بلاتکلیفی طرح ساماندهی صنعت خودرو

اقتصاد۲۴- طرح ساماندهی صنعت خودرو مدتی است که توسط نمایندگان مجلس، وزارت صنعت، خودروسازان و قطعه‌سازان بررسی می‌شود. در این خصوص جلسات مختلفی در وزارت صنعت و مجلس برگزار شده و پیشنهادات متفاوتی از سوی نمایندگان و خودروسازان مطرح شده است.

طبق برنامه‌ریزی انجام شده قرار است این طرح سه‌شنبه هفته جاری دوباره در کمیسیون صنایع مجلس مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مواردی که در طرح ساماندهی صنعت خودرو دیده شده، عرضه خودرو در بورس کالا است.

به گفته حجت‌الله فیروزی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، هدف از طرح عرضه خودرو به بورس این بود که اولاً عرضه و تقاضا همسان شوند و هدف دیگر هم منطقی و رقابتی شدن قیمت آن بود.

مخالفت وزیر صنعت با عرضه خودرو در بورس

علیرضا رزم‌حسینی، وزیر صنعت یکی از مخالفان عرضه خودرو در بورس است. وی می‌گوید: با اجرای طرح عرضه خودرو در بورس کالا موافق نیستم، زیرا اجرای این طرح کار کارشناسی شده‌ای نیست.

وی می‌گوید: همکاری خوبی بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی وجود دارد، لذا طرحی وزارت صمت برای قیمت‌گذاری خودرو‌ها به مجلس ارائه داده است که کمیسیون اقتصادی مجلس هم با آن طرح موافقت کرده است؛ بنابراین در انتظار فرصتی برای اجرای این طرح هستیم و امیدواریم با اجرای این طرح قیمت‌ها بهتر شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: در این طرح خودرو‌ها به دو گروه خودرو‌های عمومی و غیرعمومی، مثلا خودرویی مانند دناپلاس که مشابه دارد و علاوه بر کمپانی خارجی مشابه آن را شرکت داخلی نیز تولید می‌کند، تقسیم می‌شود.

به گفته وی، در مورد جزئیات این طرح با شورای رقابت گفتگو شده است و در تعامل با مجلس هستیم که امیدواریم اجرای آن روی قیمت‌ها تاثیرگذار باشد.

وی با بیان اینکه برای حل مشکلات قیمت‌گذاری خودرو باید در کنار تولید داخلی واردات معقول انجام شود، معتقد است: در این صورت فضا رقابتی می‌شود، تولید افزایش می‌یابد و قیمت‌ها نیز کاهش می‌یابد.

مکانیزم عرضه خودرو در بورس

علی پناهی، معاون سابق عملیات و نظارت بورس کالای ایران نیز در این مورد می‌گوید: چند سال است که ورود خودرو به بورس کالا مطرح شده و در جای خود ایده بسیار خوبی است.

بیشتر بخوانید: برندگان پیش‌فروش یک ساله ایران خودرو مشخص شدند

وی ادامه می‌دهد: فرآیند عرضه خودرو در بورس در گذشته و در یک مقطع کوتاه یک بار انجام شد و معاملاتی هم شکل گرفت، اما به دلایل و موانع مختلف این کار ادامه پیدا نکرد.

مسئولان وزارت صنعت معتقدند قیمت پایه خودرو در بورس باید توسط خودروسازان تعیین شود، اما نمایندگان مجلس بر لزوم تعیین این قیمت با مکانیزم سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و توسط شورای رقابت تاکید دارند.

اختلاف نظر بر سر تعیین قیمت پایه خودرو

به گفته علی جدی، عضو کمیسیون صنایع مجلس، یکی از مهم‌ترین محور‌های طرح ساماندهی خودرو، عرضه خودرو در بورس است که موافقان و مخالفانی در کمیسیون صنایع دارد.

وی می‌گوید: وزارت صمت تلویحاً موافق این بند است، اما در مورد نحوه تعیین قیمت پایه اختلافاتی وجود دارد.

به گفته جدی، وزارت صمت معتقد است که تعیین قیمت پایه حق خودروساز بوده و خودروساز راساً باید قیمت پایه خودرو در بورس را تعیین کند، اما نمایندگان تاکید دارند که قیمت پایه با ضابطه قیمت‌گذاری سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و توسط شورای رقابت تعیین شود. در واقع مجلس معتقد است که این مبالغ باید در خزانه دولت برود و در صنعت خودرو هزینه شود نه اینکه برای خودروساز باشد. فعلاً روی این مسائل بحث زیاد است.

جزئیات طرح ساماندهی خودرو

طرح مجلس برای ساماندهی عرضه خودرو آبان ۹۹ در کمیسیون صنایع مجلس به تصویب اولیه رسید که بر این اساس، محدودیت خرید سه سال یکبار برای خریداران در نظر گرفته شد و در عین حال مقرر شد خرید و فروش خودرو‌های پرتیراژ باید از طریق بورس صورت گیرد.

در این راستا مقرر شد عرضه همه خودرو‌های پرتیراژ در بورس کالا صورت گیرد و فقط خودرو‌هایی که تیراژ تولید محدود دارند و یا شرکت‌هایی که تولیدشان بسیار محدود است، از این قاعده مستثنی می‌شوند.

همچنین طبق طرح اولیه، خودرو‌هایی که در بورس کالا عرضه نشوند، اعم از فروشنده و خریدار، جرم‌انگاری شده و مجازات می‌شوند و کالا نیز به عنوان کالای قاچاق محسوب می‌شود.

بر اساس این طرح، از محل مازاد قیمت تمام شده هر خودرویی که توسط کارخانه‌دار ساخته و به بورس ارائه می‌کند، صندوقی در وزارت صنایع تشکیل می‌شود که از محل آن صندوق، ۱۰ درصد به عنوان پاداش به تولیدکننده خودرو بابت افزایش کمی و کیفی خودرو پرداخت می‌شود.

حال باید ببینیم در بررسی بیشتر طرح ساماندهی عرضه خودرو چه تغییراتی در خصوص موارد پیش‌بینی شده اتفاق خواهد افتاد و چه نکاتی در این طرح، حذف یا اضافه خواهد شد.