برجام نقطه کانونی تنازعات اصولگرایی

اقتصاد۲۴- همزمان با نزدیک شدن به موعد رسمی توافق برجام و بازتاب‌های این توافق در حوزه سیاست خارجی و روابط بین‌الملل، در عرصه سیاست داخلی کشورمان نیز این توافق بازخورد‌های فراوانی داشته است. فعالان سیاسی از طیف‌های، گروه‌ها و جریانات مختلف هرکدام تلاش کردند به زعم خود این توافق را مورد ارزیابی تحلیلی قرار دهند و لایه‌های پنهان و آشکار آن را بررسی کنند.

در شرایطی که دولت اصولگرای سیزدهم، پروسه پیشبرد مذاکرات را در دست گرفته، این تصور وجود داشت که چهره‌های سیاسی نزدیک به این جریان، حداقل این‌بار اغلب حامی مذاکرات باشند، این در حالی است که نه تنها یک چنین هماهنگی میان اصولگرایان وجود ندارد، بلکه برجام را می‌توان به نقطه کانونی بسیاری از تنازعات در جبهه اصولگرایی قلمداد کرد. در این میان طیف‌های نزدیک به جبهه پایداری در زمره مخالفان جدی احیای برجام قرار دارند. پایگاه رسانه‌ای این طیف در صدا و سیما، طی روز‌های اخیر تلاش برای تولید برنامه‌های انتقادی از برجام را در دستور کار قرار داده است.

محتوای این برنامه‌ها کار را به جایی کشانده که در برخی برنامه‌های شبکه افق از ضرورت استیضاح وزیر خارجه به دلیل احیای برجام سخن گفته می‌شود. این تلاش‌ها با توجه به حضور وحید جلیلی (برادر سعید جلیلی) در سمت قائم مقام صدا و سیما چندان هم عجیب به نظر نمی‌رسد. رویارویی میان اصولگرایان بر سر برجام در راهرو‌های بهارستان حسابی سر و صدا به پا کرده است.

از یک طرف نمایندگان مخالف برجام از جمله سید محمود نبویان، کریمی قدوسی، نصراله پژمانفر و... همچنان بر طبل بی‌اثر بودن برجام می‌کوبند و از سوی دیگر طیف‌های معتدل‌تر اصولگرایان تلاش می‌کنند به جای نفی کامل برجام، مدل تفاهم برجامی سال ۲۰۲۲ را متفاوت با تفاهم ۲۰۱۵ نشان دهند. فشار‌های برآمده از این انتقادات نسبت به شخص وزیر امور خارجه کار را به جایی رسانده که امیرعبداللهیان قبل از نهایی شدن برجام، اعلام می‌کند: «متن توافق شده بدون تردید مشکلاتی را خواهد داشت؛ مشکلاتی که بدون تردید ناشی از نفس مذاکره دو طرف با مطالبات متفاوت و در برخی موارد متناقض است.»

با عبور از این تنازعات اصولگرایی، اما گروه‌های اصلاح‌طلب و میانه‌روی کشور معتقدند برجام یک متغیر اساسی در کاهش مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و منافع ملی کشور است. اصلاح‌طلبان، اما بر خلاف طیف‌های اصولگرا، نه تنها تلاشی برای سنگ‌اندازی در مسیر مذاکرات ترتیب نمی‌دهند، بلکه از موفقیت هر دولتی در دستیابی به توافق به این دلیل که باعث کاهش آلام مردم می‌شود، حمایت می‌کنند. اصلاح‌طلبان با یادآوری نوع برخورد‌های سلبی طیف اصولگرا در انکار یکسره برجام در زمان دولت قبل و تشکیل کمپین‌های دلواپسانه، این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا نباید در خصوص منافع ملی کشور، عینک سیاسی و جناحی کنار گذاشته شود و همه ظرفیت‌های کشور در مسیر کمتر شدن مشکلات مردم به کار گرفته شود؟

بیشتر بخوانید: امتیاز چشمگیر اروپا به ایران برای رسیدن به توافق!

مسعود پزشکیان یکی از همین چهره‌های اصلاح‌طلب است که اعلام می‌کند: «برجام را امضا کردند و (به مذاکره‌کنندگان) اختیار دادند. ما هم می‌گوییم چرا آن را (آن‌گونه که می‌گفتید) پاره نمی‌کنید؟! چرا سفره مردم را رنگین نمی‌کنید؟! مگر در دور قبل نمی‌گفتند برجام را باید پاره کرد و خیانت است؛ پس چرا امروز خیانت را ادامه می‌دهید.»

نماینده مردم تبریز در مجلس در پاسخ به سوالی در خصوص ارزیابی‌اش از عملکرد یکساله دولت می‌گوید: «کافی است وعده‌هایی که در مناظرات قبل از انتخابات داده شد را با مباحث امروز، چون تورم، اشتغال، مسکن، شایسته سالاری و عدالت را مقایسه کنیم تا ببینیم این وعده‌ها محقق شده است یا نه؟! یکی از آن وعده‌ها مسکن بود که گفتند سالی یک میلیون مسکن تحویل می‌دهند، اما پس از مدتی صدا و سیما در این باره می‌گوید، زمین آماده می‌کنیم که مسکن‌ها را بدهیم؛ حال زمین هم آماده شود به چه کسی با کدام پول می‌خواهند بدهند؟! چه کسی می‌خواهد خانه‌ها را بسازد؟! فردی که مسکن ندارد با کدام پول و چطور آن را بسازد؟ پول که نمی‌دهند، اگر هم بدهند وام ۱۸ درصد است؛ آن وقت آن فرد پول را چطور پس بدهد؟! اما از سوی دیگر بیکاری و تورم را مشاهده می‌کنیم که کمر بسیاری از مردم را خم کرده است.»

این برجام از برجام دولت قبل ضعیف‌تر است

پزشکیان در رابطه با برجام افزود: برجام را امضا کردند و (به مذاکره‌کنندگان) اختیار دادند. ما هم می‌گوییم چرا آن را (آن‌گونه که می‌گفتید) پاره نمی‌کنید؟! چرا سفره مردم را رنگین نمی‌کنید؟! مگر در دور قبل نمی‌گفتند برجام را باید پاره کرد و خیانت است؛ پس چرا امروز خیانت را ادامه می‌دهید، در حالی که سفره مردم بی‌رنگ‌تر شده است؟! اما من معتقدم باید برجام را بپذیریم و بیش از این ارتباطات‌های خود را درست کنیم، نه اینکه خودمان را بفروشیم. بلکه باید حرف زد و حقوق مردم را طلب کنیم.

این که بگوییم ما با آن‌ها صحبت نمی‌کنیم و نمی‌پذیریم مشکل مملکت حل نمی‌شود. این برجام از برجام دولت قبل ضعیف‌تر است. تا آنجا که من می‌شناسم بهتر از ظریف کسی را نداریم. ظریف کسی بود که سیاست خوانده، مدرک گرفته و تجربه کرده بود؛ حال این افراد کجا این تجارب را کسب کردند. آن وقت کسی که می‌دانسته و توان داشته را با کسی که این مسیر را نرفته مقایسه می‌کنید؟!

وی در پایان با اشاره به اینکه چرا برخی وزرا دلیل وعده‌های بی‌سرانجام خود را حسن روحانی می‌دانند، گفت: آن‌ها می‌دانستند حسن روحانی در دوره پایان مسوولیت مشکلات فراوان داشته است، اما با این وجود وعده دادند؛ اگر نمی‌دانستند حسن روحانی این مشکلات را دارد که از واقعیات دور هستند! اما اگر این مشکلات را می‌دانستند، پس چرا آن‌ها را حل نمی‌کنند؟!

منبع: اعتماد