اقتصاد۲۴ - شرکت مس طی هشت‌سال گذشته و از زمان ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری در ۲۹ بهمن ۱۳۹۲ با تشکیل کارگروه‌های متفاوت تلاش کرده تا با استفاده حداکثری از ظرفیت‌های داخلی و با اتکا به توان و دانش و تجربه ایرانی به این سیاست‌ها جامه عمل بپوشاند و نمونه کاملی از اقتصاد مقاومتی باشد. طی دو سال گذشته و با شدت یافتن تحریم‌ها این شرکت سیاست‌های جدی‌تری را در این حوزه دنبال کرده به‌طوری‌که در آیتم‌های ساخت داخل این شرکت در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ شاهد رشد ۱۲ درصدی بوده است. همچنین شرکت مس در حوزه تولید به‌عنوان پایه و اساس اقتصاد مقاومتی، در سال گذشته شاهد ثبت رکورد تولید ۲۵۰ هزار تن کاتد بود و امسال برای نخستین بار در طول تاریخ نیم‌قرنی شرکت، تولید ۲۸۰ هزار تن را محقق خواهد کرد. در مجموع شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان پیشران موتور اقتصادی کشور مفتخر است که اعلام کند از زمان ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری تاکنون شاهد رشد بیش از ۷۰ درصدی ساخت داخل تعداد آیتم‌های حوزه تجهیزات و قطعات مورد نیاز کارخانجات صنعت مس بوده است که این رویکرد بیش از ۱۰۰ میلیون‌دلار برای نظام اقتصادی کشور صرفه‌جویی در پی داشته است.
یادداشت «محمدجواد خلیلی» مشاور مدیرعامل و مدیر گروه روابط عمومی شرکت مس پیش روی شماست.
«تأمین شرایط و فعال‌سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی»، «پیشتازی اقتصاد دانش‌بنیان، پیاده‌سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور و سامان‌دهی نظام ملی نوآوری»، «محور قرار دادن رشد بهره‌وری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، تقویتِ رقابت‌پذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استان‌ها و به‌کارگیری ظرفیت و قابلیت‌های متنوع در جغرافیای مزیت‌های مناطق کشور»، «افزایش سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقای آموزش، مهارت، خلاقیت، کارآفرینی و تجربه»، «اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی»؛ این‌ها جملاتی از متنِ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی کشور است که ۲۹ بهمن‌ماه ۱۳۹۲ و در ۲۴ سرفصل از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی ابلاغ شد تا نقشه راه همه دست‌اندرکاران پیشرفت و اعتلای ایران باشد.
صنعت مس نمونه اعلای اقتصاد مقاومتی
پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ زمینه‌ساز باوری جدی شد؛ اینکه ما ایرانیان می‌توانیم. خروج بسیاری از شرکت‌های اقتصادی و پیمانکاری بزرگ دنیا به بهانه انقلاب اسلامی ابزاری شد برای تحت‌فشار قرار دادن نظام نوپای جمهوری اسلامی و القای ناتوانی به ما ایرانیان. حال ۴۲ سال پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی مروری بر این کارنامه نشان می‌دهد که این انقلاب موجبات رشد و تعالی و خودباوری ایرانیان را فراهم آورد.
به جرات می‌توان گفت نمونه اعلای خودباوری ایرانیان و تحقق شعار اقتصاد مقاومتی در صنعت مس محقق شده است؛ چراکه با پیروزی انقلاب اسلامی و خروج پیمانکاران خارجی از این طرح بزرگ و ملی و از سوی دیگر وقوع جنگ تحمیلی، سرانجام این طرح بزرگ را با موانع بسیاری روبرو کرد، ولی در زمانی که شیرمردان و شیرزنان ایرانی فتح خرمشهر را در جنوب غربی ایران در سوم خرداد رقم زدند در همان تاریخ و در آن‌سوی دیگر کشور دلاورمردان و زنانی با پشتکار فراوان کوره کارخانه ذوب سرچشمه را روشن کرده و نخستین محصول مسی را تولید کردند.
رشد در تولید پایه و اساس اقتصاد مقاومتی
طی نیم‌قرن گذشته شرکت ملی صنایع مس ایران نقش بی‌بدیلی در اقتصاد ایران و ایجاد زمینه‌های توسعه‌پایدار و رفع محرومیت‌های در کشور ایفا کرده است. این شرکت که تولدش در میانه جنگ تحمیلی و تحریم بوده برای تداوم و حفظ حیاتش طی سال‌های گذشته راهی پیموده است که اکنون به جرات می‌توان گفت در برابر بحران‌های اقتصادی داخلی و خارجی مقاوم شده و به نمادی از اقتصاد مقاومتی در کشور تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: کسب ۴ عنوان برتر از سوی روابط عمومی شرکت ملی صنایع مس ایران
مروری بر کارنامه این شرکت نشان می‌دهد که روند افزایش تولید به‌عنوان مهمترین شاخصه اقتصاد مقاومتی روند رو به رشدی بوده است؛ به‌طوری‌که شرکت مس با بهره‌گیری تمام و کمال از ظرفیت‌هایش سال‌به‌سال رکورد تولیدی را ثبت کرده است و اکنون در سال جهش تولید برای نخستین بار انشالله تولید ۲۸۰ هزار تن کاتد را محقق خواهد کرد.
شرکت مس باور دارد که برای بهره‌وری و سودآوری بیشتر باید افزایش تولیدش را با کاهش هزینه همراه سازد و در این راستا شرکت مس مفتخر است اعلام کند که خرید قراضه مسی به‌عنوان ماده مهم در فرایند تولید کاتد را از ۳۳ هزار تن به ۵۵۰۰ تن کاهش داده که هزینه صرفه‌جویی آن بیش از ۴ هزار میلیارد تومان شده است.
بومی‌سازی ضامن تداوم تولید
بنا به مقتضیات تاریخی و خروج پیمانکاران آمریکایی از طرح صنعت مس ایران، شرکت مس از همان ابتدای راه‌اندازی تاکنون، سیاست بومی‌سازی قطعات را جزو لاینفک سیاست‌های خود قرار داده است. مروری بر تجربه حدود نیم‌قرنی شرکت مس نشان می‌دهد که با تلاش و همراهی مدیران و پرسنل سخت‌کوش صنعت مس و بهره‌گیری از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و سازندگان داخلی بیش از ۱۸ هزار قطعه بومی‌سازی شده است. این حجم از بومی‌سازی نشان می‌دهد که این مسئله چنان‌که شایسته است در شرکت مس پیگیری و عملیاتی شده است؛ به‌طوری‌که هم‌اکنون این شرکت می‌تواند یکی از اولین سازمان‌های پیشتاز در زمینه بومی‌سازی قلمداد شود که با همکاری بیش از ۵۰۰ سازنده داخلی اعم از محلی، استانی و کشوری و با ایجاد فضای رقابت سالم در بین سازندگان:
بیش از ۹۸ درصد فراورده‌های نسوز کوره‌های مختلف
بیش از ۹۰ درصد قطعات و تجهیزات مکانیکی پرمصرف کلیه خطوط تولید
بیش از ۶۵ درصد قطعات برقی پرمصرف
و بیش از ۵۵ درصد قطعات ابزار دقیق موردنیاز خط تولید را ساخت داخل کرده است.
تقویت عدالت اجتماعی از رهگذر اقتصاد مقاومتی
در کنار افزایش تولید و بومی‌سازی سومین رکن اقتصاد مقاومتی در شرکت مس افزایش تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری مناطق همجوار کارخانه‌ای از طریق توانمندسازی اقتصاد محلی و تولیدکنندگان داخلی است. یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه تولید مس بلیستر از مواد سرد با حمایت مجتمع و همکاری شرکت‌های فعال در سطح استان کرمان است که از فرایند اجرای این طرح در مجتمع مس سرچشمه اشتغال مستقیم برای بیش از ۱۲۰۰ نفر در سطح استان ایجاد شده است. افزون بر این شرکت مس در قالب همکاری با دانشگاه حضرت، ولی عصر (عج) رفسنجان موفق به اجرای کاشت ۸ هکتار زعفران در مناطق سرچشمه، پرورش ماهی سرد آبی در ۲۰۰۰ متر مربع، احداث مزرعه گل محمدی در ۲، ۵ هکتار، احداث مزرعه زرشک و احداث گلخانه‌ای سبزی ارگانیک در روستا‌های اطراف مجتمع مس سرچشمه شده است. کمک به تأسیس انجمن مکتب در راستای اجرا و پیاده‌سازی عدالت آموزشی، عقد قرارداد با موسسه خیرین گمنام برای تولید لباس کار، فروش ۲۰ هزار اسید سولفوریک با قیمت بسیار پایین برای حمایت از کشاورزان منطقه و جاده‌سازی‌مانی به پاریز و اصلاح و تعمیر جاده رفسنجان از دیگر اقدامات مهم شرکت مس در منطقه رفسنجان برای ارتقای عدالت اجتماعی و آبادانی است. افزون بر این، در جریان شیوع ویروس کرونا در کشور شرکت ملی صنایع مس ایران پا به پای شبکه بهداشت و درمان برای ارتقای نظامت سلامت اقدامات بسیار و ماندگاری همچون ساخت بیمارستان ۵۵ تخت‌خوابی رفسنجان، نصب دستگاه اکسیژن ساز، کمک به دانشگاه علوم پزشکی کرمان و رفسنجان و توزیع ماسک و مواد ضد عفونی و الزامات پزشکی در این منطقه انجام داد.
مشاوره و عارضه‌یابی و رفع موانع در مرکز توسعه کسب‌وکار جهت ۱۰۰ نفر، اصلاح نژاد ۱۳ هزار رأس دام، ساخت ۲۱۶ جایگاه دام، ارتقای زیست‌محیطی و کاشت نهال در ۷۰۰ هکتار، ساخت هزار متر مربع سوله انبار علوفه عشایری، توزیع ۴۰۰ تن مکمل‌های داروی خوراک دام، بازسازی باند دوم محور شهربابک به سرچشمه و فعال‌سازی و سرمایه‌گذاری در معدن ایجو، احداث خط ریلی و روسازی و آسفالت محور تأسیسات آب‌رسانی به جاده اصلی از مهمترین اقدامات شرکت مس در منطقه شهربابک با هدف توانمندسازی اقتصاد محلی و رفع محرومیت‌ها در این منطقه است. تجهیز ۲۵ تخت بیمارستانی در شهربابک، توزیع مواد ضدعفونی و تجهیزات مقابله با کرونا و ساخت دستگاه اکسیژن ساز از اقدامات ارزشمند این شرکت در روز‌های کرونایی است.
همچنین مقاوم‌سازی مناطق همجوار کارخانه‌ای با احداث مراکز بهداشتی، جاده‌سازی و دوبانده کردن محور خواجه ورزقان، طرح احداث کارخانه آهک اهر، کمک به طرح هادی در روستا‌های اطراف و آسفالت کردن جاده‌ها و حمایت از طرح‌های عام‌المنفعه در راستای ایجاد عدالت اجتماعی و طرح احداث مرکز فرهنگی ورزشی ورزقان و کمک در مقابله با کرونا و توزیع مواد و تجهیزات پزشکی از مهمترین اقدامات این شرکت در ارتقای تاب‌آوری مناطق محلی در استان آذربایجان شرقی است.
* مشاور و مدیر حوزه مدیرعامل و مدیر گروه روابط عمومی شرکت ملی مس