سه وزیر دولت سیزدهم در آستانه استیضاح

اقتصاد ۲۴- اولین فرد احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد بود که نام او برای استیضاح مطرح شد. چندی پیش نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت بود ۵۰ نماینده برای استیضاح وزیر اقتصاد نامه امضا کرده‌اند که البته سخنگوی این کمیسیون این اخبار را تأیید نکرد و گفت هیچ استیضاحی اعلام وصول نشده، اما این را هم گفت که ممکن است برخی تلاش‌ها برای جمع‌آوری امضا وجود داشته باشد و زمزمه‌هایی نیز برای این دست اقدامات وجود دارد و با توجه به وجود مشکلات اقتصادی و نارضایتی از عملکردها، احتمال دارد که چنین اتفاقی رخ بدهد.

دومین وزیر، بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت است که یکشنبه هفته گذشته خبر اعلام وصول استیضاح او منتشر شد، اما این خبر نیز از سوی یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس که از خودش به‌عنوان منبع خبر یاد شده بود، تکذیب شد. با این حال در کاربرگ استیضاح وزیر بهداشت نام کمال حسین‌پور به‌عنوان طراح استیضاح به همراه شش امضای نمایندگان حامی این طرح منتشر شد.

وزیر سوم، حجت‌الاسلام عبدالملکی است که البته او را از سخنان و پیشنهاد‌های خاصش درخصوص راهکار‌هایی برای تولید کار و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت می‌شناسیم تا عملکردش در وزارتخانه، اما انگار نمایندگان مجلس روی خوشی به کار‌های او ندارند. آخرین روز هفته پیش نماینده شوش و کرخه از نارضایتی پارلمان از روند اقدامات و کار‌های حجت‌الله عبدالملکی خبر داد و گفت: ضعف در تصمیم‌گیری، عدم شناخت دقیق از حوزه عمل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، انتصابات آشفته و اصرار بر به‌کارگیری مدیران غیرتخصصی، لغو برخی احکام و عدم توجه لازم به اسناد بالادستی ملی از‌جمله نقاط ضعف وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی است.

بیشتر بخوانید: درخواست نمایندگان برای برخورد با لجام‌گسیختگی فضای مجازی

محمد کعب‌عمیر گفته استیضاح وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی کلید خورده که با انتصابات اخیر صورت‌گرفته در زیرمجموعه این وزارتخانه، بر تعداد استیضاح‌کنندگان عبدالملکی افزوده نیز خواهد شد.

حضور عبدالملکی از همان روزی که از سوی ابراهیم رئیسی به عنوان وزیر پیشنهادی مطرح شد، حاشیه‌آفرین بود. او که تا پیش از آن به عنوان یکی از داوران برنامه میدان در شبکه سوم تلویزیون دیده شده بود، به ناگاه به عنوان گزینه وزارتخانه مهم «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» که به گفته یکی از نمایندگان همه مردم از بدو تولد تا مرگ با این وزارتخانه کار دارند، به مجلس معرفی شد.

عبدالملکی با ۴۰ سال سن جوان‌ترین فردی بود که برای ورود به کابینه انتخاب شده بود. او که مدرک کارشناس ارشد معارف اسلامی و اقتصاد از دانشگاه امام صادق و دکترای اقتصاد از دانشگاه اصفهان دارد، در سال‌های ۸۵ تا ۸۸ مشاور وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد بود و معاونت اشتغال و خودکفایی کمیته امداد و عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر را در کارنامه داشت.

عبدالملکی در سال‌های گذشته بار‌ها مخالفت خود را با برجام و FATF اعلام کرده و حتی یک بار برای مسئولان فرهنگی دولت حسن روحانی آرزوی مرگ و عذاب الهی کرده بود. اظهارات وزیر فقط به این‌ها محدود نیست و عبدالملکی قبل از رسیدن به صندلی وزارت، بار‌ها سخنان عجیبی مطرح کرده بود.

عبدالملکی در سال ۹۴ در دیدار استادان و اعضای هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها با مقام معظم رهبری، در سخنانی گفته بود: «ما می‌توانیم با یک بهره‌برداری مناسب از منابع موجود کشاورزی، در میان‌مدت به دوازدهمین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شویم. همگام با این اقدام اگر از ظرفیت‌های نخبگان در اقتصاد دانش‌بنیان بهره‌برداری کنیم و همچنین نفت و گاز را محور توسعه صنعتی کشور قرار دهیم (به‌جای خام‌فروشی) در بلندمدت می‌توانیم به سومین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شویم».

وزیر این روز‌های دولت رئیسی در ادامه گفته بود: «و اگر همگام با آن‌ها از ظرفیت‌های بخش‌های دیگر همچون بخش تجارت، بخش ترانزیت، بخش خدمات مالی و دریا و معادن استفاده کنیم و جمعیت ما به ۱۵۰ میلیون نفر ارتقا پیدا کند، می‌توانیم حتی به قدرت اول جهان در افق تمدنی تبدیل شویم». هنوز مشخص نیست عبدالملکی در دوران وزارت خود چقدر در مسیر همین سخنان گام برداشته است. او یک بار در حاشیه یک راهپیمایی درباره راز موفقیت صنعت خودرو در کره‌جنوبی گفته بود: «درِ پارکینگ خانه‌ها در کره‌جنوبی به گونه‌ای طراحی شده که ماشین آمریکایی نمی‌تواند وارد پارکینگ شود؛ فقط ماشین کره‌ای و این راز موفقیت صنعت خودرو در کره است...».

عبدالملکی یک بار نیز مدعی شده بود که آمریکا از تحریم ایران بیش از ۲۷۰ میلیارد دلار آسیب دیده و زیان اروپا نیز بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ بیش از ۲۲۰ درصد از میزان خسارت آمریکایی‌ها بیشتر است.

مخالفت‌های مجلس

حجت‌الله عبدالملکی در روزی که برای دفاع از برنامه‌های خود برای رسیدن به صندلی وزارت به مجلس رفته بود، مخالف زیاد داشت. او در آن روز وعده داده بود «تمام تلاش خود را خواهم کرد تا همه دستگاه‌ها به نوبه خود و در حد امکانات در مسیر توسعه متوازن کشور ایفای نقش کنند». عبدالملکی همچنین گفته بود آغاز کار ما پایانی بر مسئله مافیا در مجموعه‌های اقتصادی زیر‌مجموعه تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. اما برخی از نمایندگان کلیات برنامه‌های او را ناقص می‌دانستند؛ مثلا هاجر چنارانی، نماینده نیشابور گفته بود: «۳۰ صفحه از برنامه‌ها تصویر است و بخشی از آن هم به بیان چالش‌ها، معضلات و راهکار‌های تئوری و نظری پرداخته شده که با سرچ در اینترنت می‌توان آن را پیدا کرد. توقع ما این است که وزیر پیشنهادی کار، برنامه دهد».

عبدالحسین روح‌الامینی، نماینده تهران نیز در مخالفت با او گفته بود: «وزارت کار جای سیاست‌گذاری و تئوری‌پردازی نیست. عبدالملکی داور موفقی در مسابقه تلویزیونی میدان بودند، اما به حوزه این وزارتخانه اشرافی ندارد. تفاوت کمیته امداد با یک وزارتخانه خیلی زیاد است».

‌موسوی‌لارگانی، نماینده فلاورجان نیز مخالفت خود را از سر دلسوزی برای رئیس‌جمهور و مجلس دانسته و گفته بود: «وقتی ایشان می‌گوید اگر شما در ایران بگردید مثل من پیدا نمی‌شود و اگر شما من را انتخاب نکردید در آینده من انتخاب می‌کنم و بزرگ‌نمایی کند که من به رئیس‌جمهور نزدیک هستم، درد است و اگر کسی بخواهد از این فرصت‌ها سوءاستفاده کند وای به حال وزارتخانه».

عبدالملکی در نهایت رأی اعتماد نمایندگان را گرفت، اما در جایی از صحبت‌های خود در مجلس، سخنی گفت که مجبور شد آن را اصلاح کند. او در صحن علنی مجلس گفته بود: «تا کی گوشه‌ای بنشینیم و بگوییم که فلان جا را مافیا دست گرفته‌اند؟

توییت شاهکار

اما شاهکار سخنان و راهکار‌های عبدالملکی برای اداره کشور به سه سال پیش برمی‌گردد که در توییتی نوشته بود: «با یک میلیون تومان هم می‌شود کار تولید کرد. حتما می‌پرسید چگونه؟ حق دارید! آموزش ندیده‌ایم!».

ادعای بزرگی که بلافاصله بعد از انتخاب او به عنوان وزیر، دوباره از سوی کاربران به عبدالملکی یادآوری شد و از او خواستند شفاف بگوید در این اوضاع بد اقتصادی و گرانی چگونه با این پول کار تولید کنیم؟ وزیر تعاون دو هفته پیش به این توییت اشاره کرد و باز مدعی شد اکنون هم با وجود گذشت چند سال از آن حرف و گرانی مواد اولیه هنوز می‌توان با یک میلیون تومان شغلی را ایجاد کرد.

او حتی گفت با سرمایه بیشتر می‌توان کار‌های بهتری انجام داد. او که به نمایشگاهی در استان البرز رفته بود، گفت: «در این نمایشگاه ۱۲۰ شغل از ۴۳۰ شغل که با سرمایه یک تا ۱۰ میلیون تومان قابل اجرا بوده و کم‌سرمایه‌بر و مهارت‌محور هستند معرفی شده است. اگر آموزش مهارت را توسعه بدهیم و بتوانیم مهارت‌محوری را ترویج کنیم، می‌توانیم مشاغل زیادی را بدون احتیاج به سرمایه بالا ایجاد کنیم».

وزیر البته به هیچ‌کدام از این شغل‌ها و جزئیات آن‌ها اشاره نکرد. زمزمه‌های استیضاح وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از دو، سه ماه پیش شروع شده و این روز‌ها بیشتر هم شده است؛ شاید این فرصت مناسبی باشد تا او یک بار هم که شده، شیوه اجرائی‌شدن پیشنهاد‌ها و ادعا‌های مطرح‌شده خود را آموزش دهد تا اگر از مجلس رأی اعتماد نگرفت و باز به تلویزیون برگشت، حداقل مردم راه پولدار‌شدن را آموخته باشند.