قبوض نجومی برق در انتظار خانه‌های اسپیلت دار

اقتصاد۲۴- رویکرد بسیاری از سازندگان مسکن به نصب سیستم‌های همزمان سرمایشی و گرمایشی یعنی داکت اسپلیت‌ها آن هم فارغ از میزان مصرف برق آن رواج چشمگیری یافته و بازار بزرگ و پررقابتی را نیز برای عرضه این سیستم‌ها شکل داده است.

گشتی در بازار این محصولات نشان می‌دهد برخی از این سیستم‌ها تولید داخلی هستند و برخی وارداتی و در هر دو دسته طیف گسترده‌ای از انواع محصولات دارای نام تجاری و کیفیت مناسب تا محصولات بی کیفیت و سرهم بندی شده به اصطلاح قاچاق مشاهده می‌شود، در عین حال فصل مشترک همه آن‌ها یک چیز است؛ مصرف برق به شدت بالایی که وقتی پای حساب و کتاب آن پیش بیاید سر می‌شکند.

جستجوی مختصری در اینترنت فهرست بلند بالایی از شرکت‌های عرضه کننده را پیش رو قرار می‌دهد، در تماس با آن‌ها فروشندگان شرایط فروش را شرح داده و هر یک به گونه‌ای محصولشان را تبلیغ می‌کنند و البته در پاسخ به این پرسش که مصرف برق این سیستم‌ها چه میزان است، پاسخ‌های مبهم و بعضا گمراه کننده‌ای می‌دهند.

بیشتر بخوانید: از ابتدای سال ۱۴۰۱ با پر مصرفان برخورد جدی خواهدشد

داکت اسپلیت‌ها که عموما در سقف واحد‌های مسکونی جانمایی و نصب می‌شوند، در فصل سرد محیط را گرم و در فصل گرم سال محیط را خنک نگاه می‌دارند. این سیستم‌ها فارغ از کشور سازنده دارای دو نوع یعنی"اینورتر" و "معمولی" هستند. در نوع اینورتر موتور الکتریکی به صورت متغیر کار کرده و به طور خودکار دمای محیط را در تنظیم می‌کند و به گفته فعالان بازار، این گروه از داکت اسپلیت‌ها مصرف انرژی کمتری نیز دارند.

عرضه کنندگان داکت اسپلیت چه می‌گویند؟

فروشنده یکی از شرکت‌های عرضه کننده این سیستم می‌گوید: داکت اسپلیت‌های موجود در بازار در دو گروه وارداتی و تولید داخل عرضه می‌شوند که در هر دو گروه سیستم‌هایی با درجه کیفی متفاوت وجود دارد. مثلا محصولات دو برند معروف کره‌ای دارای بهترین کیفیت و خدمات پس از فروش هستند، محصولات چینی‌ها هم با کیفیت‌های متفاوت در بازار عرضه می‌شوند.

به گفته او سیستم اینورتر‌های انواع چینی هوشمند نیست و برد اینورتری که روی آن‌ها نصب و سبب کاهش عمر کمپرسور می‌شود، برخی محصولات عرضه شده در بازار نیز محصولات قاچاق است که تقریبا می‌توان گفت بی کیفیت‌ترین داکت اسپلیت‌های بازار و تقریبا نوع تقلبی آن‌ها هستند.

یک فروشنده در این باره حتی ادعا می‌کند این محصولات ساخت هیچ کشوری نیستند، بلکه عرضه کنندگان کمپرسور‌های کولر گازی را جدا کرده و روی یونیت داکت اسپلیت نصب می‌کنند و در بهترین حالت بیش از یکی و دو تابستان جوابگو نخواهند بود، از کار می‌افتند و غیرقابل استفاده می‌شوند.

مصرف برق داکت اسپلیت‌ها چقدر است؟

برای میزان مصرف داکت اسپلیت باید متراژ مورد استفاده درنظر گرفته شود، به طور مثال فروشندگان برای یک واحد ۱۰۰ متری سیستم ۳۶۰۰۰ و ۳ تن تبرید را پیشنهاد می‌دهند و درباره میزان مصرف برق آن هم می‌گویند که مصرف برق این سیستم در داکت اسپلیت‌ها بین ۷ تا ۱۱ آمپر متغیر است.

برای محاسبه میزان مصرف برق یک داکت اسپلیت به کیلووات ساعت که الگوی مصرف برق مناطق مختلف کشور یعنی مناطق عادی و مناطق گرم ۱ تا ۴ بر اساس آن تعیین می‌شود، نیاز است کمی محاسبات انجام دهیم.

بدین شکل که باید ابتدا به توان دستگاه پی ببریم. برای این کار لازم است ولتاژ را در جریان یا همان آمپر ضرب کنیم. با توجه به این که ولتاژ منازل مسکونی ۲۲۰ است با ضرب آن در آمپر درج شده روی بسته بندی محصول، توان یا وات به دست می‌آید. با تقسیم وات بر ۱۰۰۰ هم کیلووات به دست آمده و با ضرب آن در ساعات مصرف، کیلو وات ساعت به دست خواهد آمد.

بر این اساس چنانچه یک داکت اسپلیت ۳۶۰۰۰ یا ۳ تن تبرید نصب شود، مصرف برق ماهانه آن برای استفاده تنها ۱۰ ساعت در روز به تنهایی معادل ۷۵۰ کیلووات ساعت خواهد بود و این در حالی است که الگوی مصرف برق مناطق عادی در تابستان تنها ۳۰۰ کیلووات ساعت است!

در این بین مصرف برق یک کولر آبی با همین شرایط از ۱۲۰ کیلووات ساعت در ماه فراتر نخواهد رفت. با این حساب دارندگان داکت اسپلیت بابت ۳۰۰ کیلووات برق مصرفی خود در تابستان از تعرفه یارانه‌ای بهره مند می‌شوند، اما بابت مصرف مازاد بر الگوی خود مشمول تعرفه‌های پلکانی آنهم با ضرایب ۳.۵ برابر هزینه تامین برق که بیش از ۹۰۰ تومان در هر کیلووات ساعت شده و در حالت خوشبینانه باید منتظر قبوضی بیش از ۷۰۰ هزار تومان در هر ماه باشند.

پاسخ‌های مبهم عرضه کنندگان داکت اسپلیت درباره میزان مصرف برق

پاسخ فروشندگان درباه مصرف برق سیستم‌های داکت اسپلیت مبهم و گمراه کننده است، همه فروشندگان محصول خود را دارای رده مصرف انرژی A و +A عنوان می‌کنند، مسئله‌ای که با مصرف بالایی که خود به آن اذعان دارند چندان منطقی نیست. یکی ازفروشندگان در این رابطه می‌گوید: اوج مصرف برق سیستم‌های داکت اسپلیت از ماه تیر تا مرداد است و بنابراین تنها یک قبض بالای ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان برای مشترک برق صادر می‌شود!

دیگر فروشندگان نیر تفاسیر غیرواقعی دیگری را تحویل مشتریان می‌دهند، یکی می‌گوید قبض برق برای خانه‌های دارای داکت اسپلیت از ۲۰۰ -۳۰۰ هزار تومان بالاتر نمی‌رود! آن یکی هم می‌گوید: افزایش قبوض در تابستان بیش از ۳۰ درصد نخواهد بود! و دیگری پاسخ می‌دهد: هر کس می‌خواهد از دمای مطبوع هوا در تابستان استفاده کند طبیعی است که هزینه آن را هم بپردازد.

سیستم‌های داکت اسپلیت تا چه میزان هوای مطبوع ایجاد می‌کنند؟

آنچه که بدیهی است هوا در مناطق عادی کشور در تابستان عموما گرم و خشک بوده و طبیعی است که کولر‌های آبی علاوه بر مصرف متعارف برق و ایجاد خنکای مطبوع، رطوبت مناسبی را نیز در هوای منازل ایجاد می‌کنند. حال آنکه داکت اسپلیت‌ها سرمای خشکی را در فضا می‌پراکنند که مناسب مناطق به شدت گرم و مرطوب نوار شمالی یا جنوبی کشور بوده و به دلیل عدم کارآیی کولر‌های آبی در این مناطق، الگوی مصرف برق آن‌ها تا ۳۰۰۰ کیلووات ساعت در نظر گرفته شده است، استفاده از داکت اسپلیت‌ها در این مناطق گرم و مرطوب کاملا توجیه و دارای صرفه اقتصادی است.

استفاده از سیستم‌های سرمایشی- گرمایشی داکت اسپلیت در سال‌های اخیر و به پشتوانه برق ارزان و یارانه‌ای کشور رواج چشمگیری داشته است؛ یکی از فروشندگان می‌گوید مثلا در تهران و برای اکثر پروژه‌های چیتگر، برج ها، مجتمع‌های بزرگ و حتی ساخت و ساز‌های متوسط و در حد چند طبقه از این سیستم‌های پرمصرف استفاده می‌شود، این در حالی است که با اجرایی شدن آئین نامه نحوه تعیین تعرفه مشترکان برق و اجرای مدل پلکانی تعرفه گذاری، مصارف بیش از الگوی هر منطقه از تعرفه گذاری یارانه‌ای خارج شده و مشترکان پرمصرف باید هزینه‌های مصرف مازاد خود را به صورت پلکانی و غیر یارانه‌ای بپردازند.

محاسباتی ساده نشان می‌دهد که تعرفه مصرف برق دارندگان سیستم‌های داکت اسپلیت در بالاترین پله مصرف برق قرار داشته و این گروه از مشترکان باید تا پیش از فرارسیدن فصل تابستان به فکر چاره باشند، یا سیستم‌های خنگ کننده خود را به آبی تغییر دهند و یا راه‌های صرفه جویی و کاهش مصرف را هرچه سریعتر بیاموزند و به صورت حداکثری اجرا کنند تا قبوض سنگین برق شامل حالشان نشود.