اقتصاد ۲۴- رئیس سازمان چند روز گذشته از حذف تدریجی دامنه نوسان در بازار سهام خبر داد و گفت که سعی میشود هر ماه حدود نیم درصد به دامنه نوسان اضافه شود تا شرایط لازم برای حذف آن در بازار مهیا شود. این خبر اگر چه موجب شد تا دو روز ابتدایی معاملات این هفته با عملکرد منفی شاخص کل به پایان برسد، اما از روز گذشته جو غالب حاکم بر بازار مثبت شده و امروز شاخص کل در نیمه نخست معاملات بیش از دو درصد مثبت شده است. اما واقعا دامنه نوسان چقدر بر شاخص کل تاثیرگذار است؟
دامنه نوسان از سال ۱۳۷۸ تا سال ۱۴۰۰ بارها و بارها دستخوش تغییرات شده است. به طور کلی سال ۷۸ دامنه نوسان به صورت قضاوتی مقرر شد و هر سهم دامنه متفاوتی را در بازار سهام تجربه کرد. این قانون دوباره تغییر کرد و از سال ۸۰ تا ۹۴ دامنه نوسان بازههای مختلفی را تجربه کرد. از سال ۹۴ تا ۹۹ تنها زمان ۵ سالهای بود که این محدودیت به ثبات رسید و در مثبت و منفی ۵ درصد باقی ماند.
بیشتر بخوانید:سرمایهگذاران هوشمند چگونه در دوران ریزش بورس به موفقیت رسیدند؟
گمانههای مختلفی از وجود یا نبود دامنه نوسان در بازار سرمایه وجود دارد. برخی معتقدند برای کنترل هیجانات یک سهم در بازار سرمایه نوپای ایران وجود چنین محدودیتی لازم است. ماشالله عظیمی عضو سابق شورای عالی بورس در این باره میگوید: دامنه نوسان در بازار ما باید وجود داشته باشه، چون بودن یا نبودن دامنه نوسان کاملا به وضعیت اقتصادی کشور بستگی دارد و به این دلیل که متغیرهای غیر اقتصادی در بازار سرمایه ما دخیل هستند برداشتن دامنه نوسان فقط در صورتی امکان پذیر خواهد بود که دخالت و نرخهای دستوری در بازار وجود نداشته باشند.
اما برخی دیگر از فعالان بازار سرمایه وجود دامنه نوسان را ضروری نمیدانند نیما اگاهی کارشناس بازار سرمایه در این باره میگوید: از سال ۷۸ تغییرات یکباره دامنه نوسان فشار مضاعفی را به بازار تحمیل کرده است؛ و این ابزار مالی در بازارهای مالی جهانی معنایی ندارد و فقط حکم سرعتگیر را بازی میکند. او میگوید: بازار باید در خدمت جریان نقدینگی باشد و پیش روی سیاستگذار راههایی را بگذارند که نقدشوندگی بازار را نشانه نگیرد.
سلمان نصیرزاده هم معتقد است: تحلیل منطقی در بازار فعلی ما جواب گو نیست و تصمیمات خلق الساعه مسئولان بازار سرمایه، روند منطقی آن را از بین بردهاند.
سیاست گذاران بازار سرمایه در حالی این قوانین را در بازار وضع کردهاند که برای وجود چنین محدودیتهایی که در هیچ یک از بازارهای مالی جهانی وجود ندارد دلیل قانع کنندهای را بیان نمیکنند و البته درباره این موضوع نظر شورای عالی بورس را هم پرسیدیم و اعضای شورا از خود نظر مستقلی را نشان ندادند و تصمیم بر حذف یا تغییر دامنه نوسان را منوط به تصمیم رئیس سازمان بورس دانستند