اقتصاد۲۴ - اگر چه مقامات وزارت نیرو می‌گویند اگر مردم تنها ۱۰ درصد در مصرف برق و گاز صرفه جویی داشته باشند دیگر شاهد خاموشی نخواهیم بود اما کارشناسان این بخش معتقدند هر چند مصرف انرژی به ویژه گاز و برق در کشور از استاندارد جهانی خیلی فراتر است اما اعمال سیاست‌های اشتباه و عدم استقبال از سرمایه‌گذاران در این بخش موضوعی جدی است که نمی توان آن را نادیده گرفت.
شاید در سال‌های اخیر استفاده از مفهوم هاب انرژی به‌عنوان یک راه مناسب برای استفاده از سیستم‌های انرژی چندحاملی رواج پیدا کرده است اما هنوز سازوکاری برای تحقق این بحث مهم و استراتژی فراهم نشده درحالی در برخی از مناطق دنیا مورد استقبال قرار گرفته که با توجه به پتانسیل‌های ایران در صنعت برق همواره این سوال مطرح است که آیا ایران می‌تواند به هاب انرژی منطقه تبدیل شود؟
به منظور توسعه صادرات برق و تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه، در درجه اول بستر‌های قانونی در این زمینه مطرح می‌شود که شامل بستر‌های قانونی لازم درخصوص توسعه صادرات برق توسط بخش‌خصوصی در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه، تعیین نرخ گاز طبیعی به نیروگاه‌های صادرکننده برق معادل نرخ سوخت واحد‌های پتروشیمی و… است که فعالان این عرصه با عدم ایجاد چنین فضایی همچنان گلایه مند هستند و انتقادات به این بخش افزایش یافته است.
علل خاموشی غالبا در فصول مختلف متفاوت است. در فصل زمستان اغلب قطعی‌ها به علت مصرف بیش از اندازه گاز بوده که در پی آن نیروگاه‌ها با مشکل تامین سوخت و کمبود تولید برق مواجه شده و از مدار تولید برق خارج می‌شوند و در نهایت خاموشی برای مدتی اتفاق می‌افتد.
اما این موضوع با توجه به کاهش مصرف برق خانگی خیلی نمی تواند ادامه دار باشد اما امسال قطعی برق به فصل کم مصرف زمستان نیز سرایت کرده است که تمام این مشکلات به سیاست های اشتباه تولید انرژی برق بر می گردد .
از این رو بیش از ۷۰درصد گاز تولیدی در کشور صرف مصارف خانگی و تجاری می‌شود که با افزایش مصرف، بخشی از گازی که باید به نیروگاه‌ها برای تامین برق برسد، کاهش یافته است
جلوگیری از افزایش مصرف برق بدون راهکار
حمید رضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ، صنایع و معادن تهران درخصوص ادامه قطعی برق و ارائه جدول خاموشی از سوی وزارت نیرو به اقتصاد 24 گفت: آمار موثق نشان می دهد که مصرف برق در زمستان زیاد نیست و کمترین میزان مصرف برق در این فصل است .
دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته باطرح این سوال که چرا امسال در تأمین برق مورد نیاز مشکل پیش آمده است گفت :عمده مشکل برای تأمین سوخت پالایشگاه ها است ، گازی که در منازل و صنایع نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:برق مجدد قطع می شود؟
استفاده بیش از حد گاز در مصارف عمومی، صنایع و تجاری و نیروگاه عامل جدی قطعی برق است. صالحی با بیان این موضوع ادامه داد: مصرف گاز منازل حدود 650 میلیون متر مکعب رسیده یعنی میزان گاز مصرفی تنها در منازل ایران به نصف مصرف اروپا رسیده است.
صالحی با اشاره به قطعی برق در سال جاری گفت: در سال‌های گذشته برای جبران کسری گاز از مازوت در صنایع استفاده می‌شد اما امسال به دلیل آلودگی شدید هوا و آلایندگی امکان استفاده از مازوت گرفته شده است .
وی یادآور شد: پُر واضح است سیاست‌های اشتباه گذشته، امروز این نتیجه را به بار نشانده است چرا که اگر زیر ساخت‌های اقتصاد و توازن در مصرف حاملان انرژی، اصلاح و ایجاد نشود در آینده این موضوع خود را بدتر و شدیتر نشان خواهد داد .
به گفته دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته، این قطعی برق در فصول کم مصرف سیگنال‌هایی است که از وخامت شرایط خبر می‌دهد و باید هر چه سریعتر در خصوص اصلاح برنامه‌ها و مصرف انرژی اقداماتی انجام بگیرد .
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران با تأکید بر این که در بحث تراز انرژی و الگوی مصرف انرژی در کشور باید تجدید نظر صورت بگیرد گفت : در ادامه این طرح باید نقاط ضعف در عدم اجرای بهینه سازی مصرف انرژی شناسایی و از همان مسیر حرکت صحیح آغاز شود.
وی تصریح داشت: علاوه به عدم بهره‌وری مناسب از حاملان انرژی و بهینه سازی مصرف سوخت باید به نبود سرمایه گذاری کافی در این صنعت نیز اشاره داشت که می تواند خلاء‌های زیادی را در تامین انرژی مورد نیاز منازل، صنایع و غیره را در پی داشته باشد .
خبری از سرمایه گذاری در بخش تولید برق نیست
صالحی ادامه داد: دردولت نهم و دهم هیچ سرمایه گذاری در بخش تولید انرژی برق انجام نگرفته است. یعنی آخرین سرمایه گذاری در بخش انرژی برق به دولت هفتم و هشتم بر می گردد که این فاصله سرمایه گذاری خسارت سنگینی را به بخش تولید انرژی در کشور وارد می سازد .
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران یادآور شد : متأسفانه سرمایه گذاری در حوزه برق در دولت نهم و دهم ممنوع شد و با توجه به سرمایه گذاری‌های گذشته همچنان مسکوت باقی مانده است و امروز این چالش به وضوح نشان داده می‌شود.
موضوع بعدی که در قطعی برق می‌تواند سهیم باشد کاهش میزان بارش‌ها و به دنبال آن تولید برق است که متأسفانه به دلیل غفلت در استفاده از آب‌های جاری جهت تولید برق این مشکل خود را در این فصل نشان داده است و مهمتر این است که قطعاً به موجب چنین مشکلاتی تابستان سال آینده می تواند سال سختی برای تولید برق باشد. تولید برق آبی در محدودیت قرار گرفته و این به سیاست‌های غلط زیست محیطی بر می گردد چرا که نتوانستند آب لازم برای تولید انرژی را ذخیره‌سازی کنند. باید هرچه سریعتر تغییری در این سیاست‌ها جهت اعمال برنامه‌های بلندمدت و کوتاه مدت جهت توسعه برنامه‌های اقتصادی در زمینه تولید برق رخ بدهد.