اقتصاد۲۴- دیروز بار دیگر قیمت ارز به روند صعودی خود بازگشت و از ۳۰ هزار تومان گذشت. برخی تحلیلگران معتقدند با شکست محدوده ۳۰ هزار و ۸۰۰ تومان خریداران جدید وارد بازار خواهند شد. از جمله اخبار مورد توجه و تاثیرگذار بر بازار ارز طی روزهای گذشته میتوان به خبر مسدودسازی حسابهای ارزی و رمزارزی غیرمجاز توسط وزارت اطلاعات اشاره کرد. همچنین بانک مرکزی روز گذشته از افزایش عرضه ارز خبر داد و اعلام کرد؛ عرضه ارز نسبت به تقاضا طی بازه زمانی ۱۷ الی ۲۵ اردیبهشت ماه سال جاری در سامانه نیما و بازار متشکل معاملات ارزی پیشی گرفته است. اما سوال اینجاست که آیا قیمت دلار با توجه به شاخصهایی مانند میزان نقدینگی یا پایه پولی و تورم موجود باز هم بالاتر از این رقم خواهد رفت تا به یک سطح تعادلی برسد یا خیر؟
وحید شقاقیشهری، اقتصاددان و رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در مورد افزایش نرخ دلار معتقد است؛ با توجه به مقاومت تاریخی نرخ دلار در رقم ۳۲ هزار تومان دولت باید همه تلاش خود را بکند تا این مقاومت تاریخی شکسته نشود، چراکه در صورت شکسته شدن این مقاومت تاریخی ۳۵ درصد دیگر نیز بر این نرخ افزوده خواهد شد و مجددا احتمال افزایش قیمت دلار وجود دارد و مقاومت بعدی از لحاظ تکنیکال روی رقم ۴۱ هزار تومان خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: نرخ دلار تابع عوامل مختلفی در اقتصاد ایران است و یکی از مهمترین متغیرهای اقتصاد ایران که روی همه معادلات و رفتارهای اقتصادی مردم تاثیرگذار است، نرخ دلار است.
رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی افزود: نرخ دلار تابعی از تورم، تراز تجاری غیرنفتی کشور و تراز ارزی و تابعی از واردات غیررسمی و خروج سرمایه، انتظارات تورمی و برجام و وضعیت و ذخایر ارزی کشور است و مجموعه این عوامل بر قیمت دلار تاثیرگذار است.
این اقتصاددان تصریح کرد: در یک ماهه اخیر نرخ دلار از ۲۵ هزار تومان به بیش از ۳۰ هزار تومان رسیده است یعنی ظرف ۴۵ روز بیش از ۵ هزار تومان نرخ دلار افزایش یافت و دلیل آن هم این است که شرایط اقتصادی در ایران توام با تورم است و میزان تورم تا ۴۰ درصد رشد خواهد داشت.
او ادامه داد: چهارسال پیش قیمت دلار در محدوده ۳۵۰۰ تومان بود این در حالی است که در یک ماه اخیر قیمت دلار تا ۵ هزار تومان رشد کرده و این بدین مفهوم است که طی ۳ تا ۶ ماه آینده به همین میزان قیمت دلار، باید در انتظار افزایش قیمت کالا و خدمات تولیدی یا وارداتی کشور باشیم، زیرا زمانی که قیمت دلار افزایش پیدا میکند با یک وقفه ۳ تا ۶ ماهه قیمت سایر داراییها و کالا و خدمات نیز رشد میکند.
بیشتر خوانید: پیش بینی قیمت دلار در ۱۰ روز آینده/ منتظر کاهش قیمت دلار باشیم؟
رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه هنوز وضعیت برجام مبهم مانده است، خاطرنشان کرد: موتور انتظارات تورمی مجددا روشن شده و مساله بعدی این است که سیاستهای اقتصادی دولت نیز مولد تورم در اقتصاد ایران است و ریشه اصلی جهشهای قیمت دلار را باید در تفاوت تورم داخل با شرکای تجاری ایران پیگیری کرد. به عنوان نمونه اگر شرکای داخلی ایران تورمشان ۵ درصد باشد و تورم در اقتصاد ایران ۴۰ درصد باشد یعنی ۳۵ درصد تفاوت تورم داخل و شرکای تجاری وجود دارد که باید به نرخ ارز اضافه شود. البته که عوامل دیگری نیز در این میان دخیل هستند.
شقاقیشهری در ادامه افزود: در شرایط کنونی غیر از تراز تجاری غیر نفتی که وضعیت بهتری نسبت به سالهای گذشته دارد دیگر عوامل یا وضعیت مبهمی دارند یا در وضعیت نامناسبی هستند که همه بر بازار ارز فشار آوردهاند.
او ادامه داد: هر چند مدیریت بازار ارز در این شرایط کار سختی است، اما باید دولتمردان ما چشم از بازار ارز برندارند و از آن مراقبت و به صورت لحظهای از این بازار صیانت کنند و تلاش داشته باشند تا واردات کالاهای غیرضرور را مدیریت و کنترل کنند و جلوی خروج سرمایه و واردات غیررسمی نیز گرفته شود.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: یکی از مهمترین سیاستها این است که دولت باید تلاش کند میزان تورم را کنترل کند و اگر بنده رییسجمهور بودم تنها شعارم برای این شرایط «دولت، کنترل تورم و دیگر هیچ» بود.
رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در ادامه افزود: در صورتی که نتوانیم تورم را کنترل کنیم در مارپیچ و دور باطل تورم و دستمزد و دور باطل تورم و افزایش قیمت ارز گرفتار خواهیم شد، زیرا با افزایش میزان تورم قیمت ارز رشد میکند و در دور بعدی باز تورم بالا میرود و این مارپیچ ادامه دارد و تا زمانی که نتوانیم تورم را کنترل کنیم همه تلاشها و سیاستهای دولت محکوم به شکست خواهد بود.
بیشتر بخوانید: ۳ هشدار درباره بازار ارز/ از بازار سکه چه خبر؟
او در پاسخ به این پرسش که حذف ارز کالاهای اساسی که به منظور کنترل بازار ارز صورت گرفت چقدر میتواند التهابات دلاری را کاهش دهد، گفت: با توجه به اینکه این اقدام در بدترین شرایط اقتصادی در ایران انجام شد خود منجر به یک بار و التهاب تورمی شد و به دلیل اینکه در بدترین شرایط تورمی این سیاست درست تورمی پیاده شد، میتواند یک شوک تورمی بیش از ۱۰ درصدی را هم داشته باشد که باز هم به قیمت دلار فشار میآورد.
شقاقیشهری تصریح کرد: ما دو تجربه موفق و ناموفق را در یکسانسازی نرخ ارز داشتهایم؛ یکی تجربه شکست یکسانسازی نرخ ارز و آزادسازی قیمتها در سال ۱۳۷۲ که منجر به افزایش تورم تا ۴۹.۴ درصد شد و دیگری تجربه موفقآمیز یکسانسازی نرخ ارز در سال ۱۳۸۱ که شوک تورمی در این سال کمتر از ۳ درصد بود و میزان تورم در سال ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ به حدود ۱۵ درصد رسید و افزایش ۳ تا ۴ درصدی را در تورم ایجاد کرد. اما باید از تاریخ درس آموخت، چراکه دلایل شکست و عدم موفقیت را به ما نشان میدهد.
منبع: روزنامه اعتماد