اقتصاد۲۴ - بازارهای اقتصادی کشور این روز‌ها مسیر متفاوتی را نسبت به ماه‌های گذشته در پیش گرفته اند. حضور بایدن در کاخ سفید و امید‌ها برای آزاد شدن منابع ارزی ایران و احتمال حل شدن موضوع تحریم‌ها قیمت دلار، طلا، مسکن و خودرو را کاهشی کرده و البته شاخص بورس هم با هیاهو‌های فراوان نزول عجیبی داشته است. حالا، اما فضا به گونه‌ای است که چندان نمی‌توان تحلیل دقیقی از ادامه روند بازار‌ها ارئه کرد.
گره خوردن بیش از حد اقتصاد به امور سیاسی کار فعالان اقتصادی را دشوار کرده است. حالا، اما به نظر می‌رسد بسیاری از فعالان اقتصادی در حالتی از انتظار به سر می‌برند، اما بازی در بازار سرمایه کمی متفاوت است. ذینفعان این بازار طی دو سال گذشته بیشتر شده اند و بسیاری از مردم نسبت به ریزش شاخص بورس اعتراض دارند مسئله‌ای که باعث شد تا رئیس سازمان بورس استعفا دهد و این مسئله محل جدال مجلس و دولت نیز شود.
حالا، اما باید دید که در ادامه این بازار‌ها به چه سمتی حرکت خواهند کرد. آیا دلار ۱۵ هزار تومانی عنوان شده از سوی حسن روحانی محقق خواهد شد؟ در صورت تحقق این وعده، قیمت دلار می‌تواند زیر ۲۰ هزار تومان تثبیت شود؟ همچین قیمت طلا با دو عامل قیمت ارز و انس جهانی روند کاهشی در پیش خواهد داشت؟
دلار ۱۵ هزار تومانی محقق می‌شود؟
پیمان مولوی ، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با اقتصاد۲۴ در این خصوص می‌گوید: دولت می‌تواند با ایجاد یک فضای تعلیق مبتنی بر اینکه به سمت آزادسازی پول‌های بلوکه شده و رفع تحریم‌ها حرکت خواهیم کرد قیمت دلار را که ماشه حرکت بازار‌ها در ایران است را کاهش دهد.
وی اما در ادامه می‌افزاید: اما فرض را بر این بگیریم که قیمت دلار نه ۱۵ هزار تومان که ۵ هزار تومان شود، اما سوال بعدی این است که این کاهش مقطعی قیمت دلار چند روز می‌تواند ادامه پیدا کند؟ پاسخ این سوال به دو موضوع منابع ارزی و رشد اقتصادی بستگی دارد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه متاسفانه نشانه‌ای از رشد اقتصادی در کشور دیده نمی‌شود، اظهار می‌کند: با شرایطی که مشاهده می‌شود و اختلافی که بین دولت و مجلس وجود دارد همین که رشد اقتصاد منفی نشود دستاورد خوبی خواهد بود.
مولوی تاکید می‌کند: اما از زاویه دیگر وقتی که در اقتصاد ذینفعانی وجود دارند (که این ذینفعان مردم عادی را هم در بر می‌گیرد) خود را با عدد ۲۵ هزار تومانی در قیمت دلار تطبیق دادند، پایین آوردن تند و تیز قیمت به همان اندازه که بالا رفتن یکباره آن تبعات داشت، اثرگذار خواهد بود.
تاجر‌ها دست نگه داشته اند
این کارشناس اقتصادی با یادآوری اینکه قیمت دلار ماشه حرکتی سیار بازارهاست، می‌گوید: فعالان اقتصادی، صادرکنندگان، واردکنندگان و... با این کاهش قیمت ممکن است متحمل ضرر و زیان شوند. در این شرایط صبر را در دستور کار قرار می‌دهند. این صبر خطای شناختی برای موثر بودن سیاست‌های خود ایجاد می‌کند در حالی که این صبر برای تداوم این نرخ است.
بیشتر بخوانید: اگر دولت ریگی به کفشش نیست از بورس حمایت ساختاری کند
مولوی تاکید می‌کند: در حال حاضر تاجر‌ها دست نگه داشته اند، چون چشم اندازی برای قیمت دلار ندارند این موضوع سبب می‌شود اقتصاد به حالت تعلیق و رکود فرو رود.
وی می‌افزاید: به نظر می‌رسد اقتصاد ایران در حال حاضر از فاز تحلیل اقتصادی صرف به طور کامل تغییر جهت به سمت تحلیل سیاسی داده است.
تناقض‌های دولت و مجلس گریبان اقتصاد را می‌گیرد؟
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفتگو با اقتصاد۲۴ دو متغیر اصلی مذاکرات احتمالی و انتخابات ۱۴۰۰ را در وضعیت بازار‌ها اثرگذار می‌داند و خاطرنشان می‌کند: متاسفانه باید گفت که اقتصاد ایران قربانی سیاست است که نمونه آن را در بازار بورس، قیمت گذاری فولاد، FATF و... به وضوح دیدیم.
مولوی می‌افزاید: بایدن در شرف ورود به کاخ سفید است اما باید دید می‌توان تغییراتی در مناسبات بین المللی ایجاد کرد. در وهله نخست باید دید بالاخره سایه تحریم‌ها از سر اقتصاد کشور برداشته یا تعدیل می‌شود؟ البته باید این نکته را در نظر داشت که هر توافق جدید با توجه به تجربه‌های قبلی طولانی خواهد بود.
وی یادآور می‌شود: از سوی دیگر باید دید که تنها آمدن بایدن می‌تواند مشکلات اقتصاد را برطرف کند؟ تناقض‌هایی که بین دولت و مجلس وجود دارد دو دستگی حادتری را نوید می‌دهد که این باعث سردرگمی بیشتر و دامن زدن به شرایط عدم استقرار خواهد بود که همه ضرر خواهیم کرد.
پیچیدگی‌های طلا
مولوی همچنین درباره آینده قیمت طلا می‌گوید: قیمت طلا نیز به دو متغیر ربط قیمت انس جهانی و البته قیمت ارز در داخل بستگی دارد.
وی می‌افزاید: قیمت انس جهانی نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و بستگی به شرایط جنگ تجاری دارد. اگر این جنگ بالا بگیرد و یوان دیجیتال چین به سرانجام برسد دلار کاهش ارزش خواهد داد و شاهد افزایش انس طلا خواهیم بود.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: هر چند وزیر خزانه داری بایدن گفته بود به دنبال دلار ضعیف نیستیم، اما این الزاماً دست دولت آمریکا نیست؛ بنابراین با توجه به اینکه هم قیمت دلار و هم موضع جهانی در خصوص انس جهانی هنوز مشخص نیست، پیش بینی دقیقی نمی‌توان ارائه کرد.
وضعیت بازار بورس تا اسفند
مولوی همچنین درباره بورس نیز معتقد است که بازگشت اعتماد مانند آنچه که در فروردین سال ۹۹ رخ داد تکرار نخواهد شد؛ اما اگر روند ورود پول حقوقی‌ها را بگذاریم کنار، روند خروج پول حقیقی ها، دقیقاً اتفاقی که در مهر و آبان سال جاری رخ داد، در اواسط دی که گذشت تا اواسط اسفند رخ خواهد داد؛ به این معنا که حقوقی‌ها برای حمایت پول می‌آورند و این حمایت باعث می‌شود تا یکسری سهامداران حقیقی از بازار خارج شوند، اما ادامه این تزریق باعث می‌شود خیلی از سرمایه گذاران حقیقی هم که به دنبال سرمایه گذاری هستند پول به بازار بیاورند و مجدد حقوقی‌ها عرضه می‌کنند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه به نظر می‌رسد بازی نان بیار کباب ببر تا اسفند ماه در بورس ادامه خواهد داشت، تصریح می‌کند: شاخص بورس در این زمان می‌تواند بین ۱ میلیون و ۲۰۰ تا ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد به صورت حدودی در نوسان باشد. البته این تحلیل مبتنی بر مفروضاتی است که امروز می‌بینیم. اگر اتفاق غیر منتظره دیگری در عرصه سیاسی رخ دهد، بخشنامه جدیدی بیاید یا مجلس اقدامی کند شرایط متفاوت خواهد شد.
وی یادآور می‌شود: متاسفانه اقتصاد ایران برعکس اقتصاد‌های پیشرفته الگو‌های تحلیلی اش بر اساس اتفاقات غیرمنتظره تغییر خواهد کرد، اما در مجموع هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه فضای فروردین ماه سال جاری و هجوم مردم به بازار شکل بگیرد وجود ندارد.