تاریخ انتشار: ۱۶:۴۵ - ۰۵ خرداد ۱۴۰۰

پوتین قطب را هم می‌خواهد

تغییرات اقلیمی موجب ذوب شدنِ بی سابقه صفحات یخ در قطب شمال شده اند و این یعنی روسیه از سمت شمال، آسیب پذیر شده است. حالا روس‌ها و ناتو (با محوریت آمریکایی ها) در حال شکل گیری یک صف آرایی نظامی جدید در قطب شمال هستند.

پوتین قطب را هم می‌خواهد

اقتصاد۲۴- تغییرات اقلیمی به سرعت جهان را در می‌نوردند و همه شواهد نشانگر آن هستند که تغییرات آب و هوایی، خیلی سریع‌تر از آنکه فکر می‌کردیم، بر زندگی‌های ما هم اثرگذار خواهند بود. برخی مدل‌های اقلیمی نشان می‌دهند که طی دهه‌های آینده، ناحیه‌ای در نزدیکی خط استوا، اساساً برای انسان غیرقابل زیست خواهند شد و نگران کننده‌تر آنکه این ناحیه، برخی شهر‌های ایران را هم در بر می‌گیرد: اهواز، آبادان و بندر ماهشهر، که این آخری در سال‌های اخیر، بار‌ها در میان گرم‌ترین شهر‌های جهان هم حضور داشته است.

روسیه آسیب پذیر می‌شود

با این همه، کشور‌های دیگر، به ویژه آن‌هایی که در نیمکره شمالی کره زمین قرار دارند نیز از این تغییرات آسیب خواهند دید و این آسیب ها، در پاره‌ای موارد، آسیب‌های امنیتی و نظامی هم هستند. جالب توجه‌ترین نمونه، آب شدن صفحات یخ‌های قطبی در قطب شمال است که به باور برخی کارشناسان، به زودی موجب بروز یک خلاء امنیتی برای روسیه خواهند شد. اما چگونه؟

برخی بررسی‌ها نشان می‌دهند که صفحات یخ در اقیانوس منجمد شمالی که در تابستان‌ها از حجم آن‌ها کاسته می‌شود و در زمستان‌ها به شکل یک توده یخ یکپارچه در می‌آیند، از سال ۱۹۸۰ میلادی به این سو و در فصول گرما، حدود ۳۰ درصد کوچک‌تر از میانگین تاریخی خود شده اند و تا سال ۲۰۵۰ میلادی، ممکن است این اقیانوس در تابستان‌ها تقریباً بدون یخ باشد.

این برای روسیه خبر بسیار بدی خواهد بود. بخش بزرگی از مرز‌های شمالی روسیه که در قطب کره زمین واقع شده اند، با قطعات بزرگ یخ پوشیده شده اند و این به معنای یک محافظ طبیعی در مقابل هجوم و لشگرکشی نظامی است، موضوعی که حتی در قرن بیست و یکم هم هنوز موضوعیت دارد.

حالا، اما با چشم انداز ذوب شدن یخ ها، این آب‌ها قابل کشتیرانی شده اند و این یعنی به غیر از خود روس ها، نیرو‌های ناتو هم ممکن است از آن‌ها استفاده کنند و نقطه ضعفی برای روسیه به وجود بیاورند. درست مثل اینکه رشته کوه‌های هیمالیا که میان دو رقیب آسیایی، یعنی هند و چین، کشیده شده اند، ناگهان ناپدید شوند.

روسیه و رویای رسیدن به آب‌های گرم

اما چرا این موضوع باید برای روسیه تا این حد مهم باشد؟ واقعیت این است که روس‌ها در تمام طول تاریخ خود (از زمانی که دولت-ملتی با هویت «روس» پدید آمده) همواره در رویای دسترسی به بنادری با آب گرم بوده اند.

برای ما ایرانی ها، این موضوع یادآور درگیری‌هایی تاریخی است: روس‌ها اگر می‌توانستند به آب‌های خلیج فارس برسند، چه از طریق ایران و چه از طریق خاکِ جایی که امروز عراق نامیده می‌شود، تاریخ شان عوض می‌شد.

از آن سو، قرارداد ۱۹۰۷ میلادی میان روسیه و بریتانیا، در واقع تمهیدی بود از سوی بریتانیایی‌ها برای آنکه سهمی از نفوذ در نیمه شمالی ایران به روس‌ها بدهند تا در عوض دسترسی به خلیج فارس، همچنان در انحصار بریتانیا باقی بماند.

«تیم مارشال»، نویسنده کتاب «در اسارت جغرافیا» (با ترجمه مرجان رضایی و نشر توسط «نشر مرکز») می‌نویسد: «نداشتن بندری در آب‌های گرم با امکان دسترسی به اقیانوس ها، همواره نقطه ضعف روسیه بوده است. روسیه به لحاظ جغرافیایی دچار کاستی است و تنها به یمن داشتن نفت و گاز است که بسیار ضعیف‌تر از این‌ها نیست.»

او ادامه می‌دهد: «پتر کبیر [تزار روسیه که این کشور را به قدرتی در سطح اروپا تبدیل کرد]در سال ۱۷۲۵ میلادی در وصیت نامه خود به بازماندگانش توصیه کرد: «تا جای ممکن به قسطنطنیه (استانبول) و هند نزدیک شوید. هر کس بر آنجا حاکم شود، حاکم واقعی جهان خواهد بود. بنابراین، پیوسته جنگ به راه بیندازید، نه تنها در ترکیه، بلکه در ایران هم... تا خلیج فارس نفوذ کنید، تا هند پیش بروید.»

پوتین در محاصره ناتو

«سواستوپول» (Sevastopol)، واقع در جنوب شبه جزیره کریمه، در واقع تنها بندر آب گرمی است که روسیه به آن راه دارد، اما دسترسی از دریای سیاه به دریای مدیترانه، مطابق معاهده «مونترو» در سال ۱۹۳۶ میلادی محدود شده و بر اساس این معاهده، اختیار تنگه بسفر به ترکیه سپرده شده که عضو ناتو هم هست. بنابراین، این بندر در هنگام یک جنگ احتمالی، به کار روس‌ها نمی‌آید.

از آن سو، پوتین موفق شده در بندر طرطوس در سوریه، یک ناوگان نظامی مستقر کند و این یکی از دلایل حمایت او از تداوم حکمرانی بشار اسد در سوریه در تمام طول این سال‌ها هم بوده است. اما باز هم اگر جنگی رخ بدهد، بعید است این بندر کوچک و اندک نیرو‌های روسی که در آن مستقر هستند، بتوانند در جایی که در محاصره کشور‌های عضو ناتو است، کاری از پیش ببرند.

بنابراین، روشن است که چرا ولادیمیر پوتین، به دنبال این است که ابتکار عمل در قطب شمال را در دست خود بگیرد. همین چند ماه پیش، نیروی دریایی روسیه به طور همزمان سه زیردریایی را منطقه قطب شمال اعزام کرد و از آن‌ها با هواپیمای بدون سرنشین فیلمبرداری کرده و فیلم را به صورت آنلاین منتشر کرد. همزمان، آمریکایی‌ها هم گشت زنی با ناو‌های خود در این منطقه را آغاز کرده اند و به تازگی، یک زیردریایی آمریکایی، وارد «ترومسو» در نروژ شده است.

ظاهراً، بعد از کره شمالی/ کره جنوبی و آلمان شرقی/ آلمان غربی، باز هم نقطه‌ای در کره زمین پیدا شده که روس و آمریکایی‌ها برای جلوگیری از بروز یک جنگ واقعی، در دو سوی آن صف آرایی کرده اند.

منبع: فرارو
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع دوربین‌های عکاسی + جدول

عکس/ تغییر چهره ابن مرجانه سریال مختار پس از ۱۹ سال با مدل موی جدید

عکس/ چهره متفاوت رهبری ۶۲ سال پیش در سفر به استان گیلان به همراه یک دوست لبنانی

عکس دیده نشده از زهرا پزشکیان در کنار زینب سلیمانی در یک مراسم

عکس/ استایل رسمی محمدرضا پهلوی و ثریا ۷۴ سال پیش در یک مراسم

عکس یادگاری عراقچی و وزرای خارجه شرکت‌کننده در اجلاس شانگهای

عکس/ ژست و استایل جذاب بیتا سحرخیز در کافه‌ای دنج و لاکچری

عکس/ مراسم عروسی فروغ فرخزاد و پرویز شاپور ۷۳ سال پیش با تیپ اروپایی

عکس/ سردار باقری در کنار امیر ایرانی و امیر موسوی در بازدید از نیروی دریایی ارتش

عکس/ چهره متفاوت بنی صدر ۸۴ سال پیش در کنار برادران و خواهرش

فلسطینی‌های گرسنه و ناامید در غزه

عکس/ تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی در تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس/ چهره دیده نشده پدر دکتر شریعتی و پدر شهید مطهری ۶۴ سال پیش در یک قاب

فاجعه استقلال در نقل‌وانتقالات تابستانی

پیش‌بینی قیمت مسکن تا پایان سال با پس لرزه‌های جنگ و خروج مهاجران

انتخاب سه عضو حقوقدان شورای نگهبان + عکس

عکس/ ژست خاص صیاد شیرازی با کلت کمری و لباس جنگی ۴۴ سال پیش در جبهه

فیلم/ روایت میلاد حاتمی درباره حمله اسرائیل به اوین

ریزش کم‌سابقه قیمت خانه در مناطق اعیانی‌نشین تهران از یک تا سه

سلامت قلبتان را با این ۳ ویتامین تأمین کنید

اینفوگرافی/ بررسی وضعیت امنیتی ۳ پیام‌رسان پرمخاطب در ایران

نقشه رائفی‌پور و رفقا برای تیم ملی فوتبال

جدیدترین قیمت خانه‌ در منطقه ۲۲ از دریاچه خلیج فارس تا شهرک باقری + جدول

عکس/ چهره غمگین سرلشکر باقری در حال مشاهده تصویر برادر شهیدش

آیا افغانستانی‌ها جلسه شورای امنیت ملی را لو دادند؟

عکس/ استوری جالب مجری عشق ابدی به مناسبت تولد بازیگر معروف

چاپ چک‌ پول ۵۰۰ هزار تومانی؛ نشانه بحران یا راهکار نقدینگی؟/ پشت پرده پول‌های درشت در ایران تورم زده

عکس/ بازیگر جذاب تاسیان از پدر خوش‌چهره‌اش رونمایی کرد

عوارض وحشتناک استفاده از سنگ مرداب

معاوضه جنجالی استقلال و سپاهان منتفی شد؟

فیلم/ تیزر قسمت جدید سووشون منتشر شد

عکس/ محسن رضایی و شهید همت ۴۴ سال پیش در حال سخنرانی برای رزمنده‌ها

عکس/ ژست بامزه سالار سریال پایتخت در آغوش یک هیولا

فیلم/ صحبت‌های عجیب سحر امامی درباره حمله به صدا و سیما

فیلم/ شدت طوفان امروز در جاده زابل به زاهدان

احتیاط در بورس تهران

فیلم/ راه افتادن سیلاب در تجریش و امکان غرق شدن شهروندان بعد از حمله اسرائیل

عکس/ آغاز مرداد ماه با موج گرمای شدید

اموال آسیب‌دیده در جنگ مشمول خسارت می‌شود؟

گلدمن ساکس درباره مازاد عرضه نفت در سال آینده هشدار داد

الگوی جدید نظارت هسته‌ای در سایه بی‌اعتمادی و بازسازی مدل برزیل و آرژانتین / آیا ایران و آمریکا به توافق جدیدی می‌رسند؟

خواص معجره آسای طالبی در سلامت قلب و کبد

مصوبه مهم شورای عالی بورس درباره سهام عدالت +سند

کوچ پزشکان پاشنه‌آشیل گردشگری سلامت/ ظرفیت‌های درمان در ایران گنجینه‌ای مدفون زیر خاک بی‌توجهی مسئولان

قیمت دلار عقب نشینی کرد

خطر ساده‌انگار‌ها و کاغذپاره‌ساز‌ها بیش از تهدید ماشه/ ایران در آستانه فصل هفتم منشور ملل متحد است

ضرب الاجل ادعایی اروپا و آمریکا علیه ایران

آخرین مهلت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور

فوری/ آتش‌سوزی فرودگاه مشهد کنترل شده است

حادثه تلخ واژگونی اتوبوس در استان یزد

بهانه‌های بنی‌اسراییلی علیه پزشکیان بعد از مصاحبه جنجالی

بورس کالا میزبان عرضه ۴۵۲ هزار تن انواع محصول

کف قیمت خودرو در بازار به ۵۲۰ میلیون رسید

بحران آب در ایران؛ زنگ خطر فرونشست، تورم غذایی و تهدید زیرساخت‌ها/ نشانه‌های یک فروپاشی زیست‌محیطی

توقیف یک کشتی نفتکش خارجی در دریای عمان

ورود اینترپل به پرونده ناپدید شدن سما جهانباز

شکست تکرار ۲۸ مرداد در دوره جنگ ۱۲ روزه

عوارض ماندگار جراحت جنگ ۱۲ روزه/ افزایش ۲۰ درصدی تماس تهرانی‌ها با اورژانس اجتماعی در جنگ با اسرائیل

آغاز دور جدید ثبت نام ایران خودرو ویژه تیر ۱۴۰۴ + جزئیات

قیمت جهانی نفت افزایش یافت

آغاز قطعی آب در تهران به بهانه افزایش دما

پرواز مجدد طلای جهانی