اقتصاد۲۴- عبدالرحیم کُردی با اشاره به پژوهشهای ایران فرهنگی، اظهار داشت: واقعیت این است که کار بزرگی در راستای احیای هویت تاریخی و فرهنگی بلوچستان انجام شده که حاصل سالها پژوهش، تحقیق و گردآوری متعهدانه و پر از احساس وطن پرستی است.
بیشتر بخوانید: بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا
کردی افزود: متونی برای نخستینبار و بعد از ۱۰۰ سال ترجمه و منتشر شدهاند و اسنادی ارزشمند از لابهلای انبوه نسخههای خطی و اسناد و مدارک تاریخی که در انبارهای تاریک تاریخ ناپدید شده بودند، بر آنها نوری تابیده و احیا شدند و در اختیار پژوهشگران و علاقهمندان قرار گرفتند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار همچین در اشاره به اهمیت بالای مطالعات تاریخی در روند توسعه، تاکید کرد: هیچ توسعهای خودش را بینیاز از مطالعات تاریخی و فرهنگی و اجتماعی نمیداند و این مجموعه، چراغ راهی برای توسعه استان سیستان و بلوچستان خواهد بود. امیدوارم هر یک از ما با احساس مسئولیت اجتماعی، سهمی در توسعه سرزمینمان ایران ایفا کنیم و برای آبادانی این سرزمین اجدادی، قدمهای موثری برداریم.
محقق و دبیر این مجموعه نیز با بیان اینکه بلوچستان ثروتمند است گفت: گزافه نیست اگر بگوییم مجموعه ۲۲ جلدی «پژوهشهای ایران فرهنگی» روند مطالعات تاریخی و تکمیل منابع مردمشناختی و تاریخی بلوچستان را دهها سال به پیش برده است.
محسن شهرنازدار، انسانشناس و پژوهشگر حوزه مطالعات قومی به ویژه بلوچستان است که دبیر مجموعه «پژوهشهای ایران فرهنگی» بوده و این مجموعه زیر نظر او و با حمایت منطقه آزاد چابهار و توسط موسسه آبی پارسی منتشر شده است درباره تاریخ و فرهنگ بلوچستان گفت: در حوزه مطالعات قومی، بلوچستان به عنوان سرزمینی ثروتمند با فرهنگی غنی و موقعیتی بسیار مهم در پهنه سیاسی و تاریخی ایران، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
به گفته وی، این پروژه با بررسی جوانب مختلف فرهنگشناسی، از مطالعات زبانشناختی تا انسانشناسی و قومشناسی و همچنین بررسیهای تاریخی شامل اسناد، نسخ خطی و مقالات تاریخی در کنار سفرنامههای ایرانی و اروپایی، منابع وسیعی برای مطالعات تازه درباره بلوچستان را در اختیار مخاطبان و محققان قرار داده است. منابعی که تصدیق میکند بلوچستان همچنان که از نظر فرهنگی بسیار غنی است، از نظر اهمیت تاریخی و جغرافیایی نیز سرمایه بزرگ ایران محسوب میشود.
شهرنازدار در رابطه با پیشینه اجرایی شدن «پژوهشهای ایران فرهنگی» گفت: این پروژه قرار بود سال ۸۴ و در قالب «دانشنامه فرهنگ و جغرافیای بلوچستان» منتشر شود، اما به دلیل تامین نشدن اعتبارات آن، ۱۴ سال به تعویق افتاد. هرچند این تعویق منجر به تغییر شکل در نحوه ارائه محتوا و البته تکامل و پختگی پروژه نیز شد، اما به دلیل تخصصی بودن و منطقهای بودن آن، ناشری حاضر به سرمایه گذاری برای این مجموعه نبود. تا اینکه در سال ۹۹ و با حمایت سازمان منطقه آزاد چابهار و با پیش خرید مجلدهایی از آن، ناشر ترغیب به انتشار شد و تدوین نهایی این مجموعه در مجلدهایی مستقل و در زمینههای مختلف تاریخ و فرهنگ بلوچستان به سرانجام رسید.
انتشار مجموعه ۲۲ جلدی پژوهشهای ایران فرهنگی پیرامون تاریخ و فرهنگ بلوچستان، پاسخ به چالشی بزرگ یا حتی دستنیافتنی بود «فقر منابع مکتوب و در دسترس قرار گرفتن منابعی از گذشته این سرزمین کهن»
بلوچستان از فقر منابع تاریخی به زبان فارسی رنج میبرد. این در حالی بود که منابع متعددی درباره بلوچستان به دیگر زبانها و حتی نسخ خطی در کتابخانههای جهان خاک میخورد.
محسن شهرنازدار، مردمشناس و پژوهشگر تاریخ بلوچستان در دو دهه تلاشی مستمر به موضوع تاریخ و فرهنگ بلوچستان پرداخت و این منابع را گرد هم آورد و سرانجام این مجموعه ارزشمند با حمایت سازمان منطقه آزاد چابهار به چاپ رسید.