اقتصاد۲۴ - وقت، وقت نوسان گیری است. سهم را روی یک قیمت میفروشند، بعد از ۲۰ درصد افت میخرند و دوباره روی آن نوسان میگیرند. گاه این حرکت به صورت گروهی انجام میشود. موضوعی که البته در گعدههای شبکههای اجتماعی صورت میگیرد و بازار بورس را تبدیل به مکانی برای سفته بازی کرده است. این موضوع، اما محصول آشفتگی در و افزایش ریسکها در بازاری است که تا چند ماه پیش میلیونها سهامدار را به اعتماد حرف مسئولین به این بازار آورده بود.
حالا، اما اعتماد مردم از دست رفته و از هر فرصتی برای خروج از بازار استفاده میکنند. این شرایط سبب شده تا ایده سهامداری به جای سهامبازی رنگ ببازد. مسیری که قطعاً آسیبهای بزرگی برای بازار به همراه خواهد داشت.
حاشیههای بازار سرمایه، اما طی چند هفته گذشته به نقطه اوج خود رسیده است. بسیاری از مسئولان و نمایندگان مجلس همچنان به لزوم حمایت از بازار تاکید میکنند، اما هنوز رنگ آرامش به بازار برنگشته است.
حالا، اما مردمی که طبق پیشنهادهای مسئولان و کارشناسان سهامداری را به جای سهامبازی انتخاب کردهاند با ریسکهایی عمدتاً غیر اقتصادی رو به رو شدهاند که سود آن را تنها سفته بازان بازار میبرند. حتی در این بین تصمیماتی مانند ورود بازارگردانها نیز نتوانست به بازار کمکی کند.
ریسکهایی که بازار را به این روز انداخت
شاهین احمدی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در این زمینه میگوید: بازار سرمایه یک وجه نقد شوندگی دارد که بر خلاف سایر بازارها مانند ملک و خودرو قابلیت خرید و فروش به روز را دارد. این ویژگی مثبت در جایی نیز سبب میشود تا بازار با عرضه از تعادل خارج میشود.
وی میافزاید: در بازار ملک ممکن است برای فروش ملک به قیمت متعادل حتی تا ۶ ماه باید منتظر ماند، اما بازار سرمایه با توجه به نقدشوندگی به سرعت از تعادل خارج میشود.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید میکند: اما در بازاری که ابهامها روی آن زیاد است و با رصد اتفاقات چند ماه گذشته این آشفتگی بیشتر نمود پیدا کرده است. قوانین جدید وضع شده و یا صحبت از تغییرات مدیریتی در شرکت بورس چند بار مطرح شده است. از سوی دیگر دعوای بین مجلس و دولت بالا گرفته است. همچنین اختلافاتی که بین وزارت نفت و اقتصاد رخ داد، انتخابات آمریکا، نوسانهای شدید نرخ دلار همه به افزایش ریسک در بازار دامن زده است.
احمدی تصریح میکند: اضافه شدن بازارگردانها به بازار نیز عملاً شکست خورد و خود بازارگردانها به دلیل تعهدات سقف و کفی و فشاری که روی سرشان بود نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند.
افزایش سهامبازی با ریسکی شدن بازار
احمدی همچنین ادامه میدهد: اخیر بحث پایین آوردن حد نصاب معاملات بلوکی مطرح شده است که در عددهای کمتر و در خارج از ساعات بازار بخشی از معاملات انجام شود. در مجموع برآیند این مسائل بازار با ریسکهای بسیاری روبرو میشود.
وی میافزاید: وقتی بازار با جو بدبینی روبرو میشود و قدرت برتر را دولت و نهادهای حاکمیتی مانند صندوقهای بازنشستگی بزرگ، شرکتهای سرمایه گذاری بزرگ در دست دارند؛ سهامدار حقیقی با آب رفتن سرمایه سمت فروش را انتخاب میکند.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح میکند: در حال حاضر نیز صندوق پالایشی ۲۵ درصد بالای NAV معامله میشود که این نشان از دستکاری دولت دارد که دولت فرصت خروج با همان تخفیف را بدهد.
احمدی میگوید: این که بازار محل نوسان گیری شده، درست است. عدهای میفروشند تا دو روز بعد ۱۰ درصد پایینتر سهم خود را جایگزین کنند و نوسان گیری کنند. این کار البته توسط بازارگردانها انجام میشود.
این کارشناس بازار سرمایه میگوید: ریسک سهام عدالت از سر بازار با فروش تبعی تقریباً در حال برطرف شدن است. اما دعوای بین مجلس که سال اول آن است و دولت که سال آخر فعالیت آن است بسیار بالا گرفته است.
احمدی خاطرنشان میکند: باید توجه داشت که سهامدار حقوقی فرقی برایش ندارد. وقتی سهمی را میفروشد و منفی میشود، ماه بعد میتواند ۵۰ درصد کمتر همان سهم را بخرد و آخر سال همین خرید او قیمت را بالا میبرد و ترازش هم مثبت میشود؛ بنابراین این سهامدار حقیقی است که پول اش هر روز آب میرود. اگر موضوع مارکت اینپکت تصویب شود و حقوقیها را از بازار سوا کنند میتواند به متعادل شدن روند بازار کمک کند.