چرایی گفت‌وگوی اخیر ظریف از زبان معاونش

اقتصاد۲۴ - محسن بهاروند در یادداشتی با عنوان «فرصت سخنان ظریف» نوشت: این روز‌ها انتشار فایل صوتی دکتر ظریف وزیر امور خارجه جنجالی به پا کرده است. ما کارگزاران دیپلماسی کشور یک اصل اساسی را در نظر داریم و حداقل بخش حرفه‌ای ما سعی بلیغ دارد که هیچگاه این اصل اساسی را فراموش نکند. آن اصل اجتناب از دخالت در سیاست داخلی است. دخالت در سیاست برای ما عیب و لطمه به اعتبار حرفه‌ای ما محسوب می‌شود.
آنچه چراغ راهنمای ما است و، چون فانوس دریایی درخشانی در این دریای طوفانی و تاریک سیاست بین المللی ما راهنمایی می‌کند منافع ملی است. ما منافع ملی را تبیین نمی‌کنیم بلکه سعی داریم آن را تامین کنیم. مقام معظم رهبری و نهاد‌های بالا دستی اصول، اهداف و راه اصلی را برای ما تعیین می‌کنند و ما بر اساس آموخته‌ها و تجربیات خود برای تامین و ظهور و بروز این منویات تلاش می‌کنیم و البته با کمک و یاری خدای تعالی: حسبنا الله و نعم الوکیل، نعم المولا و نعم النصیر.

پس از همه گروهها، سیاسیون و هر کس که قرار است نامزد ریاست جمهوری شود یا خیر باز هم تقاضا می‌کنیم که ما را به طرف سیاسی شدن و سیاسی کردن نکشانید که زیان آن متوجه منافع ملی است و خسارت آن را مردم مظلوم این کشور باید تحمل نمایند.
دولت محترم برنامه‌ای داشت که بنده نیز در مقطعی در انجام وظایف اداری خود در جریان آن قرار گرفتم، که تجربیات و اتفاقات رخ داده در همه جوانب سیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک و ... را گردآوری کرده و برای استفاده دولت بعد حفظ و نگهداری کند. این اسناد پس از گذشت زمان مناسب می‌تواند در اختیار محققین و دولت پژوهان قرار گیرد. دستگاه دیپلماسی نیز طبیعتا تجربیاتی دارد که همه ما فکر می‌کنیم باید و لابد در اختیار آیندگان قرار گیرد تا گذشته چراغ راه آینده شود.

بیشتر بخوانید: اولین واکنش ظریف به حواشی این روز‌ها

دکتر ظریف در گفتگویی که در راستای دستور دولت بوده، صادقانه و متواضعانه آنچه را که فکر می‌کرده است نیاز است آیندگان بدانند و ممکن است به درد آن‌ها بخورد بیان نموده است.
قسمتی از این گفتگو به دلیلی که در آینده روشن خواهد شد به بیرون درز کرده یا درز داده شده است. مطالبه ما این است که مقصرین و قصور کنندگان هر چه سریعتر مشخص گردند تا پاسخگوی عمل ضد منافع ملی خود باشند.

اما سوال اینجا است در این جریان ظریف مقصر است یا آنان که که اسرار ملی را افشا نموده اند؟ اگر ظریف دغدغه منافع ملی نداشت حتما محافظه کاری می‌کرد و با خود سانسوری سخن را در هزار لفافه مصنوعی می‌پیچاند تا در صورت انتشار یا درز این گفتگو انتقادی متوجه او نشود. ولی او آنچه را که گفته است بار‌ها و بار‌ها در جلسات خصوصی که بسیاری از مسئولین حضور داشته بیان کرده است و موانع کارآمدی دیپلماسی را به قصد اصلاح و هماهنگی بیشتر برشمرده است. گاهی هم که بعضی از دوستان از صراحت او انتقاد می‌کردند یا هشدار می‌دادند به گفته مولای ما علی (ع) استناد می‌کرد که: بدترین خیانت. خیانت به مردم و بدترین فریب، فریب رهبران جامعه است.

بنده در طول خدمت خود در دستگاه دیپلماسی شاهد رفاقت و همفکری دکتر ظریف و شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی بودم. هر روز صبح سه شنبه‌ها شاهد این بودم که حاج قاسم با چهره‌ای بشاش و مصمم از اتاق ملاقات واقع در ساختمان شهید حاج قاسم وزارت امور خارجه به همراه دکتر ظریف خارج و تا جلوی در ورودی بدرقه می‌شد. هیچگاه در جلسات خصوصی و عمومی شاهد نبوده ام که دکتر ظریف جز تکریم و تعظیم بر شهید عزیز سلیمانی روا داشته باشد.

اکنون که در بغداد هستم و در مذاکرات قبل نیز شاهد بودم و هستم که دکتر ظریف ابتدا در محل شهادت حاج قاسم حضور یافته فاتحه خوانده است و در همین سفر و همه سفر‌ها از همه مقامات رسمی و غیر رسمی یکی از مطالبات او همکاری عراق در پیگیری قضایی پرونده ترور حاج قاسم بوده و هست.

عده‌ای با هر انگیزه‌ای سخنان دکتر ظریف را سیاسی کرده و برای منافع خود آن را توهین به شهید عزیز حاج قاسم جلوه می‌دهند. هرگز چنین نیست و چنین نیز نخواهد بود. در همین فایل صوتی ظریف بار‌ها زبان به تکریم شهید عزیز ما می‌گشاید.
آنچه دکتر ظریف می‌گوید نه سخنی ساده یا گله و شکایت است. او در راستای منافع ملی سخن می‌گوید. وقتی به میدان و دیپلماسی اشاره می‌کند

منظور او دو نهاد حاکمیتی کلان کشور است که تلاش آن‌ها باید بیش از پیش در طول هم باشد تا منافع ملی بصورت حداکثری تامین شود. به نظر او این دو نهاد کشور باید در یک تعادلی حرکت کنند تا دیپلماسی بتواند منافع غلبه میدانی ما را در حوزه دیپلماسی گردآوری کند. بنظر او هرگونه ناهماهنگی به زیان منافع ملی تمام می‌شود.

از این سخنان نباید برداشت سیاسی کرد. دستگاه دیپلماسی این روز‌ها سخت مشغول تلاش برای رفع تحریم‌ها با امید بهبود وضعیت معیشت مردم آن را تضعیف و سیاسی و جناحی نکنیم.

بجای اینکار چه خوب است سخنان ظریف که محصول چهل سال کار در دیپلماسی در مقاطع حساس است در یک بستر آرام و منطقی بررسی شده و اگر درست است هماهنگی‌ها برای تامین منافع ملی حداکثری شود.