانونی در این بخش هموار ساخته است.
به اعتقاد دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران؛ در مرحله نخست باید شبکه انبار‌ها با گمرک و وزارت صمت در ارتباط باشد تا ثبت سفارش‌هایی که انجام می‌گیرد دقیقاً همان کالایی باشد که از گمرکات خارج می‌شود و به سطح کشور می‌رسد و چرخش سالم انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: برخی از مسئولان تنها در حد حرف به این نکات اشاره می‌کنند و مکرر وعده مقابله با قاچاق پوشاک را از تریبون‌ها اعلام می‌کنند اما عملاً این موضوع هنوز لاینحل باقی مانده است.
نیلفروش زاده گفت: صنعت نساجی در سال جاری رشد بهتری نسبت به سال گذشته داشته است و شرایط کارخانه‌ها بهتر از سال قبل بود و با ظرفیت کامل در حال اجراست. در بخش تولید پوشاک داخلی نیز حرکت‌های خوبی انجام گرفته است، اما تقاضا به دلیل شیوع کرونا و قدرت خرید مردم بسیار کاهش پیدا کرده است.
این فعال صنعتی ادامه داد: مشکلات اقتصادی ناشی از شیوع بیماری و رکود عامل اصلی اُفت تقاضا در پوشاک کشور بوده است و این موضوع بار سنگینی را به بخش تولید وارد کرده است.
صادرات نساجی پابرجاست
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران در پاسخ به سوال اقتصاد۲۴ که صادرات صنعت نساجی در سال جاری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: در حال حاضر دلار توجیه اقتصادی دارد و همین موضوع بر روند صادرات کشور تأثیر گذاشته است.
وی تصریح کرد: فرش ماشینی یکی از کالای پرفروش صنعت نساجی کشور در سال جاری بوده است؛ محصولات نساجی به کشور‌های همسایه به ویژه عراق، افغانستان و آذربایجان در حال صادرات است.
به گفته این فعال صنعتی، صنعت نساجی سال گذشته یک میلیارد دلار صادرات محصولات را به خود اختصاص داده بود و تلاش بر این است که این رقم را نیز برای سال ۹۹ به خود اختصاص دهد؛ حالا میزان صادرات محصولات نساجی در شش ماه سال جاری از رقم سال قبل عقب مانده است، اما امید هست که در نیمه دوم سال این عقب افتادگی جبران و حداقل رقم صادرات در سال گذشته را دوباره به دست بیاورد.
رنج کارخانجات نساجی از کمبود مواد اولیه
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران گفت: به دلیل محدودیت‌های توزیع و گرانی مواد اولیه، کارخانجات صنعت نساجی با مشکل جدی مواجه شده‌اند و روی قیمت و کمیت محصولات نهایی تأثیر بسزایی گذاشته است.
نیلفروش زاده ادامه داد: پتروشیمی‌ها همکاری خوبی با کارخانجات صنعت نساجی ندارند و همین موضوع قیمت مواد اولیه برای تولید را بسیار افزایش داده است، اما این روند نتوانسته حرکت تولید در کارخانه‌های صنعت نساجی را مختل کند.
به گفته دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران این واحد‌ها برای ادامه فعالیت‌های تولیدی خود نمی‌توانند در انتظار توزیع مواد از سوی شرکت‌های پتروشیمی باشند از این رو ناگزیر باید از بازار‌های غیر رسمی مواد لازم برای تولید محصولات نساجی را تهیه کنند و همین بر قیمت تمام شده کالای تولیدی اثرگذار بوده و هست.
نیلفروش زاده با تأکید بر اینکه برای گذر از شرایط فعلی حاکم بر صنعت نساجی کشور باید اقدامات مقابله با قاچاق پوشاک اجرایی شود گفت: این صنعت با تهدید‌های زیادی از جمله کمبود مواد اولیه، گرانی تولید و قاچاق مواجه شده که می‌تواند خسارت‌های سنگینی بر این صنعت تحمیل کند.